Nhận biết dấu hiệu bị áp xe tuyến sữa

Viêm tắc tia sữa kéo dài có thể dẫn đến áp xe tuyến sữa, tình trạng hình thành ổ mủ trong mô vú, gây đau nhức, sưng đỏ và khó chịu cho mẹ. Việc nắm rõ các dấu hiệu cảnh báo sẽ giúp mẹ chủ động thăm khám và điều trị sớm, tránh nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe và nguồn sữa cho con.

Nhận biết dấu hiệu bị áp xe tuyến sữa

Áp xe tuyến sữa là biến chứng nguy hiểm, thường gặp ở phụ nữ sau sinh, đặc biệt là trong giai đoạn cho con bú. Đây là tình trạng các mô tuyến vú bị viêm và hình thành ổ mủ, gây đau đớn, khó chịu, thậm chí ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe nếu không được phát hiện sớm. Dưới đây là những dấu hiệu điển hình giúp bạn nhận biết áp xe tuyến sữa:

Đau nhức sâu bên trong tuyến vú

Một trong những triệu chứng sớm và dễ nhận thấy nhất là cảm giác đau nhức sâu trong vú. Cơn đau thường âm ỉ, sau đó tăng dần, đặc biệt rõ rệt khi chạm tay vào vùng áp xe, khi cử động vai hoặc cánh tay. Cảm giác đau này khiến mẹ bỉm sữa rất khó chịu, ảnh hưởng đến việc sinh hoạt hàng ngày.

Vú sưng căng và to hơn bình thường

Khi bị áp xe, vú có xu hướng sưng cứng, căng to hơn so với trạng thái bình thường. Tình trạng này không chỉ gây mất thẩm mỹ mà còn kèm theo cảm giác đau tức, làm người bệnh gặp nhiều khó khăn trong sinh hoạt.

Xuất hiện các cục cứng bên trong vú

Khi dùng tay sờ nắn, người bệnh có thể cảm nhận một hoặc nhiều cục cứng. Đây là dấu hiệu khá đặc trưng ở phụ nữ cho con bú bị áp xe tuyến sữa. Những vị trí có cục cứng thường đau nhức, đỏ và sưng nóng.

Đau buốt khi cho con bú

Nhiều mẹ bỉm chia sẻ cảm giác đau buốt dữ dội mỗi khi cho con bú nếu bị tắc tia sữa, viêm tuyến vú hoặc áp xe tuyến sữa. Cơn đau khiến việc cho bé bú trở thành “cực hình”, thậm chí buộc mẹ phải ngưng cho bú một bên.

Da ngực sưng đỏ, nóng

Nếu ổ áp xe nằm sát bề mặt da, vùng da ngực bên ngoài sẽ có dấu hiệu sưng tấy, đổi màu đỏ hoặc vàng nhạt. Khi chạm vào có cảm giác nóng rát, nặng nề hơn có thể tiến triển đến hoại tử nếu không được điều trị kịp thời.

Sốt và ớn lạnh

Áp xe tuyến sữa thường đi kèm tình trạng sốt, có thể nhẹ khoảng 38°C hoặc sốt cao 39 - 40°C. Khi sốt, người mẹ thường kèm cảm giác rét run, mệt mỏi, khó chịu.

Biến chứng nặng, hoại tử

Trường hợp áp xe tiến triển nặng, người bệnh có thể đối diện nguy cơ hoại tử vú. Biểu hiện gồm: vú sưng phù, căng to, da chuyển màu vàng nhạt, hạch bạch huyết sưng to. Thậm chí ổ áp xe có thể vỡ, chảy mủ hôi, gây nhiễm trùng nặng toàn thân như tụt huyết áp, kiệt sức.

Việc nhận biết sớm các dấu hiệu áp xe tuyến sữa rất quan trọng, giúp mẹ bỉm sữa đi khám kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm và bảo vệ tốt sức khỏe cũng như quá trình nuôi con.

Những trường hợp có nguy cơ mắc áp xe vú cao

Áp xe vú là biến chứng nguy hiểm, thường gặp nhất ở phụ nữ trong giai đoạn mang thai và cho con bú. Đây là tình trạng mô vú bị viêm, nhiễm khuẩn, hình thành các ổ mủ gây đau nhức, khó chịu, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người mẹ và việc nuôi con bằng sữa mẹ. Một số đối tượng có nguy cơ mắc áp xe vú cao hơn so với bình thường gồm:

Phụ nữ sau sinh và đang cho con bú

Trong giai đoạn này, tuyến sữa hoạt động mạnh, núm vú dễ bị tổn thương do bé bú không đúng cách, cắn vào đầu vú hoặc do mẹ không vệ sinh đúng cách. Những vết nứt nhỏ ở núm vú chính là “cửa ngõ” tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập vào bên trong, gây viêm và hình thành áp xe.

