Số đăng ký thuốc là gì? Các đọc và tra cứu số đăng ký thuốc để tránh dùng nhầm thuốc giả

Hiểu rõ số đăng kí thuốc là gì giúp người tiêu dùng nhận diện được thuốc hợp pháp, tránh tình trạng dùng phải thuốc giả, thuốc kém chất lượng. Bài viết này sẽ giải thích rõ số đăng kí thuốc là gì, cách tra cứu và lí do vì sao đây là thông tin không thể thiếu khi lựa chọn sản phẩm chăm sóc sức khỏe.

Số đăng kí thuốc là gì?

"Số đăng kí thuốc là gì" là câu hỏi mà nhiều người dân cần được giải đáp. Để các loại thuốc, vắc xin và sinh phẩm có thể được phân phối hợp pháp trên thị trường, việc thực hiện đăng kí thuốc là yêu cầu bắt buộc theo quy định của pháp luật. Đây là quy trình xin phép cho sản phẩm được lưu hành, dưới sự giám sát chặt chẽ của Bộ Y tế. Mục tiêu của quy trình này là chứng minh sản phẩm đạt tiêu chuẩn về chất lượng, hiệu quả và mức độ an toàn khi sử dụng

Thông qua hoạt động đăng kí, các loại thuốc được cơ quan chức năng tiến hành thẩm định và đánh giá toàn diện trước khi cấp phép lưu hành chính thức. Khi đã được phê duyệt, sản phẩm sẽ đủ điều kiện phân phối và sử dụng trong nước. Tất cả thuốc lưu hành hợp pháp tại Việt Nam đều phải được cấp số đăng kí và tuân thủ đầy đủ quy trình, thủ tục theo quy định hiện hành.

Số đăng kí thuốc chính là mã định danh do Bộ Y tế cấp, thể hiện sản phẩm đã vượt qua các vòng thẩm định về tính an toàn và hiệu quả. Dãy số này gồm kí tự chữ và số, được in rõ trên bao bì của thuốc hoặc sinh phẩm. Mỗi phần trong số đăng kí có ý nghĩa riêng, giúp truy xuất nguồn gốc, phân loại sản phẩm và xác nhận việc cấp phép.

Việc cấp số đăng kí thuốc là bước then chốt để đảm bảo chất lượng và độ an toàn của thuốc khi đến tay người sử dụng. Nếu một sản phẩm đáp ứng đầy đủ các tiêu chí mà Bộ Y tế quy định, nó sẽ được cấp số đăng kí và đủ điều kiện lưu hành trên thị trường dược phẩm Việt Nam.

Cách đọc số đăng kí thuốc

Như đã trình bày, số đăng kí thuốc là mã số được cấp nhằm xác nhận một loại thuốc đã đạt yêu cầu về độ an toàn và hiệu quả để được phép lưu hành tại Việt Nam. Không chỉ áp dụng cho thuốc, các sản phẩm dược khác cũng có hệ thống kí hiệu riêng biệt để nhận diện. Việc hiểu và nhận biết đúng các kí hiệu in trên bao bì không chỉ giúp người tiêu dùng phân biệt giữa thuốc, thực phẩm bảo vệ sức khỏe hay mỹ phẩm, mà còn cung cấp thông tin quan trọng về nguồn gốc và quy trình sản xuất của sản phẩm. Những quy định về kí hiệu và số đăng kí này được Bộ Y tế hướng dẫn rõ ràng tại Quyết định số 1203/BYT-QĐ.

Cách nhận biết số đăng kí thuốc (SĐK): Mã số đăng kí của một loại thuốc thường bao gồm 3 phần chính: Kí hiệu loại thuốc - số thứ tự được cấp - năm cấp phép. Cụ thể như sau:

• Phần đầu tiên là kí hiệu dùng để phân biệt nguồn gốc thuốc: Kí hiệu VN áp dụng cho thuốc nhập khẩu, trong khi các mã như VD, VS... được dùng cho thuốc sản xuất trong nước.
• Phần thứ hai là dãy số đại diện cho số thứ tự mà thuốc đó được cấp phép, tùy theo hệ thống quản lí của cơ quan chức năng.
• Phần cuối cùng thể hiện năm mà sản phẩm được Bộ Y tế cấp phép lưu hành.

