Siêu âm Doppler động mạch rốn và những lợi ích trong thai kỳ

Phát hiện những dấu hiệu bất thường của thai nhi thông qua siêu âm Doppler động mạch rốn hiện đang trở lên rất phổ biến. Công cụ này dùng để đo lường và đánh giá dòng chảy của máu từ nhau thai đến rốn nhằm sàng lọc, phát hiện những thai kỳ có nguy cơ cao.

Kỹ thuật siêu âm Doppler thai kỳ là gì?

Siêu âm Doppler là kỹ thuật siêu âm rất phổ biến hiện nay, được chỉ định cho nhiều đối tượng với nhiều bệnh khác nhau, trong đó có phụ nữ mang thai. Siêu âm Doppler đo dòng chuyển động máu trong mạch cũng như các bộ phận cơ thể khác. Từ đó làm căn cứ giúp chẩn đoán sức khỏe, bệnh tật.

Trong thai kỳ, kỹ thuật siêu âm Doppler thường được áp dụng cho 3 tháng cuối, khi các bộ phận cơ thể bé đã hình thành cơ bản. Từ việc đo lưu lượng máu ở một số bộ phận cơ thể sẽ xác định những bất thường của thai nhi. Siêu âm Doppler được đánh giá là an toàn và không gây hại cho mẹ và bé. Kỹ thuật siêu âm này được chia thành 2 loại:

• Doppler liên tục: Sử dụng đầu dò đặc biệt với 2 tinh thể đảm nhiệm chức năng khác nhau. Một tinh thể sẽ phát sóng âm liên tục theo cơ chế đặc biệt để sóng phản hồi trở lại. Tinh thể thứ 2 có nhiệm vụ thu hồi sóng liên tục này.
• Doppler xung: Quá trình này chỉ có duy nhất một tinh thể làm nhiệm vụ phát sóng âm kiêm thu âm. Sóng âm phát ra sẽ đi theo từng chuỗi xung, dọc theo hướng đầu dò quét. Bác sĩ có thể điều chỉnh độ sâu mong muốn và kích thước của vùng lấy mẫu cần phân tích.

Khi nào cần thực hiện siêu âm Doppler động mạch rốn?

Siêu âm Doppler động mạch rốn là kỹ thuật thực hiện nhằm quan sát lưu lượng dòng máu từ dây rốn của bé đến nhau thai. Việc siêu âm thường được thực hiện vào 3 tháng cuối thai kỳ. Thậm chí, bác sĩ có thể chỉ định thực hiện Doppler động mạch rốn nhiều lần, cách nhau một vài tuần trước khi sinh để kiểm tra sức khỏe thai nhi cũng như dự đoán chính xác thời gian sinh.

Bác sĩ thường chỉ định thực hiện kỹ thuật này cho các trường hợp:

• Thai nhi chậm tăng trưởng (FGR).
• Thai nhi bị ảnh hưởng bởi sự không tương thích Rh.
• Đa thai (sinh đôi cùng trứng).
• Thai phụ chỉ số BMI quá cao/thấp, thai phụ bị tăng huyết áp, tiểu đường,...
• Người mẹ có tiền sử sinh con nhẹ cân, sảy thai hoặc em bé tử vong ngay sau khi sinh.

Một số bất thường phát hiện thông qua siêu âm Doppler động mạch rốn

Dây rốn làm nhiệm vụ cung cấp oxy và dinh dưỡng cho thai nhi. Siêu âm Doppler sẽ giúp kiểm tra dòng chảy của máu từ nhau thai đến dây rốn nhằm xác định liệu bé có đang được cung cấp đủ lượng dinh dưỡng và oxy cần thiết trong bụng mẹ hay không. Bên cạnh đó, hình thức siêu âm này cũng có thể giúp nhận diện thai nhi tăng trưởng chậm khởi phát sớm (trước 34 tuần).

Trong quá trình siêu âm, bạn cần quan tâm đến tỷ lệ vận tốc cuối tâm thu và tâm trương (S/D ratio). Chỉ số này cung cấp thông tin về kháng lực mạch máu trong bánh nhau. Bình thường, càng về cuối thai kỳ, S/D ratio giảm dần vì nhu cầu dinh dưỡng cũng như nhu cầu máu đến thai nhi càng cao, động mạch rốn phải tăng lưu lượng để đưa máu trở về bánh nhau. Các chỉ số tham khảo gồm:

• Thai nhi 26- 30 tuần: S/D ratio ≤ 4.
• Thai nhi 30- 34 tuần: S/D ratio ≤ 3,5.
• Thai trên 34 tuần: S/D ratio ≤ 3.

Khi trở kháng bánh nhau tăng cao sẽ khiến S/D tăng cao quá giới hạn cho phép. Điều này sẽ làm tăng nguy cơ thai bệnh lý và chết chu sinh. Lúc này, bác sĩ sẽ cân nhắc chấm dứt thai kỳ khi thai hơn 36 0/7 tuần và không muộn hơn 37 6/7 tuần.

Các loại siêu âm Doppler khác nên thực hiện trong thai kỳ

Ngoài siêu âm Doppler động mạch rốn, mẹ bầu cũng nên thực hiện một số kỹ thuật siêu âm sau nhằm giúp đánh giá tình trạng thai kỳ được toàn vẹn và chính xác nhất:

• Siêu âm Doppler tim thai: Được chỉ định khi nghi ngờ thai nhi bị mắc các bệnh tim mạch như: Hở van tim, hẹp van tim,... Ngoài ra, mẹ bầu cũng có thể chủ động thực hiện kỹ thuật này nhằm phát hiện sớm các dị thường về tim mạch của bé.
• Siêu âm Doppler động mạch tử cung: Đo lưu lượng máu qua động mạch tử cung giúp chẩn đoán tình trạng thai chậm phát triển do thiếu chất dinh dưỡng.
• Siêu âm Doppler động mạch não giữa: Thực hiện sau khi có kết quả bất thường của siêu âm động mạch rốn. Việc phối hợp các kết quả giúp bác sĩ có phương án tư vấn, điều trị cho thai nhi đang bị thiếu oxy và dinh dưỡng.

Có thể nói, siêu âm Doppler động mạch rốn là điều quan trọng nhằm giúp mẹ và bé có một thai kỳ khỏe mạnh. Vì vậy, bạn nên tìm đến những cơ sở khám thai sản uy tín để thực hiện kỹ thuật này để nhận được những chẩn đoán cũng như tư vấn chính xác nhất.