Tắc tia sữa kéo dài

Tắc tia sữa là tình trạng khá phổ biến sau sinh. Nếu mẹ không vắt bỏ sữa thừa khi con bú, không thực hiện thông tia sữa kịp thời thì sữa sẽ bị ứ đọng lại. Khi sữa đông kết, chúng có thể chèn ép các ống dẫn sữa khác, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và dần dần hình thành các ổ mủ trong tuyến vú. Đây chính là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến áp xe vú.

Một số yếu tố nguy cơ khác

Ngoài các nguyên nhân chính trên, nguy cơ áp xe vú còn tăng lên ở những mẹ có tiền sử viêm vú tái phát nhiều lần, vệ sinh cá nhân kém, mặc áo ngực quá chật hoặc sử dụng các biện pháp hút sữa không đảm bảo an toàn.

Phụ nữ sau sinh bị suy nhược cơ thể

Những mẹ sau sinh phải thức đêm nhiều, lao động vất vả, ăn uống thiếu dinh dưỡng hoặc đang mắc bệnh khác thường có sức đề kháng suy giảm. Khi đó, tuyến sữa dễ bị ứ đọng, khó lưu thông, từ đó làm tăng nguy cơ viêm vú và áp xe vú. Đây là lý do tại sao bác sĩ luôn khuyên mẹ bỉm cần nghỉ ngơi đầy đủ, ăn uống đủ chất để duy trì sức khỏe và đảm bảo nguồn sữa cho con.

Mẹ bị áp xe tuyến sữa do đâu?

Nguyên nhân phổ biến nhất gây nên tình trạng áp xe tuyến sữa chính là tắc tia sữa. Ngoài ra, còn có một số yếu tố khác như hệ miễn dịch suy giảm, núm vú bị nứt nẻ, trầy xước hoặc vệ sinh không đúng cách, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập trực tiếp từ da vào tuyến vú, qua các ống dẫn sữa, gây viêm và hình thành ổ áp xe.

Bình thường, sữa mẹ được tạo ra tại nang sữa, sau đó theo các ống dẫn sữa chảy về xoang chứa sữa và được đưa ra ngoài nhờ động tác bú mút của trẻ. Tuy nhiên, khi vì một lý do nào đó mà lòng ống dẫn sữa bị hẹp hoặc bít tắc (do chèn ép từ bên ngoài hoặc do sữa đông đặc trong lòng ống), sữa sẽ không thoát ra ngoài được. Tình trạng này khiến sữa ứ đọng lại, dần tạo thành các khối cứng trong vú.

Trong khi đó, tuyến sữa vẫn tiếp tục hoạt động, sản xuất thêm sữa, làm cho các ống dẫn sữa trước chỗ tắc ngày càng căng giãn. Hiện tượng này không chỉ gây đau nhức, khó chịu mà còn chèn ép lên các ống dẫn sữa khác, tạo thành một “vòng xoắn bệnh lý”. Nếu tình trạng kéo dài, nó dễ dẫn đến viêm tuyến vú, và khi viêm tuyến vú không được xử lý kịp thời, ổ viêm sẽ tiến triển thành áp xe tuyến sữa.

Ngoài tắc tia sữa, một số yếu tố sau cũng góp phần làm tăng nguy cơ áp xe tuyến sữa ở mẹ sau sinh:

• Không xoa bóp, day đều bầu sữa sau khi sinh, khiến dòng sữa khó lưu thông.
• Không vắt bỏ sữa dư thừa khi trẻ bú không hết, dẫn đến tình trạng sữa ứ đọng.
• Nứt nẻ, trầy xước núm vú do bé bú mạnh hoặc do mẹ không chăm sóc, vệ sinh đúng cách, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập.
• Không vệ sinh sạch sẽ vùng ngực trước và sau khi cho con bú, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.
• Sức đề kháng yếu do mẹ sau sinh thiếu ngủ, ăn uống kém dinh dưỡng, lao động vất vả khiến cơ thể dễ bị vi khuẩn tấn công.

Hy vọng qua nội dung bài viết bạn đã có thêm thông tin về các dấu hiệu bị áp xe tuyến sữa. Áp xe tuyến sữa không chỉ gây khó chịu mà còn tiềm ẩn nhiều biến chứng nếu mẹ chậm trễ trong việc phát hiện và điều trị. Do đó, việc lắng nghe cơ thể, nhận biết sớm những dấu hiệu bất thường và đi khám bác sĩ khi cần thiết là vô cùng quan trọng. Chủ động chăm sóc sức khỏe tuyến vú sẽ giúp mẹ yên tâm nuôi con bằng sữa mẹ, đồng thời bảo vệ sức khỏe lâu dài.