Tốt nghiệp loại giỏi trường Đại học Y Dược Huế. Từng tham gia nghiên cứu khoa học đề tài về Dược liệu. Nhiều năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực Dược phẩm. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.
Thị Thúy
Mặc định
Lớn hơn
Chỉ cần nghe đến việc “đặt ống sonde hậu môn”, nhiều người đã cảm thấy e ngại hoặc lo lắng không yên, nhất là khi chưa biết rõ về quy trình thực hiện. Đây là một kỹ thuật y tế đơn giản nhưng mang lại hiệu quả cao trong việc giảm áp lực trong ống tiêu hóa. Thế nhưng, câu hỏi thường gặp nhất vẫn là: Đặt ống sonde hậu môn có đau không, và cảm giác khi thực hiện như thế nào?
Đặt ống sonde hậu môn là một thủ thuật y tế thường được sử dụng trong các trường hợp như chướng bụng, bí trung tiện, hoặc chuẩn bị tháo lồng ruột ở trẻ em. Tuy nhiên, vì liên quan đến vùng hậu môn, một khu vực khá nhạy cảm nên không ít người lo lắng rằng thủ thuật này có gây đau hay không. Cảm giác đau đớn là điều hoàn toàn dễ hiểu khi nhắc đến bất kỳ can thiệp y khoa nào, nhất là khi người bệnh chưa từng trải qua. Vậy quy trình đặt sonde hậu môn diễn ra như thế nào và có đau không? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết này nhé!
Quy trình đặt sonde hậu môn là một thủ thuật đơn giản trong y khoa, thường được chỉ định trong các trường hợp như bệnh nhân bị chướng bụng, tăng áp lực trong ống tiêu hóa (ví dụ như sau khi nội soi đại tràng mà hơi chưa được hút hết) hoặc khi cần chuẩn bị tháo lồng ruột ở trẻ em. Tuy nhiên, thủ thuật này chống chỉ định với những bệnh nhân có tổn thương vùng hậu môn – trực tràng như viêm loét, nứt kẽ hậu môn, có khối u hoặc vết thương hở.
Trước khi tiến hành, điều dưỡng hoặc kỹ thuật viên cần chuẩn bị đầy đủ dụng cụ gồm: Một ống thông hậu môn, hai đôi găng tay sạch, băng dính y tế, chất bôi trơn (K-Y Jelly hoặc parafin), gạc sạch và một tấm nilon lót. Người bệnh cần được giải thích rõ ràng về mục đích và quy trình thực hiện để giảm lo lắng và hợp tác tốt hơn. Trường hợp bệnh nhân là trẻ nhỏ hoặc người hôn mê, cần thông báo và trao đổi với người nhà.
Khi thực hiện, điều dưỡng cho bệnh nhân nằm nghiêng trái, chân trên co lại, chân dưới duỗi thẳng và lót nilon dưới mông. Sau đó, bôi trơn đầu ống thông khoảng 5 cm, tiến hành thăm hậu môn – trực tràng bằng tay để phát hiện bất thường. Dùng ngón tay trỏ và ngón cái banh nhẹ hai bên hậu môn, đồng thời hướng dẫn người bệnh rặn nhẹ, rồi nhẹ nhàng đưa ống thông vào theo hướng hậu môn – rốn và tiếp tục theo trục hậu môn – cột sống. Sau khi đặt xong, cố định ống bằng băng dính y tế.
Sau thủ thuật, cần theo dõi các chỉ số sinh tồn của người bệnh như mạch, nhiệt độ, huyết áp và nhịp thở. Đặc biệt chú ý đến tình trạng bụng xem có đỡ chướng không, cũng như theo dõi dấu hiệu tổn thương hậu môn – trực tràng như đau rát, chảy máu. Nếu trong quá trình đưa ống thông thấy có cản trở hoặc người bệnh xuất hiện đau nhiều, cần dừng thao tác và rút ống ra ngay. Việc thực hiện đúng kỹ thuật, nhẹ nhàng và theo dõi sát sẽ giúp đảm bảo an toàn, giảm nguy cơ biến chứng cho người bệnh.
Đặt sonde hậu môn có đau không? Đây là câu hỏi mà rất nhiều người thắc mắc khi được chỉ định thực hiện thủ thuật này, đặc biệt là những ai lần đầu trải qua. Thực tế, đặt sonde hậu môn là một kỹ thuật đơn giản, thường được thực hiện bởi điều dưỡng hoặc kỹ thuật viên có chuyên môn. Mức độ đau khi thực hiện phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tình trạng sức khỏe của bệnh nhân, kỹ thuật thao tác, cũng như tâm lý và mức độ hợp tác của người bệnh.
Trong quá trình đặt, người bệnh có thể cảm thấy hơi khó chịu hoặc căng tức ở vùng hậu môn – trực tràng. Tuy nhiên, cảm giác đau thường ở mức nhẹ và có thể chịu đựng được nếu kỹ thuật viên thực hiện đúng thao tác, sử dụng chất bôi trơn đầy đủ và tiến hành nhẹ nhàng. Trước khi đưa ống thông vào, đầu ống sẽ được bôi trơn bằng parafin hoặc gel K-Y để giảm ma sát và tránh tổn thương niêm mạc hậu môn. Ngoài ra, người bệnh cũng được hướng dẫn cách rặn nhẹ để việc đưa ống vào dễ dàng và ít gây khó chịu hơn.
