Các mốc khám thai mà mẹ bầu cần ghi nhớ và lưu ý

Việc thăm khám thai nhi rất là quan trọng, điều đó có thể giúp cho các bậc phụ huynh theo sát được quá trình phát triển của con yêu từ trong bụng mẹ. Các mẹ nên ghi nhớ các mốc khám thai định kỳ dưới đây để chủ động đặt lịch khám để theo dõi sức khỏe thai nhi được tốt nhất.

Khoảng tuần thứ 5 - 8 nên khám thai lần đầu tiên

Việc khám thai lần đầu thường bắt đầu từ khoảng tuần thai kỳ thứ 5 – 8 tuần. Ở lần khám đầu tiên này, bác sĩ sẽ chỉ định thai phụ thực hiện một số đánh giá sau:

• Kiểm tra cân nặng, chiều cao nhằm đánh giá tình trạng sức khỏe của thai phụ. Nếu có bất thường thì bác sĩ sẽ hướng dẫn thai phụ cách kiểm soát để hạn chế tối đa các biến chứng không mong muốn.
• Có thể xét nghiệm máu, xét nghiệm hormone Hcg nếu siêu âm chưa rõ túi thai hoặc là siêu âm nhận thấy có biểu hiện thai bất thường.
• Kiểm tra huyết áp thai phụ để có biện pháp phòng ngừa nguy cơ bị tiền sản giật.
• Siêu âm kiểm tra vị trí phôi thai, tuổi thai, tính ngày dự sinh,…
• Xét nghiệm máu để kiểm tra một số bệnh như: Sởi, thủy đậu, viêm gan B, giang mai, yếu tố Rh, nhóm máu,...

Ngoài ra, tại buổi khám thai đầu tiên, bác sĩ có thể sẽ tư vấn cho thai phụ cách bổ sung một số vitamin và khoáng chất cần thiết trong thai kỳ, tư vấn lối sống, dặn dò một số lưu ý,...

Khám lần hai từ tuần thứ 11 – 13 tuần 6 ngày

Trong lần khám thai thứ 2 này bác sĩ sẽ kiểm tra cân nặng, đo huyết áp cho thai phụ, xét nghiệm nước tiểu, xét nghiệm máu và siêu âm để đánh giá sức khỏe tổng quát của mẹ và tình trạng phát triển của thai nhi.

Bác sĩ cũng sẽ chỉ định thai phụ làm xét nghiệm Double test và siêu âm để kiểm tra các bất thường lớn có thể gặp ở giai đoạn này như: Thai vô sọ, thoát vị rốn,... đặc biệt là siêu âm đo độ mờ da gáy để đánh giá thai nhi có nguy cơ bị các dị tật như Down, bệnh Edward hoặc Patau hay không. Nếu kết quả siêu âm cho thấy thai nhi có nguy cơ cao mắc dị tật di truyền, bác sĩ sẽ yêu cầu xét nghiệm NIPT (xét nghiệm sàng lọc trước sinh không xâm lấn) hoặc sinh thiết gai nhau.

Khám lần ba từ tuần 16 đến tuần 22

Khi thai phụ đi khám thai lần ba, các bác sĩ sẽ tiếp tục thực hiện một số kiểm tra như: kiểm tra cân nặng, kiểm tra huyết áp, siêu âm, xét nghiệm nước tiểu,... nhằm theo dõi sự phát triển của bé trong bụng mẹ.

Nếu mẹ chưa thực hiện xét nghiệm Double test ở những lần khám thai trước, các bác sĩ sẽ chỉ định xét nghiệm Triple test (xét nghiệm máu được thực hiện từ tuần thứ 15 – 18 của thai kỳ). Xét nghiệm lần này nhằm sàng lọc các bệnh giống quý I thai kì nhưng có độ nhạy ít hơn so với Double test.

