Siêu âm doppler là gì? Khi nào cần siêu âm doppler?

Hiện nay, phương pháp siêu âm doppler đã được áp dụng để chẩn đoán tình trạng thai nhi. Đây là phương pháp có độ an toàn cao và rất được tin dùng trong các hệ thống bệnh viện lớn trên toàn thế giới. Vậy siêu âm doppler là gì? 

Tìm hiểu siêu âm doppler

Phương pháp siêu âm doppler còn khá mới lạ tại Việt Nam. Cũng vì vậy mà câu hỏi siêu âm doppler là gì được rất nhiều người đặt ra khi lần đầu nghe đến cách kiểm tra sức khỏe này.

Thực chất, cách siêu âm doppler ứng dụng kỹ thuật hình ảnh để khảo sát tình hình sức khỏe, cụ thể hơn là quan sát các dòng chảy có trong cơ thể dựa trên nguyên lý doppler vô cùng nổi tiếng. 

Nguyên tắc hoạt động của phương pháp kiểm tra này là khi có một chùm tia siêu âm được phát ra ngoài và gặp một vật nào đó sẽ có hiệu ứng hồi âm, khi này, hình ảnh hồi âm cho phép ta quan sát thấy hình dáng, đặc điểm của vật hồi âm. 

Hiện nay, có 4 loại siêu âm doppler được sử dụng nhiều nhất là siêu âm doppler liên tục, siêu âm doppler xung, siêu âm doppler năng lượng và siêu âm doppler màu. Khi thực hiện siêu âm doppler cho bệnh nhân, bác sĩ sẽ đặt đầu dò trên da người bệnh và di chuyển nhiều góc độ để thấy rõ hơn vật thể, bộ phận cần siêu âm, chẩn đoán. Đối với siêu âm doppler, bạn sẽ nhận thấy rõ hơn màu sắc, hình dáng vật cần siêu âm. Trong nhiều trường hợp, âm thanh cũng được phản hồi trong khi siêu âm. 

Siêu âm doppler để làm gì? 

Đã có phương pháp siêu âm cũ rồi, cần thêm siêu âm doppler để làm gì? Siêu âm doppler ra đời với vai trò quan trọng trong nhiều bệnh lý, giúp bác sĩ chẩn đoán hiệu quả, chính xác hơn. Vai trò của siêu âm doppler là: 

• Đánh giá tuần hoàn nuôi dưỡng thai nhi và tầm soát sức khỏe thai nhi.
• Bệnh lý tiền sản giật ở mẹ bầu cũng được chẩn đoán tốt hơn thông qua phương pháp siêu âm doppler.
• Kiểm tra được các đặc điểm của đường mạch máu như độ hẹp của động mạch, suy giãn tĩnh mạch ở người bệnh, huyết khối động tĩnh mạch,...
• Siêu âm doppler kiểm tra được cấu trúc, chức năng, sức khỏe tim, phát hiện sớm và rõ hơn những vấn đề ở tim như hở van tim, thông liên thất, thông liên nhĩ,...
• Kiểm tra được dấu hiệu, tình trạng xơ vữa động mạch.
• Cho thấy khối u mạch máu ở chân.
• Đánh giá tình trạng các ca ghép thận, ghép gan,... 

Cách loại siêu âm doppler phổ biến hiện nay

Phương pháp siêu âm doppler ra đời từ những năm 1996 bởi Don Baker, John Reid và Dennis Watkins. Mục đích của siêu âm doppler ban đầu là dùng để hiển thị các hình ảnh liên quan đến máu chảy trong các lòng mạch. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, phương pháp chẩn đoán này đã được nghiên cứu, phát triển, mở rộng hơn với nhiều công dụng hơn. 

Siêu âm doppler tim

Những bệnh nhân có vấn đề về tim mạch thường được chỉ định siêu âm doppler tim để thấy rõ cấu trúc tim, xác định hiệu quả của phương pháp điều trị. Những vấn đề như tăng huyết áp, rối loạn nhịp tim, van tim bất thường hoặc dị tật bẩm sinh ở tim,... cũng cần thường xuyên thực hiện siêu âm này để theo dõi tình trạng bệnh lý, tiến triển và hiệu quả điều trị. 

