Nguyên nhân sùi mào gà là gì? Phương pháp điều trị sùi mào gà

Sùi mào gà không chỉ là bệnh lý da, niêm mạc do virus HPV gây ra mà còn là vấn đề sức khỏe cộng đồng với tốc độ lây lan nhanh qua tiếp xúc trực tiếp. Nhiều người mắc bệnh mà không biết vì triệu chứng xuất hiện muộn, khiến việc điều trị trở nên khó khăn hơn. Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu đúng về sùi mào gà để bảo vệ sức khỏe của chính mình và người thân.

Nguyên nhân sùi mào gà

Sùi mào gà là một trong những bệnh lý lây truyền qua đường tình dục có tốc độ lây lan nhanh và tỷ lệ tái nhiễm cao. Hiểu rõ các con đường lây nhiễm giúp người bệnh chủ động phòng ngừa và giảm thiểu nguy cơ biến chứng. Dưới đây là những nguyên nhân gây sùi mào gà:

Quan hệ tình dục không an toàn

Đây là con đường lây nhiễm phổ biến nhất. Virus HPV dễ dàng xâm nhập qua niêm mạc sinh dục, hậu môn và khoang miệng khi quan hệ mà không sử dụng biện pháp bảo vệ. Nguy cơ tăng cao ở người có nhiều bạn tình, quan hệ đồng giới, hoặc không kiểm soát tình trạng sức khỏe tình dục.

Khi tiếp xúc với các tổn thương như mụn cóc sinh dục, u nhú hoặc dịch tiết chứa HPV, người lành rất dễ bị lây nhiễm.

Sử dụng chung vật dụng cá nhân

Mặc dù HPV không sống lâu ngoài cơ thể, virus vẫn có thể tồn tại trong thời gian ngắn trên các vật dụng cá nhân của người nhiễm:

• Khăn tắm, quần áo, đồ lót;
• Dao cạo râu, bàn chải;
• Bề mặt bồn cầu hoặc đồ dùng bị nhiễm dịch tiết.

Trẻ nhỏ hoặc người sống chung nhà với bệnh nhân có thể vô tình tiếp xúc trực tiếp với nguồn bệnh qua các vật dụng này.

Tiếp xúc với vết thương hở

Trong dịch tiết và máu của người nhiễm HPV có chứa lượng virus cao. Nếu da hoặc niêm mạc của người lành có vết xước, trầy, bỏng nhẹ… và tiếp xúc với máu hoặc dịch chứa HPV, nguy cơ lây nhiễm sẽ tăng.

Đây là lý do sùi mào gà đôi khi xuất hiện ở trẻ em khi tiếp xúc gần với người bệnh trong sinh hoạt hằng ngày.

Lây truyền từ mẹ sang con

Phụ nữ mang thai mắc sùi mào gà có thể truyền HPV sang thai nhi trong quá trình sinh thường. Trẻ có thể tiếp xúc với dịch sản, nước ối, máu hoặc niêm mạc cổ tử cung của mẹ chứa virus.

Hệ miễn dịch suy yếu

Người có hệ miễn dịch kém (căng thẳng kéo dài, suy dinh dưỡng, bệnh mạn tính, sử dụng thuốc ức chế miễn dịch) dễ bị HPV tấn công và phát triển nhanh hơn, khiến nguy cơ mắc sùi mào gà cao hơn nhiều lần so với người khỏe mạnh.

Các giai đoạn của sùi mào gà

Sùi mào gà là bệnh lây truyền qua đường tình dục do virus HPV gây ra, có diễn tiến âm thầm nhưng phức tạp. Bệnh không xuất hiện rõ ngay từ đầu mà tiến triển qua nhiều giai đoạn khác nhau, từ nhiễm virus cho đến khi xuất hiện biến chứng và nguy cơ tái phát. Dưới đây là các giai đoạn của sùi mào gà:

