Những cách dạy con sai lầm khi trẻ từ 1 - 3 tuổi mà cha mẹ cần nhớ

Giai đoạn trẻ từ 0 - 3 tuổi là rất quan trọng đối với sự phát triển về thể chất và trí tuệ của trẻ. Khi dạy trẻ ở độ tuổi này, ba mẹ cần tránh những cách dạy con sai lầm được đề cập trong bài viết sau đây để không ảnh hưởng xấu đến sự phát triển về tính cách của trẻ.

Giai đoạn phát triển của trẻ từ 1 - 3 tuổi

Ở giai đoạn trẻ từ 1 - 3 tuổi, trẻ phát triển nhanh cả về ngôn ngữ, vận động và trí não. Trẻ từ 1 - 2 tuổi biết đi, từ đi chậm đến nhanh dần. Vốn từ vựng phát triển rất nhanh, trẻ có thể hiểu và nói các từ đơn và những câu đơn giản. Trẻ 2 tuổi có thể nói được 200 từ và hiểu một số lượng từ lớn, nói được các câu dài gồm 5 chữ.

Trẻ từ 2 - 3 tuổi bắt đầu “tư duy bằng tay”, nghĩa là trẻ muốn chạm vào tất cả đồ vật theo phương thức thử và sai. Trẻ vận động tốt, đi nhanh, chạy nhanh và leo trèo

Vì sao nên dạy trẻ từ 1 - 3 tuổi?

Khi giáo dục trẻ ngay từ giai đoạn 1 - 3 tuổi, trẻ đạt được rất nhiều lợi ích trong tương lai như:

• Kích thích não phải của trẻ phát triển: Trẻ từ 1 - 3 tuổi học tập mọi thứ theo hình thức chụp hình bằng não phải nên trẻ có thể sao chép, học tập mọi thứ rất nhanh. Nếu ba mẹ bắt đầu dạy trẻ trong giai đoạn này và dạy lặp đi lặp lại một kỹ năng nào đó sẽ giúp não bộ xây dựng phản xạ, từ đó tiếp thu được nhiều thông tin hơn.
• Khả năng tiếp nhận thông tin vô hạn: Trẻ tiếp nhận thông tin một cách thụ động nhưng vô hạn. Ba mẹ có thể cung cấp kiến thức, thông tin cho trẻ dựa trên sở thích và khả năng của trẻ.
• Trẻ rất ham học hỏi và mong muốn khám phá thế giới xung quanh. 

Những cách dạy con sai lầm khi trẻ ở độ tuổi 1 - 3

Ba mẹ nên lưu ý những cách dạy con sai lầm sau đây để không ảnh hưởng đến sự phát triển về tính cách của trẻ nhỏ, nhất là ở độ tuổi từ 1 - 3 tuổi.

Sai lầm 1: Không tập tính kỷ luật cho con

Việc thiết lập tính kỷ luật cho trẻ nhỏ hết sức quan trọng. Trẻ hiểu những điều đơn giản. Khi mọi thứ nhất quán ngay từ đầu, trẻ sẽ ngoan ngoãn nghe lời ba mẹ dù là việc ăn uống, tắm rửa hay đi ngủ. 

• Cách dạy con: 

Hãy thiết lập tính kỷ luật cho trẻ bằng cách tạo và duy trì thói quen đều đặn, nhất quán cho trẻ. Khi trẻ quấy phá, không nghe lời, ba mẹ cần bàn bạc với nhau để quyết định cách phản ứng nào là phù hợp với con, sau đó, hãy cùng thực hiện nhất quán điều ấy.

Sai lầm 2: Ba mẹ dành quá nhiều thời gian cho trẻ

Việc cả hai ba mẹ dành quá nhiều thời gian bên con là điều tốt nhưng đôi khi lại gây ra sự bức bối cho trẻ. Trẻ thích trải qua mỗi khoảng thời gian với một ba hoặc một mẹ hơn. Hơn nữa, việc trẻ ở bên một người (mối quan hệ 1 - 1) sẽ tạo sự vui vẻ hơn do hạn chế được sự tranh giành giữa anh chị em.

• Cách dạy con: 

Hãy dành thời gian 1 - 1 với trẻ, ví dụ ba hoặc mẹ cùng bé ngồi chơi trên sàn, kể chuyện cổ tích cho bé nghe hay cùng bé tô màu.

Sai lầm 3: Không để trẻ tự giải quyết vấn đề

Phụ huynh thường lo sợ con còn nhỏ nên dễ bị tổn thương. Do đó, ba mẹ vội vàng lao vào giúp đỡ ngay khi nhận thấy trẻ gặp khó khăn mà không để trẻ có cơ hội tự lập. Đây là một trong những cách dạy con sai lầm. Hành động này sẽ ảnh hưởng xấu đến khả năng tư duy và khiến trẻ nghĩ rằng mình không thể tự làm điều gì. 

• Cách dạy con: 

Hãy để trẻ tư duy và tìm cách tự giải quyết khó khăn. Bên cạnh đó, ba mẹ nên khen ngợi và động viên con, ví dụ nói “Con có thể làm được” để cổ vũ trẻ tự tìm cách giải quyết vấn đề. Khi trẻ tự vượt qua được khó khăn, bạn hãy khen “Con làm rất tốt”.