Tuy nhiên, ở những trường hợp người bệnh có tổn thương hậu môn – trực tràng (ví dụ: Nứt hậu môn, viêm loét, trĩ nặng, lỗ dò hậu môn…), việc đặt sonde có thể gây đau nhiều hơn, thậm chí không nên thực hiện để tránh làm tổn thương nặng hơn. Trong những tình huống đó, nhân viên y tế sẽ đánh giá kỹ lưỡng trước khi tiến hành và có thể chuyển sang phương pháp can thiệp phù hợp hơn.
Để giảm cảm giác đau hoặc lo lắng, người bệnh nên được giải thích rõ về mục đích và quy trình thực hiện. Khi hiểu rõ và yên tâm, người bệnh sẽ hợp tác tốt hơn, giúp việc đặt sonde diễn ra nhanh chóng, nhẹ nhàng và ít gây khó chịu.
Tóm lại, đặt sonde hậu môn không quá đau nếu được thực hiện đúng cách. Đây là thủ thuật an toàn, có giá trị hỗ trợ chẩn đoán và điều trị cao trong các tình huống như chướng bụng, chuẩn bị tháo lồng ruột… Việc trao đổi trước với nhân viên y tế, giữ tâm lý thoải mái và làm đúng hướng dẫn là những yếu tố giúp thủ thuật diễn ra thuận lợi và ít gây đau nhất.
Đặt ống sonde hậu môn là thủ thuật được áp dụng để giúp dẫn lưu hơi, dịch hoặc chuẩn bị cho một số can thiệp điều trị, đặc biệt trong các trường hợp như chướng bụng, đầy hơi, chuẩn bị tháo lồng ruột ở trẻ em... Tuy thủ thuật này khá đơn giản và ít gây đau, nhưng sau khi đặt ống, người bệnh vẫn cần tuân thủ một số lưu ý để đảm bảo an toàn và phục hồi nhanh chóng.
Giữ nguyên tư thế nằm nghỉ:
Ngay sau khi đặt ống, người bệnh nên nằm yên theo tư thế được hướng dẫn, thường là nằm nghiêng trái để giúp quá trình dẫn lưu hơi và dịch tiêu hóa được thuận lợi hơn. Tránh thay đổi tư thế đột ngột hoặc ngồi dậy, đi lại khi chưa có chỉ định từ nhân viên y tế.
Theo dõi các dấu hiệu bất thường:
Trong thời gian đặt ống, cần chú ý theo dõi tình trạng bụng (có đỡ chướng hay không), cũng như cảm giác vùng hậu môn. Nếu xuất hiện các dấu hiệu như đau rát nhiều, chảy máu, cảm giác vướng, tức hoặc thấy có chất dịch bất thường rò rỉ, cần báo ngay cho nhân viên y tế để kiểm tra và xử trí kịp thời.
Giữ vệ sinh vùng hậu môn – trực tràng:
Do có sự tiếp xúc trực tiếp của ống thông với niêm mạc hậu môn, nên việc giữ vệ sinh là vô cùng quan trọng để tránh nguy cơ viêm nhiễm. Người bệnh hoặc người chăm sóc cần thường xuyên lau sạch vùng hậu môn bằng gạc sạch, nước muối sinh lý hoặc nước ấm. Khi cần, có thể thay băng dính cố định hoặc lót lại nilon dưới mông để giữ sạch sẽ.
Tuân thủ đúng chỉ dẫn của nhân viên y tế:
Không tự ý tháo, rút hoặc điều chỉnh vị trí ống sonde khi chưa có hướng dẫn. Sau khi hoàn tất nhiệm vụ dẫn lưu, ống sẽ được tháo bỏ bởi nhân viên y tế có chuyên môn để tránh gây tổn thương niêm mạc.
Dinh dưỡng và nước uống:
Nếu không có chống chỉ định, người bệnh có thể ăn nhẹ, uống nước ấm để hỗ trợ tiêu hóa. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, bác sĩ có thể yêu cầu nhịn ăn trong thời gian ngắn để theo dõi tình trạng bụng.
Tóm lại, đặt ống sonde hậu môn là một thủ thuật đơn giản, ít xâm lấn và thường không gây đau nhiều nếu được thực hiện đúng kỹ thuật bởi nhân viên y tế có chuyên môn. Phần lớn người bệnh chỉ cảm thấy hơi khó chịu hoặc tức nhẹ trong lúc thực hiện, nhưng cảm giác này sẽ nhanh chóng qua đi. Việc chuẩn bị tâm lý tốt, giữ bình tĩnh và hợp tác với nhân viên y tế sẽ giúp quá trình đặt ống diễn ra nhẹ nhàng và hiệu quả hơn. Nếu có bất kỳ thắc mắc hay khó chịu nào sau thủ thuật, đừng ngần ngại chia sẻ với bác sĩ để được hỗ trợ kịp thời.
Dược sĩ Đại họcNgô Kim Thúy
Tốt nghiệp loại giỏi trường Đại học Y Dược Huế. Từng tham gia nghiên cứu khoa học đề tài về Dược liệu. Nhiều năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực Dược phẩm. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.