Những điều cần biết về chỉ số ure và creatinin

Chỉ số ure và creatinin là hai chỉ số có ý nghĩa rất quan trọng trong việc đánh giá chức năng thận. Tuy nhiên không phải ai cũng hiểu rõ về hai chỉ số này. Trong bài viết này, Nhà Thuốc Long Châu sẽ chia sẻ đến các bạn những thông tin cơ bản xoay quanh hai chỉ số ure và creatinin.

Chỉ số ure bao nhiêu là bình thường?

Ure là sản phẩm cuối cùng của quá trình chuyển hóa protein trong cơ thể và là sản phẩm quan trọng nhất của quá trình chuyển hóa nitơ. Ure được tổng hợp tại gan, lọc tự do qua cầu thận, tái hấp thu tại ống thận gần và ống thận xa sau cùng đảo thải chủ yếu qua thận và một phần được đào thải qua hệ tiêu hóa.

Xét nghiệm chỉ ure trong máu và ure trong nước tiểu là phương pháp xét nghiệm giúp đánh giá chỉ ure trong cơ thể từ đó nhằm sàng lọc và chẩn đoán các bệnh lý về gan, thận…

Chỉ số ure được đánh giá là bình thường khi:

• Chỉ số ure trong máu trong khoảng: 2.5 - 7.5 mmol/L.
• Chỉ số ure trong nước tiểu dao động trong khoảng: 166 - 581 mmol/24h.

Tuy nhiên, chỉ số ure máu không phản ánh chính xác chức năng thận bằng chỉ số creatinin máu.

Chỉ số ure máu giúp chẩn đoán bệnh lý gan, thận

Chỉ số creatinin bao nhiêu là bình thường?

Creatinin có nguồn gốc từ creatin của cơ vân, được tổng hợp tại gan, qua quá trình chuyển hóa và được vận chuyển tới dự trữ trong các thớ cơ, sau cùng đào thải qua thận ra khỏi cơ thể. Chỉ số creatinin là chỉ số giúp đánh giá chính xác chức năng của thận cũng như tình trạng lọc máu và đào thải chất cặn bã của cơ thể.

Ngoài ra, chỉ số creatinin còn được áp dụng để tính chỉ số lọc cầu thận (viết tắt là GFR) từ đó góp phần đánh giá chức năng cầu thận một cách chính xác nhất.

Creatinin thay đổi theo tuổi, giới và cân nặng. Vậy chỉ số creatinin bình thường ở từng nhóm đối tượng là bao nhiêu?

• Ở đối tượng trưởng thành, chỉ số creatinin bình thường có sự khác biệt giữa nam và nữ cụ thể: Ở nam giới chỉ số creatinin máu dao động ở mức từ 0.6 - 1.2 mg/dL (53 - 106 mmol/L) được cho là bình thường. Trong khi đó, ở nữ giới chỉ số creatinin bình thường dao động ở mức 0.5 - 1.1 mg/dL (44 - 97 mmol/L).
• Ở trẻ em, chỉ số creatinin bình thường khoảng 0.2mg/dL hoặc có thể cao hơn tùy thuộc vào độ tuổi trưởng thành của trẻ.
• Ở người già, nồng độ creatinin thấp hơn người trưởng thành.

Chỉ số creatinin có sự khác biệt về giới tính, lứa tuổi

Ý nghĩa của chỉ số ure và creatinin?

Việc thực hiện các xét nghiệm chỉ số Ure và Creatinin trong máu giúp chẩn đoán chính xác tình trạng hoạt động cũng như đánh giá chức năng của thận. Đây là cơ sở đáng tin cậy để xác định bạn có bị suy thận hay không.

Ý nghĩa của chỉ số ure

Xét nghiệm chỉ số ure nhằm định lượng nồng độ ure trong máu và nước tiểu từ đó giúp cho công tác chẩn đoán bệnh chính xác.

• Trong trường hợp chỉ số ure cao hơn bình thường thì có thể đây là dấu chỉ cảnh báo chức năng thận của bạn đang có dấu hiệu suy giảm. Chỉ số ure cao thường gặp trong các bệnh lý về thận như viêm thận cấp và mạn, sỏi thận, hội chứng gan thận do leptospira… Ngoài ra chỉ số ure còn tăng cao trong một số trường hợp như: Chế độ ăn giàu protein, xuất huyết tiêu hóa, nhiễm trùng nặng…
• Trường hợp nồng độ ure thấp hơn bình thường thì đây có thể là triệu chứng của người mắc bệnh lý về gan như suy gan, xơ gan, viêm gan mạn tính… hoặc suy dinh dưỡng. Tuy nhiên, chỉ số ure thấp chỉ là một trong những dấu hiệu của các bệnh lý về gan, do đó để có thể chẩn đoán chính xác bạn có đang gặp vấn để về gan không, bạn cần thực hiện thêm một số xét nghiệm khác nữa.