Cách đọc số đăng kí thực phẩm chức năng/thực phẩm bảo vệ sức khỏe

Cách nhận diện số đăng kí của thực phẩm chức năng (TPCN):

• Bao bì sản phẩm thực phẩm chức năng (TPCN) bắt buộc phải ghi rõ một trong các cụm từ: "Thực phẩm chức năng", "Thực phẩm dinh dưỡng" hoặc "Sản phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh" để phân biệt với thuốc.
• Đối với số đăng kí được cấp bởi Cục An toàn thực phẩm, mã số sẽ có cấu trúc: Số thứ tự / Năm cấp / ATTP-TNCB hoặc ĐKSP.
• Trường hợp số đăng kí được ghi trên Giấy xác nhận công bố phù hợp quy định an toàn thực phẩm, cũng do Cục An toàn thực phẩm cấp, thì định dạng sẽ là: (số thứ tự)/(năm cấp)/ATTP-XNCB.
• Khi việc công bố thực phẩm chức năng do Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm cấp tỉnh, thành phố thực hiện, thì số đăng kí thường có cấu trúc: (số)/(năm)/YT+tên viết tắt tỉnh/thành phố-TNCB (tiếp nhận công bố) hoặc (số)(năm)/YT+tên viết tắt tỉnh/thành phố-XNCB (xác nhận công bố).

Lưu ý: Cả thuốc lẫn thực phẩm chức năng nếu dùng không đúng liều lượng hoặc không theo chỉ dẫn đều có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Do đó, người tiêu dùng nên tham khảo ý kiến từ bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi sử dụng để đảm bảo hiệu quả và an toàn.

Cách tra cứu số đăng kí thuốc

Người dùng có thể kiểm tra số đăng kí thuốc bằng cách:

Bước 1: Truy cập cổng tra cứu

Để kiểm tra thuốc đã được Bộ Y tế cấp phép lưu hành, truy cập vào hệ thống Dịch vụ công trực tuyến:

• Với thuốc hóa dược, vắc xin và sinh phẩm y tế: https://dichvucong.dav.gov.vn/congbothuoc/index
• Với thuốc dược liệu và thuốc cổ truyền: https://ydct-dichvucong.moh.gov.vn/congbothuoc

Bước 2: Nhập mã số đăng ký

Gõ mã số đăng ký vào ô tìm kiếm và nhấn “Tìm kiếm” để hiển thị thông tin.

Mã số đăng ký (SĐK) là dãy ký hiệu do Cục Quản lí Dược cấp cho từng loại thuốc. Một số định dạng phổ biến gồm:

• Thuốc hóa dược, sinh phẩm, vắc xin: Bắt đầu bằng VD-, VN-, VS-, GC-,...
• Thuốc cổ truyền, dược liệu: Bắt đầu bằng TCT-, VCT-, VNCT-,...

Mã này thường nằm ở mặt bên, mặt sau hộp thuốc, tem phụ, hoặc in trực tiếp trên tuýp/lọ. Bạn cũng có thể sao chép mã số từ phần thông tin sản phẩm trên trang web của Nhà thuốc Long Châu.

Bước 3: Đối chiếu thông tin

Nếu kết quả tra cứu hiển thị đầy đủ thông tin như: Tên thuốc, dạng bào chế, hoạt chất, hàm lượng, nơi sản xuất, hướng dẫn sử dụng, tình trạng hiệu lực,... thì có thể yên tâm sử dụng.

Trường hợp không có kết quả, thuốc đó có khả năng là hàng không rõ nguồn gốc hoặc giả mạo.

Số đăng kí thuốc là một yếu tố quan trọng giúp xác nhận tính hợp pháp và chất lượng của một sản phẩm thuốc trước khi được phép lưu hành trên thị trường. Việc hiểu rõ số đăng kí thuốc là gì và cách tra cứu thông tin này sẽ giúp người tiêu dùng lựa chọn được các sản phẩm an toàn, có nguồn gốc rõ ràng và đã được cơ quan có thẩm quyền kiểm định.