Quy trình tiêm truyền của Bộ Y Tế diễn ra như thế nào?

Quy trình tiêm truyền của Bộ Y Tế là tài liệu hướng dẫn quan trọng, giúp đảm bảo mỗi bước trong quá trình tiêm truyền đều tuân thủ các tiêu chuẩn y khoa nghiêm ngặt. Từ việc chuẩn bị dụng cụ, kiểm tra thuốc, đến theo dõi tình trạng bệnh nhân sau tiêm, tất cả đều được quy định rõ ràng nhằm hạn chế tối đa các biến chứng. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các bước trong quy trình, cũng như tầm quan trọng của việc thực hiện đúng quy định.

Các thủ thuật tiêm truyền hiện nay

Hầu hết các mô và khoang trong cơ thể đều có thể được sử dụng để đưa thuốc hoặc chất dịch vào thông qua các thủ thuật tiêm chích. Tuy nhiên, một số vị trí phổ biến thường được lựa chọn bao gồm:

• Trong da: Tiêm vào lớp bề mặt da.
• Dưới da: Tiêm vào lớp mô giữa da và cơ.
• Trong cơ: Tiêm sâu vào mô cơ.
• Trong tĩnh mạch: Tiêm trực tiếp vào mạch máu để thuốc nhanh chóng phát huy tác dụng.

Bài viết này, chúng tôi chủ yếu tập trung vào kỹ thuật tiêm truyền qua đường tĩnh mạch, đây cũng là một trong những đường tiêm truyền phổ biến nhất.

Quy trình tiêm truyền của Bộ Y Tế

Quy trình tiêm truyền của Bộ Y Tế được diễn ra qua 3 bước sau đây:

Điều dưỡng chuẩn bị

Trước tiên, điều dưỡng viên cần thực hiện việc rửa tay thường quy theo đúng quy định của Bộ Y Tế. Đây là một biện pháp cần thiết để hạn chế nguy cơ nhiễm khuẩn trong quá trình thao tác. Bên cạnh đó, điều dưỡng viên phải trang bị đầy đủ các dụng cụ bảo hộ cá nhân, bao gồm mũ, áo, và găng tay y tế, nhằm đảm bảo vệ sinh và bảo vệ bản thân cũng như bệnh nhân. Sự chuẩn bị kỹ lưỡng này không chỉ tuân thủ các tiêu chuẩn y khoa mà còn giúp xây dựng lòng tin đối với người bệnh.

Chuẩn bị người bệnh

Điều dưỡng viên cần thực hiện các bước giao tiếp và chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi tiến hành tiêm tĩnh mạch để đảm bảo sự hợp tác và an toàn cho bệnh nhân.

• Đầu tiên, điều dưỡng thăm hỏi bệnh nhân, giới thiệu tên, chức danh, và vị trí làm việc của mình nhằm tạo sự thân thiện và tin tưởng.
• Tiếp theo, thông báo và giải thích rõ ràng cho bệnh nhân hoặc người nhà về kỹ thuật tiêm tĩnh mạch sắp được thực hiện, giúp họ hiểu và yên tâm hơn. Điều dưỡng cũng cần động viên tinh thần bệnh nhân và dặn dò những điều cần thiết trước khi tiến hành.
• Sau đó, thực hiện đánh giá tình trạng tổng quát của bệnh nhân, kiểm tra lại các dấu hiệu sinh tồn để đảm bảo đủ điều kiện thực hiện kỹ thuật.
• Cuối cùng, hướng dẫn bệnh nhân vào tư thế thích hợp và thuận tiện nhất cho quá trình tiêm tĩnh mạch, giúp việc thao tác được thực hiện an toàn và hiệu quả.