• Giai đoạn ủ bệnh: Đây là giai đoạn virus HPV xâm nhập vào cơ thể nhưng chưa gây ra triệu chứng rõ ràng. Thời gian ủ bệnh thường kéo dài từ 4 tuần đến 9 tháng, trung bình khoảng 3 tháng.
• Giai đoạn khởi phát: Cơ thể bắt đầu xuất hiện các nốt sùi nhỏ, mềm, màu hồng nhạt hoặc trắng xám. Các u nhú này có thể mọc đơn lẻ hoặc thành từng cụm nhỏ ở cơ quan sinh dục, hậu môn, miệng hoặc họng, thường chưa gây đau nhưng dễ bỏ qua.
• Giai đoạn phát triển: Nốt sùi tăng nhanh về kích thước và số lượng, liên kết thành mảng lớn giống mào gà hoặc súp lơ. Người bệnh có thể cảm thấy ngứa rát, khó chịu; nốt sùi dễ chảy dịch, có mùi hôi nếu bị trầy xước hoặc bội nhiễm.
• Giai đoạn biến chứng: Nếu không được điều trị, tổn thương có thể viêm loét, chảy máu, nhiễm trùng lan rộng. Một số chủng HPV nguy cơ cao còn làm tăng khả năng ung thư sinh dục, hậu môn hoặc hầu họng.
• Giai đoạn tái phát: Virus HPV khó loại bỏ hoàn toàn khỏi cơ thể. Sau điều trị, bệnh có thể tái phát nhiều lần, đặc biệt khi hệ miễn dịch suy giảm hoặc người bệnh vẫn duy trì lối sống nguy cơ cao.

Phương pháp điều trị sùi mào gà

Dưới đây là các phương pháp điều trị sùi mào gà đang được áp dụng phổ biến trong lâm sàng:

Điều trị bằng thuốc (thuốc bôi hoặc thuốc uống)

Phương pháp dùng thuốc thường được chỉ định cho các trường hợp sùi mào gà mức độ nhẹ, tổn thương nhỏ và khu trú. Các thuốc bôi tại chỗ như Imiquimod (Aldara, Zyclara), Podofilox, Podophylin, Sinecatechin hoặc Axit Tricloaxetic (TCA) có tác dụng ức chế sự phát triển của mô sùi và kích thích đáp ứng miễn dịch tại chỗ. Người bệnh cần tuân thủ nghiêm ngặt chỉ định của bác sĩ để hạn chế tác dụng phụ như kích ứng, đau rát hoặc viêm da.

Đốt điện cao tần

Đốt điện sử dụng dòng điện cao tần để phá hủy trực tiếp các nốt sùi và mô bệnh. Phương pháp này cho hiệu quả loại bỏ tổn thương nhanh, phù hợp với nốt sùi kích thước lớn. Tuy nhiên, nếu thực hiện không đúng kỹ thuật có thể gây tổn thương da lành xung quanh và để lại sẹo.

Điều trị bằng laser

Laser được sử dụng để đốt cháy nốt sùi bằng tia năng lượng cao, giúp tiêu diệt tổn thương chính xác và hạn chế tái phát. Phương pháp này thường áp dụng cho các trường hợp nốt sùi nhiều, khó điều trị. Nhược điểm là chi phí cao và nguy cơ chảy máu, nhiễm trùng nếu chăm sóc sau điều trị không đúng cách.

Áp lạnh bằng nitơ lỏng (Cryotherapy)

Cryotherapy sử dụng nitơ lỏng để làm đông lạnh và phá hủy mô sùi. Sau điều trị, nốt sùi sẽ hoại tử và bong ra tự nhiên. Phương pháp này tương đối an toàn nhưng thường cần lặp lại nhiều lần và có thể gây đau, sưng tại chỗ.

Phương pháp quang động học ALA-PDT

ALA-PDT là kỹ thuật hiện đại, sử dụng chất cảm quang kết hợp ánh sáng đặc hiệu để tiêu diệt chọn lọc tế bào nhiễm HPV. Phương pháp này ít xâm lấn, khả năng phục hồi nhanh và hạn chế nguy cơ tái phát, đặc biệt phù hợp với các trường hợp sùi mào gà tái phát nhiều lần.

Lưu ý: Dù áp dụng phương pháp nào, người bệnh cũng cần tái khám định kỳ, kết hợp nâng cao miễn dịch, quan hệ tình dục an toàn và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa để đạt hiệu quả điều trị tối ưu và phòng ngừa tái phát.

Hy vọng những thông tin trong bài viết đã giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về nguyên nhân sùi mào gà cũng như các phương pháp điều trị hiện nay. Đây là bệnh lý lây truyền qua đường tình dục có diễn tiến phức tạp, dễ tái phát nếu không được phát hiện và xử trí đúng cách. Vì vậy, mọi người cần chủ động phòng ngừa, quan hệ tình dục an toàn, thăm khám sớm khi có dấu hiệu nghi ngờ và tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ chuyên khoa.