STD là gì? STD gồm những loại nào và cách phòng bệnh hiệu quả

Tổ chức Y tế Thế giới WHO thống kê có đến hơn 1 triệu ca bệnh STD mắc mới mỗi ngày. Tại Việt Nam ước tính mỗi năm có từ 1 - 2 triệu ca mắc mới. Những căn bệnh này có xu hướng ngày càng gia tăng trong xã hội hiện đại. Vì vậy, việc tìm hiểu STD là gì và cách phòng bệnh thực sự hiệu quả. 

Bệnh STD là gì?

STD là cách viết tắt của các bệnh lây truyền qua đường tình dục khi ai đó quan hệ với những người nhiễm bệnh. Bệnh lây lan qua việc quan hệ bằng miệng, hậu môn, âm đạo hoặc chạm môi vào bộ phận sinh dục của đối tác. Chúng có thể truyền qua máu, tinh dịch, dịch tiết âm đạo hoặc các chất dịch cơ thể khác. 

Một số con đường lây truyền khác nhưng ít phổ biến là lây từ mẹ sang con, lây khi tiếp xúc máu trực tiếp, dùng chung bơm kim tiêm với người bị bệnh, qua thực phẩm hay nguồn nước mang mầm bệnh.

Để chẩn đoán và phát hiện những bệnh này, chúng ta cần đến cơ sở y tế để làm các xét nghiệm cần thiết theo chỉ định của bác sĩ. Mẫu xét nghiệm thông thường là tinh trùng, dịch tiết âm đạo, máu hoặc các mẫu dịch tiết cơ thể khác tùy bệnh.

Theo các chuyên gia, những người đã quan hệ tình dục nên thực hiện xét nghiệm STD ít nhất 1 lần/năm. Nhất là những đối tượng có nguy cơ cao sau đây càng nên tìm hiểu STD là gì và nên làm xét nghiệm STD càng sớm càng tốt:

• Người có quan hệ tình dục không an toàn, đặc biệt khi đối tác là tình một đêm hoặc bạn tình mới.
• Người mang các dấu hiệu của những bệnh STD.
• Đối tác đang mắc một trong các loại bệnh STD.
• Phụ nữ mang mang thai cũng có thể tăng nguy cơ mắc bệnh STD.
• Người dùng chung bơm kim tiêm hoặc kim truyền.

Đa số người bệnh có xu hướng giấu bệnh và ngại đi khám phụ khoa hoặc nam khoa. Tuy nhiên, nếu khám sớm bệnh có thể được điều trị nhanh chóng bằng thuốc. Còn nếu để bệnh tiến triển nặng sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản, đời sống cá nhân và có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm. Điều đáng nói, những người nhiễm bệnh STD có nguy cơ nhiễm HIV cao hơn những người khác. 

Triệu chứng bệnh STD

Khi nhận diện được sớm dấu hiệu cảnh báo bệnh STD, bệnh nhân có thể chủ động khám và điều trị sớm. Việc này tốt cho sức khỏe của họ và giúp phòng ngừa lây nhiễm cho người khác. Tùy từng loại bệnh và mức độ bệnh mà triệu chứng ở mỗi người khác nhau. Ở một số người thậm chí không xuất hiện triệu chứng bệnh. Nhưng dưới đây là những triệu chứng thường gặp nhất ở nam và nữ giới. 

Triệu chứng bệnh ở nam giới

Nam giới mắc bệnh STD thường có các triệu chứng khá rõ ràng như: 

• Khi quan hệ tình dục hoặc đi tiểu thấy cảm giác khó chịu và đau đớn.
• Trên hoặc quanh bộ phận sinh dục nam, khu vực mông, quanh hậu môn, đùi, miệng xuất hiện tình trạng phát ban, lở loét, mụn nước hoặc nổi u. 
• Dương vật bị chảy máu hoặc có dịch tiết bất thường. 
• Tinh hoàn bị đau hoặc kèm theo triệu chứng sưng. 

Triệu chứng ở nữ giới

Nữ giới nên tìm hiểu STD là gì và đi khám ngay khi có các dấu hiệu như: 

• Khi đi tiểu hoặc quan hệ tình dục cảm thấy khó chịu, giảm hứng thú, đau rát thậm chí muốn né tránh. 
• Khu vực xung quanh âm đạo, hậu môn, vùng mông, đùi thậm chí là miệng xuất bị nổi ban, mụn rộp, mụn nước hay lở loét. Một số người xuất hiện cả u cục. 
• Âm đạo tiết dịch bất thường hoặc bị chảy máu khi quan hệ hoặc không.
• Nam giới thấy ngứa ngáy, khó chịu ở bộ phận sinh dục. 