Nếu các xét nghiệm trước cho thấy thai nhi có nguy cơ mắc các dị tật bẩm sinh thì bác sĩ sẽ đề nghị mẹ làm thêm xét nghiệm chọc ối vào khoảng giữa tuần thứ 15 đến 18 của thai kỳ. Tuy nhiên, thủ thuật này có nguy cơ gây sảy thai, nhưng với tỷ lệ chỉ khoảng dưới 1%.

Khám thai lần 4 trong khoảng từ tuần 22 - 28

Vào lần khám thai thứ 4, bác sĩ sẽ đánh giá:

• Kiểm tra cân nặng, huyết áp, nước tiểu.
• Tiến hành đo khoảng cách từ đáy tử cung tới xương mu (được gọi là đo chiều cao tử cung và vòng bụng) để theo dõi sự phát triển của thai nhi, kiểm tra tim thai.
• Bác sĩ sẽ chỉ định siêu âm 4D để kiểm tra hình thái thai nhi, từ đó tầm soát các bất thường ở thai nhi (tim, bụng, xương, não, chân, tay, cột sống, thận), vị trí bám của nhau thai, lượng nước ối.
• Tầm soát tiểu đường thai kỳ ở người mẹ bằng nghiệm pháp dung nạp glucose. Từ đó kịp thời phát hiện tiểu đường thai kỳ và can thiệp kịp thời bằng cách thay đổi lối sống, thực đơn hằng ngày và có thể dùng thêm insulin.
• Tiêm mũi đầu tiên vắc xin uốn ván VAT.

Từ tuần 28 đến 32 đi khám thai lần 5

Đây là giai đoạn quý 3 của thai kỳ, bác sĩ sẽ siêu âm tầm soát để phát hiện các bất thường khởi phát muộn của thai nhi: Tắc ruột, nhiễm trùng bào thai, giãn não thất, kiểm tra tim thai, ước tính kích thước thai nhi, xét nghiệm máu và nước tiểu của mẹ. Trong lần khám thai thứ năm này mẹ cũng được chỉ định tiêm mũi 2 vắc xin uốn ván VAT.

Khám thai lần thứ 6 từ tuần 32-34

Bác sĩ cũng sẽ tiến hành kiểm tra tim thai, kích thước thai nhi, xét nghiệm máu và nước tiểu, xét nghiệm non-stress để theo dõi sự phát triển của thai nhi ở lần khám này.

Từ tuần thứ 34 - 36 tiến hành khám thai lần 7

Bác sĩ sẽ tiến hành các bài kiểm tra đánh giá giống lần khám thai thứ 6 để theo dõi sức khỏe của cả mẹ và bé.

Lần khám thai thứ 8, 9, 10 sẽ tiến hành từ tuần 36 - 39

Đây là giai đoạn thai phụ sắp bước vào quá trình chuyển dạ nên cực kì quan trọng. Ở giai đoạn này các mẹ nên đi khám thai mỗi tuần 1 lần. Khi khám, bác sĩ sẽ tiến hành các thăm khám bình thường như siêu âm, xét nghiệm máu, nước tiểu để chuẩn bị cho công cuộc vượt cạn, thực hiện Non-stress test (đo tim thai) và kiểm tra cổ tử cung để theo dõi sát sao thai kỳ.

Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể đề nghị làm một số xét nghiệm để đánh giá khung xương chậu nhằm xác định mẹ nên sinh thường hay sinh mổ. Đồng thời bác sĩ cũng sẽ tư vấn cho thai phụ cách nhận biết dấu hiệu sắp sinh để nhập viện đúng thời điểm.

Trên đây là các mốc khám thai mà mẹ bầu cần ghi nhớ để có thể có một thai kỳ khoẻ mạnh, theo dõi kỹ lưỡng sự phát triển của con hằng ngày. Tuy nhiên đây chỉ là thông tin chung, thời điểm cũng như các mốc khám thai sẽ tuỳ vào tình trạng sức khoẻ của từng mẹ. Do đó, tốt nhất mẹ nên chọn cơ sở uy tín để khám thai và nghe theo lời hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.

Như Nguyễn

Nguồn tham khảo: Tổng hợp