Sai lầm 4: Giảng giải quá nhiều với trẻ

Khi trẻ có hành vi không đúng, việc ba mẹ dạy bảo, giảng giải với trẻ quá nhiều là một phương pháp sai lầm. Ví dụ, khi trẻ quấy khóc và vòi vĩnh, mẹ cố gắng giải thích rằng đó là việc làm không đúng hoặc la mắng, nói nhiều với trẻ. Mô típ “Nói chuyện - Thuyết phục - Tranh luận - La hét” có vẻ không hiệu quả, còn gây ra sự bức bối khó chịu cho cả ba mẹ và con.

• Cách dạy con:

Khi cần nói trẻ làm sai điều gì, ba mẹ đừng nói quá nhiều với trẻ. Nếu con không nghe lời, hãy cảnh báo bằng lời nói ngắn gọn. Nếu trẻ vẫn cố chấp không nghe, hãy đưa ra hậu quả tức thì mà không cần giải thích.

Sai lầm 5: Chỉ cho trẻ ăn một loại thức ăn cố định

Việc cho trẻ ăn một loại thức ăn quá thường xuyên sẽ khiến trẻ dần quen thuộc và rất khó thay đổi, trẻ có thể không chịu ăn bất cứ thứ gì khác.

• Cách dạy con: 

Ba mẹ nên khuyến khích con thử các loại thức ăn mới mẻ. Để khơi gợi sự tò mò của trẻ, ba mẹ có thể ăn thử, trẻ cũng sẽ muốn thử. Trẻ em thường biếng ăn, điều này cũng bình thường. Trong trường hợp trẻ từ chối ăn, hãy kiên nhẫn và tiếp tục đặt món ấy trong khẩu phần của con. Ba mẹ đừng dễ dàng thỏa hiệp, dần dần trẻ sẽ ăn thôi. 

Sai lầm 6: Cho trẻ rời nôi quá sớm

Nếu bạn cho trẻ nằm nôi từ nhỏ để giữ an toàn và giúp trẻ tạo thói quen ngủ tốt. Việc chuyển sang ngủ giường quá sớm có thể khiến trẻ khó ngủ và quấy khóc mỗi đêm. Nguy hiểm hơn, khi ba mẹ không chú ý, trẻ có thể bị ngã khỏi giường.

• Cách dạy con: 

Khi trẻ từ 2 - 3 tuổi hoặc khi một đứa trẻ đạt chiều cao khoảng 80cm, trẻ bắt đầu tự trèo ra khỏi nôi hay đòi nằm trên giường, đây là thời điểm rời nôi thích hợp. 

Sai lầm 7: Dạy trẻ đi vệ sinh quá sớm

Nhiều trường hợp ba mẹ dạy trẻ sử dụng nhà vệ sinh từ nhỏ vì họ nghĩ rằng như vậy sẽ tốt cho trẻ. Nhưng khi trẻ không làm tốt thì lại bị ba mẹ khiển trách nghiêm khắc, điều đó chỉ làm mọi việc trở nên tồi tệ hơn.

• Cách dạy con: 

Không thể vội vàng bắt trẻ tự học cách sử dụng nhà vệ sinh khi trẻ chưa sẵn sàng. Nếu muốn dạy trẻ tự đi vệ sinh, bạn có thể thiết lập từng giai đoạn. Hãy giải thích công dụng của từng vật dụng trong nhà vệ sinh, ba mẹ có thể "làm mẫu" để trẻ quan sát và bắt chước, hãy khen ngợi nếu trẻ thực hiện theo.

Sai lầm 8: Cho trẻ tiếp xúc thường xuyên với đồ điện tử

Theo nhiều nghiên cứu, trẻ dưới 2 tuổi không thể hiểu nội dung được hiển thị trên màn hình ti vi hay điện thoại. Nếu cho trẻ nhỏ xem điện thoại hay ti vi nhiều chỉ có hại cho trẻ và trẻ thường gặp khó khăn hơn trong việc học sau này.

• Cách dạy con:

Nên khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động mang tính sáng tạo có ích như chơi đùa, tập thể thao hoặc đọc sách cùng người lớn. Thay vì để trẻ “ôm” điện thoại, ti vi mãi, hãy dành thời gian trò chuyện cùng con.

Sai lầm 9: Cố gắng ngăn cơn giận dữ của trẻ

Khi con khóc lóc, la hét và ăn vạ ở nơi công cộng, ba mẹ cảm thấy bất lực và lo lắng, sợ làm phiền người xung quanh và sợ bị đánh giá là không thể dạy con. Nhưng càng ngăn trẻ đang trong cơn giận dữ, trẻ càng nhõng nhẽo, quấy phá hơn.

• Cách dạy con: 

Khi cơn giận dữ của trẻ xảy ra, ba mẹ không cần cố gắng ngăn cản. Chỉ cần mỉm cười và nói mọi người thông cảm. Sau đó, bạn có thể bế con tránh xa nơi đông người và chờ cơn giận dữ của trẻ tự giải tỏa. Khi tình hình dịu xuống, hãy dỗ dành trẻ và tiếp tục hoạt động trong ngày.

Như vậy, sau khi đọc bài viết trên, bạn đã biết những cách dạy con sai lầm khi trẻ từ 1 - 3 tuổi. Ở giai đoạn phát triển quan trọng này, ba mẹ cần kiên nhẫn và dạy con đúng cách, mọi việc sẽ trở nên dễ dàng.