Chỉ số ure trong máu phản ánh tình trạng gan thận

Ý nghĩa của chỉ số creatinin

Chỉ số Creatinin trong máu và trong nước tiểu phản ánh chức năng thận có bị suy giảm không từ đó giúp ích cho việc chẩn đoán cũng như phát hiện sớm và điều trị tích cực các bệnh lý của thận.

• Khi chức năng thận suy giảm sẽ ảnh hưởng đến khả năng lọc creatinin khiến cho nồng độ creatinin trong máu cao hơn bình thường. Nói cách khác, nồng độ Creatinin tăng cao sẽ đồng nghĩa với việc cơ thể đang có rối loạn chức năng thận. Đây là dấu hiệu cảnh báo nguy cơ mắc các bệnh lý về thận như: Viêm cầu thận, viêm bể thận, hoại tử ống thận cấp tính… 
• Trường hợp chỉ số creatinin thấp hơn bình thường thì đây có thể là dấu hiệu của bệnh lý viêm gan mạn tính hoặc gặp trong một số trường hợp khác như suy nhược cơ thể, dùng thuốc chống động kinh, phụ nữ có thai…

Ngoài ra, từ kết quả xét nghiệm creatinin, ta có thể đánh giá và phân loại mức độ suy giảm chức năng của thận theo các cấp độ khác nhau từ nhẹ đến nặng bao gồm:

• Suy thận độ 1: Nồng độ creatinin dưới 1.5 mg/dL (< 130 mmol/L).
• Suy thận độ 2: Nồng độ creatinin dao động trong khoảng từ 1.5 - 3.4 mg/dL (130 - 299 mmol/L).
• Suy thận độ 3a: Nồng độ creatinin trong khoảng 3.5 - 5.9 mg/dL (300 - 499 mmol/L).
• Suy thận độ 3b: Nồng độ creatinin ở mức 6 - 10 mg/dL (500 - 900 mmol/L).
• Suy thận độ 4: Nồng độ creatinin trên 10 mg/dL (> 900 mmol/L).

Khi nào cần tiến hành làm xét nghiệm ure và creatinin?

Đa số các trường hợp tiến hành xét nghiệm ure và creatinin đều là những đối tượng có nguy cơ mắc bệnh lý suy thận cao. Nhìn chung, các bệnh lý về thận thường xảy ra âm thầm và khó phát hiện triệu chứng nếu chúng ta không chú ý quan sát. Một vài triệu chứng bạn nên để ý và chủ động đi kiểm tra sức khỏe bao gồm:

• Người bệnh thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, hoa mắt và chóng mặt, thậm chí là khó thở.
• Tần suất đi tiểu tiện nhiều hơn bình thường.
• Tay chân có dấu hiệu phù nề và nổi mẩn trên da.

Ngoài ra, một số trường hợp bác sĩ có thể chỉ định thực hiện xét nghiệm ure và creatinin như khám sức khỏe định kỳ, kiểm tra và đánh giá tình trạng bệnh đối với các đối tượng mắc bệnh lý cấp và mạn tính, các trường hợp nghi ngờ mắc tiểu đường…

Bác sĩ thường sẽ chỉ định bệnh nhân làm đồng thời cả hai xét nghiệm chỉ số ure và creatinin

Không một ai có thể phủ nhận được vai trò vô cùng quan trọng của xét nghiệm các chỉ số ure và creatinin trong máu và nước tiểu đối với công tác theo dõi cũng như phát hiện các bệnh lý liên quan đến thận.

Hy vọng những thông tin mà Nhà Thuốc Long Châu cung cấp trong bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về hai chỉ số ure và creatinin. Chúc bạn đọc sức khỏe! Đừng quên theo dõi góc sức khỏe của Nhà Thuốc để cập nhật cho mình những thông tin bổ ích bạn nhé!

Ánh Vũ

Nguồn tham khảo: Tổng hợp