Chuẩn bị dụng cụ và thuốc

Các dụng cụ cần thiết bao gồm:

• Hai khay chữ nhật sạch và trụ cắm kìm Kocher để sắp xếp dụng cụ một cách ngăn nắp.
• Cồn 70 độ, cốc chứa dung dịch iod, cùng hai cốc đựng bông cầu dùng cho sát khuẩn.
• Thuốc theo y lệnh, bơm kim tiêm phù hợp với lượng thuốc cần lấy, và kim tiêm riêng để hút thuốc.
• Các loại thuốc chống sốc, thuốc huyết áp, và ống nghe để kiểm tra tình trạng bệnh nhân nếu cần.
• Gối hỗ trợ tư thế bệnh nhân, dây garo để hỗ trợ cố định tĩnh mạch, cùng găng tay y tế đảm bảo vệ sinh.
• Hộp vô khuẩn chứa gạc bẻ ống thuốc, gạc tiệt trùng, và bông cầu.
• Hộp đựng vật sắc nhọn để bỏ kim tiêm đã sử dụng, cùng túi rác chuyên dụng để phân loại và xử lý rác thải y tế đúng quy định.

Việc chuẩn bị đầy đủ và kỹ lưỡng giúp đảm bảo quy trình tiêm diễn ra an toàn, hiệu quả và tránh các rủi ro không mong muốn.

Quy trình tiêm tĩnh mạch

Quy trình tiêm tĩnh mạch được thực hiện cẩn thận để đảm bảo an toàn và hiệu quả. Các bước chi tiết sẽ được liệt kê dưới đây:

• Chuẩn bị vị trí tiêm: Đặt gối kê tay dưới vùng cần tiêm để tạo sự thoải mái cho bệnh nhân. Buộc dây garo cách vị trí tiêm 3-5 cm phía trên, thắt theo kiểu nút nơ để dễ dàng tháo ra. Đảm bảo dây không quá chặt, và hai đầu dây hướng lên trên.
• Chuẩn bị tĩnh mạch: Hướng dẫn bệnh nhân nắm chặt bàn tay, co và duỗi vài lần để tĩnh mạch nổi rõ hơn, giúp việc tiêm chính xác ngay từ lần đầu.
• Sát khuẩn: Sử dụng cồn iod sát khuẩn vị trí tiêm từ trong ra ngoài, sau đó lau lại bằng bông thấm cồn 70 độ. Điều dưỡng viên cũng cần sát khuẩn tay bằng bông cồn 70 độ trước khi thao tác.
• Cố định tĩnh mạch: Tay trái dùng ngón cái miết căng da tại vị trí tiêm để giữ tĩnh mạch cố định, tránh di lệch khi đâm kim.
• Chuẩn bị bơm tiêm: Tay phải cầm bơm tiêm đã hút thuốc, đảm bảo mũi vát kim hướng lên trên và đẩy hết bọt khí ra ngoài. Ngón trỏ giữ phần đốc kim, ngón cái đặt trên thân bơm tiêm, ngón giữa và nhẫn cố định bên cạnh, ngón út đỡ ruột bơm tiêm.
• Đâm kim vào tĩnh mạch: Đâm kim qua da, vào tĩnh mạch với góc phù hợp. Khi máu trào vào bơm tiêm hoặc khi xoay nhẹ ruột bơm tiêm thấy máu chảy vào, điều này xác nhận kim đã vào lòng mạch.
• Tháo garo và bơm thuốc: Nhẹ nhàng tháo dây garo và hướng dẫn bệnh nhân thả lỏng tay. Tay trái giữ đốc kim, ngón cái đặt trên thân bơm tiêm, các ngón còn lại giữ bên cạnh để cố định khi bơm thuốc. Thuốc được bơm chậm rãi và đều đặn để tránh tổn thương mạch máu. Tay phải dùng ngón trỏ và ngón giữa giữ chắc phần gờ của bơm tiêm, ngón cái đặt lên ruột bơm tiêm và thực hiện bơm thuốc vào tĩnh mạch một cách chậm rãi, đều đặn.
• Khi bơm thuốc gần hết, cần rút kim một cách thận trọng, tuyệt đối không để không khí lọt vào mạch máu, vì điều này có thể gây tắc mạch máu và đe dọa tính mạng bệnh nhân. Sau khi tiêm xong, dùng ngón cái tay trái kéo nhẹ kim ra đồng thời căng da ở vùng vừa tiêm để ngăn không cho máu và thuốc chảy ra theo mũi kim.
• Sát khuẩn lại vị trí tiêm bằng bông tẩm cồn, đặt bông cồn lên vùng tiêm và giữ lại vài giây; không yêu cầu bệnh nhân gập tay lại.
• Cần để bệnh nhân nằm trong tư thế dễ chịu.
• Thu dọn dụng cụ đã sử dụng.