Bệnh STD thường gặp và triệu chứng

STD có nhiều loại bệnh khác nhau, trong đó các bệnh thường gặp nhất bao gồm:

Nhiễm khuẩn Chlamydia

Vi khuẩn Chlamydia gây nhiễm trùng đường sinh dục với những triệu chứng ban đầu khá mờ nhạt. Nữ giới nhiễm khuẩn này thường có dịch tiết âm đạo có mủ, mùi hôi tanh. Khi quan hệ thấy đau, bình thường đau bụng dưới và bị chảy máu giữa kỳ kinh. Nam giới có triệu chứng tiểu buốt, tiểu đau, đau tinh hoàn…

Bệnh lậu

Bệnh lậu có thể gây nhiễm trùng ở bộ phận sinh dục, hậu môn, mắt, cổ họng, miệng. Những triệu chứng đầu tiên có thể xuất hiện sau 10 ngày người bệnh tiếp xúc với vi khuẩn như: 

• Bộ phận sinh dục nam và nữ tiết dịch đặc, đục, có màu.
• Khi tiểu tiện cảm thấy đau, nóng rát.
• Tinh hoàn nam giới bị sưng đau.
• Nữ giới chảy máu bất thường giữa chu kỳ kinh nguyệt.
• Hậu môn ngứa.

Bệnh giang mai

Vi khuẩn gây bệnh giang mai có thể làm ảnh hưởng đến da, niêm mạc, bộ phận sinh dục. Nếu bệnh nặng, vi khuẩn thậm chí tấn công cả những cơ quan nội tạng. Bệnh này có triệu chứng rõ nhất xuất hiện ở cơ quan sinh dục, môi, lưỡi, trực tràng khi có những vết ban đỏ. Người bệnh sẽ cảm thấy mệt mỏi, sưng hạch bạch huyết, nặng hơn là tê liệt và sa sút trí tuệ…

Viêm gan B và viêm gan C

Tỷ lệ lây nhiễm viêm gan B, viêm gan C qua đường tình dục cũng khá cao. Mắc viêm gan nhưng không xuất hiện triệu chứng không phải điều lạ lẫm. Một số người gặp các triệu chứng như: Đau bụng vùng gần gan, vàng da, vàng mắt, cơ thể mệt mỏi, nước tiểu đậm màu… 

Herpes 1 và Herpes 2

Bệnh do virus herpes simplex gây ra và điều đặc biệt cần lưu ý là bệnh không có biểu hiện cho đến khi bệnh trở nặng. Bệnh có các dấu hiệu như: Bộ phận sinh dục, hậu môn và những vùng gần đó xuất hiện mụn nước, vết sưng màu cam hoặc vết loét. Triệu chứng ban đầu khá giống cúm (sốt, đau đầu, sưng hạch bạch huyết) nên dễ bị bỏ qua. 

Trichomonas

Không quá 1/3 bệnh nhân mắc căn bệnh này biểu hiện thành triệu chứng. Bệnh nhân bị bệnh thường thấy: Dịch tiết bất thường mùi tanh, cảm giác nóng rát, ngứa ở cơ quan sinh dục. Đi tiểu nhiều hơn và cảm giác khó chịu, đau rát. Bệnh có thể dẫn đến viêm vùng chậu, nhiễm trùng niệu đạo, khó thụ thai…

Cách phòng bệnh STD hiệu quả

Cách phòng bệnh STD hiệu quả bao gồm:

• Các cặp tình nhân và vợ chồng nên chủ động kiểm tra sức khỏe sinh sản thường xuyên và nên thực hiện các xét nghiệm tầm soát bệnh STD. 
• Nên chia sẻ chân thành và cởi mở với đối tác nếu mắc bệnh STD.
• Quan hệ an toàn với bao cao su giúp phòng ngừa lây nhiễm. 
• Vệ sinh thân thể và cơ quan sinh dục hàng ngày, đặc biệt trước và sau khi quan hệ tình dục.
• Tránh quan hệ với nhiều đối tác.

Hy vọng những thông tin trên của Long Châu đã giúp bạn hiểu rõ STD là gì và các căn bệnh STD thường gặp. Mỗi chúng ta nên duy trì lối sống lành mạnh để phòng bệnh cho chính mình và người khác. 

Thanh Hương

Nguồn tham khảo: Vinmec