Siêu âm doppler mạch máu

Siêu âm doppler mạch máu cũng là một trong những phương pháp siêu âm phổ biến hiện nay. Các bác sĩ sử dụng siêu âm doppler mạch máu để kiểm tra dòng chảy của máu trong cơ thể. Thông qua những hình ảnh ghi nhận được, các bệnh lý như hẹp động tĩnh mạch, màng xơ vữa, giãn phình động tĩnh mạch, bóc tách động mạch,... được phát hiện sớm. 

Trong những phương pháp kiểm tra mạch máu, siêu âm doppler được đánh giá là cách có hiệu quả tốt, hình ảnh rõ ràng, nhận biết nhanh chóng tình trạng bệnh lý. 

Siêu âm doppler thai nhi

Ngoài dùng cho chẩn đoán bệnh, siêu âm doppler còn được áp dụng trong khám thai, siêu âm thai nhi. Khác với siêu âm thông thường, siêu âm doppler thai nhi thể hiện lưu lượng máu trong các bộ phận quan trọng của thai nhi như động mạch não giữa, dây rốn, động mạch, ống tĩnh mạch,... Đây cũng là cách phản ánh sức khỏe thai nhi hiệu quả cao. 

Siêu âm doppler phụ khoa

Siêu âm doppler được ứng dụng trong thăm khám phụ khoa giúp bác sĩ xác định được tình trạng cấp tính như xoắn u nang, xoắn buồng trứng, đánh giá tình hình mạch máu nuôi dưỡng các bộ phận phụ khoa như buồng trứng, tử cung,...

Khi nào cần làm siêu âm doppler? 

Phương pháp siêu âm doppler được dùng để khảo sát tình trạng các mạch máu trong cơ thể hoặc một bộ phận cụ thể. Thông thường, khi không có bệnh lý, bác sĩ sẽ không chỉ định siêu âm doppler. Vậy khi nào cần siêu âm doppler? 

Kiểm tra bệnh lý về tim mạch

Khi nghi ngờ có bệnh lý về tim hoặc các mạch máu, bác sĩ thường chỉ định bệnh nhân thực hiện siêu âm doppler để xác định tình trạng bệnh một cách chính xác nhất. Trong quá trình khám tổng quát, nếu nhận thấy có bất thường về tim mạch, bạn cũng được khuyến cáo nên thực hiện thêm siêu âm doppler. 

Ngoài ra, khi nhận thấy các dấu hiệu như mệt mỏi, khó thở, thở mệt, sưng phù ở chân hoặc ở bụng, bạn nên đến bệnh viện để được siêu âm doppler sớm, tránh để lại biến chứng nặng hơn lên sức khỏe. 

Khi xuất hiện bất thường về sức khỏe 

Ngoài bệnh lý về tim mạch, siêu âm doppler cũng được áp dụng trong một số trường hợp cụ thể khác như: 

• Có triệu chứng về bệnh động mạch như đau bất thường, buốt chân khi đi lại, không bắt được mạch đập, có nguy cơ bị đột quỵ, bệnh nhân tiểu đường, tăng lipid trong máu,...
• Xuất hiện triệu chứng bệnh tĩnh mạch như giãn tiểu mạch, tĩnh mạch nông, màu sắc dạ lạ thường, xơ cứng da, có vết loét trên da, nặng chân, da kích thích,... 

Nếu nhận thấy những dấu hiệu về bệnh lý động mạch, tĩnh mạch nêu trên, bạn nên đến bệnh viện, trao đổi với bác sĩ về những triệu chứng mình gặp phải để được thăm khám, xét nghiệm tìm ra nguyên nhân, từ đó có phương án điều trị thích hợp. 

Siêu âm doppler là kỹ thuật hình ảnh được dùng phổ biến, có nhiều đóng góp trong việc chẩn đoán bệnh lý, đặc biệt là bệnh lý về tim, mạch. Khi chọn nơi để siêu âm doppler, bạn nên lưu ý chọn những bệnh viện lớn, uy tín, có thiết bị hiện đại, công nghệ cao để hiệu quả siêu âm, chẩn đoán được tốt nhất. 

Hồng Nhung

Nguồn tham khảo: Tổng hợp