Theo dõi bệnh nhân sau tiêm

Sau khi tiêm, bệnh nhân sẽ được theo dõi tình trạng tại chỗ và các biểu hiện tổng quát như sắc mặt, dấu hiệu sốc phản vệ, tình trạng tinh thần, cùng các triệu chứng dị ứng tại vị trí tiêm hoặc ở toàn thân.

Một số biến chứng có thể xảy ra sau khi tiêm truyền

Một số biến chứng có thể xảy ra như sau:

• Phồng tại vị trí tiêm: Trong quá trình tiêm tĩnh mạch, nếu kim tiêm xuyên qua mạch hoặc nếu mũi tiêm chỉ nằm một phần trong lòng mạch và một phần ở ngoài thành mạch, tình trạng phồng tại vị trí tiêm sẽ xuất hiện. Khi gặp tình huống này, cần rút kim tiêm ra ngay và chườm nóng vào khu vực bị phồng. Phương pháp này giúp máu tụ và thuốc được phân tán nhanh hơn.
• Nhiễm khuẩn: Tình trạng nhiễm khuẩn có thể xảy ra khi kim tiêm được lưu giữ quá lâu hoặc khi công tác sát khuẩn không đảm bảo. Để giảm thiểu nguy cơ nhiễm khuẩn, nhân viên y tế cần thực hiện nghiêm túc công tác sát khuẩn cho bệnh nhân và nắm rõ thời gian lưu kim tiêm.
• Hoại tử: Hoại tử có thể xảy ra nếu sử dụng sai loại thuốc tiêm vào tĩnh mạch. Biểu hiện của bệnh nhân thường là cảm giác nóng đỏ tại vị trí tiêm, cùng với sự chuyển đổi từ trạng thái cứng sang mềm ở khu vực tiêm. Cách xử lý nhanh nhất là chườm lạnh và thực hiện trích rạch để loại bỏ mô hoại tử nếu tình trạng này đã xảy ra.
• Sốc phản vệ sau tiêm: Cơ thể có thể phản ứng phản vệ ngay lập tức với một số loại thuốc sau khi tiêm. Vì vậy, trước khi tiêm, bệnh nhân cần được bác sĩ thăm khám lâm sàng để xem xét các tiền sử dị ứng và bất kỳ phản ứng sốc phản vệ nào đã xảy ra trước đó. Sau khi tiêm, bệnh nhân cũng cần được theo dõi chặt chẽ để đánh giá tình trạng sức khỏe.

Quy trình tiêm truyền của Bộ Y tế đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc đảm bảo an toàn và hiệu quả cho bệnh nhân. Việc tuân thủ đúng quy trình không chỉ giúp phòng ngừa các biến chứng như nhiễm khuẩn, hoại tử hay sốc phản vệ, mà còn nâng cao chất lượng dịch vụ y tế. Các nhân viên y tế cần nắm vững từng bước trong quy trình, từ chuẩn bị dụng cụ, thực hiện tiêm cho đến theo dõi sau tiêm, nhằm hướng đến việc chăm sóc bệnh nhân một cách tốt nhất. Việc thực hiện quy trình này một cách nghiêm túc sẽ góp phần nâng cao lòng tin của người dân vào hệ thống y tế và đảm bảo sức khỏe cộng đồng.