Tốt nghiệp Đại Học Dược Hà Nội - chuyên môn Dược lâm sàng. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.
Ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu
Siêu ưu đãi, siêu trải nghiệm
Mặc định
Lớn hơn
Sự phổ biến của thuốc lá điện tử và vaping càng phát triển thì các mối quan tâm về độ an toàn của nó với sức khỏe cũng diễn ra. Hàng trăm nghìn người đang chuyển sang sử dụng các thiết bị này để điều chỉnh lượng nicotin, với hy vọng giảm tiếp xúc với các hóa chất độc hại có trong thuốc lá truyền thống. Điều này đã khiến nhiều người đặt câu hỏi liệu vaping có phải là một giải pháp thay thế an toàn hơn cho việc hút thuốc hay không và cụ thể hơn là liệu nó có gây ung thư hay không. Hãy cùng tìm hiểu thêm trong bài viết này nhé.
Để hiểu đầy đủ vấn đề, điều cần thiết trước tiên là hiểu những điều cơ bản về vaping, các thành phần của thuốc lá điện tử cũng như nghiên cứu đã được thực hiện về chủ đề này. Và
Thuốc lá điện tử là thiết bị chạy bằng pin cho phép người dùng hít dung dịch bốc hơi, được gọi là chất lỏng điện tử hoặc tinh dầu vape. Chất lỏng điện tử thường chứa nicotin, propylene glycol, glycerin thực vật và chất tạo hương vị.
Vaping đề cập đến hành động hít khí dung (thường được gọi là hơi) được tạo ra bởi thuốc lá điện tử hoặc thiết bị vaping. Thuật ngữ “hơi” có thể gây chút hiểu lầm, vì khí do thuốc lá điện tử tạo ra có chứa các hạt và chất hóa học, không chỉ hơi nước.
Thuốc lá điện tử hoạt động bằng cách đun nóng dung dịch lỏng (e-liquid) có chứa nicotin, propylene glycol, glycerin thực vật và hương liệu. Bộ phận làm nóng bên trong thiết bị biến chất lỏng thành bình xịt, sau đó người dùng sẽ hít vào phổi.
Các thành phần chính của thuốc lá điện tử bao gồm chất lỏng, hàm lượng nicotin và hương vị. Hiểu những thành phần này có thể giúp làm sáng tỏ những rủi ro sức khỏe tiềm ẩn liên quan đến vaping.
Chất lỏng điện tử bao gồm một chất lỏng được tạo từ propylene glycol hoặc glycerin thực vật, được gọi là PG và VG, tương ứng. Những chất này được FDA coi là an toàn và thường được sử dụng trong thực phẩm, mỹ phẩm và dược phẩm. Tuy nhiên, việc hít phải chúng sau khi được làm nóng có thể gây hại.
Nicotine là chất gây nghiện chính được tìm thấy trong thuốc lá thường và thuốc lá điện tử. Chất lỏng điện tử có thể chứa các mức độ nicotin khác nhau. Phơi nhiễm nicotin có liên quan đến việc tăng nguy cơ ung thư và tác dụng phụ đối với sự phát triển não bộ của thanh thiếu niên và thanh niên.
Thuốc lá điện tử chứa nhiều hương vị khác nhau. Vài nghiên cứu đã chỉ ra rằng một số hương liệu có thể gây độc hại hơn những hương liệu khác hoặc có thể phản ứng với chất lỏng để tạo ra các hợp chất hóa học có khả năng gây hại. Ví dụ, diacetyl (hương bơ/bắp rang) có liên quan đến các bệnh nghiêm trọng về đường hô hấp.
Vaping không hoàn toàn có lợi. Nó chắc chắn làm tăng nguy cơ ung thư và nghiện ở người.
Các nghiên cứu đã được tiến hành nhằm cố gắng trả lời câu hỏi liệu rằng có mối quan hệ nào giữa vaping và ung thư không, nhưng vẫn còn phức tạp để đưa ra đáp án do một số yếu tố.
Có một số yếu tố cần xem xét khi đánh giá nguy cơ ung thư tiềm ẩn liên quan đến vaping, bao gồm hàm lượng nicotin, hương trái cây và một số thành phần nhất định.
Hàm lượng nicotin
Như đã thảo luận ở trên, nicotin có liên quan đến việc tăng nguy cơ ung thư và chất lỏng điện tử thường chứa các mức nicotin khác nhau. Tiếp xúc với nicotin thông qua vaping có thể góp phần làm tăng nguy cơ phát triển ung thư.
Hương trái cây
Một số chất tạo hương vị cho chất lỏng điện tử đã được chứng minh là độc hại hơn những chất khác, có khả năng làm tăng nguy cơ ung thư. Ví dụ, việc sử dụng diacetyl trong chất lỏng điện tử có liên quan đến các bệnh nghiêm trọng về đường hô hấp.
Thành phần cần tránh
Thường thì các nhà sản xuất thuốc lá điện tử không liệt kê đầy đủ các thành phần của tinh dầu điện tử trên nhãn sản phẩm. Do đó, người tiêu dùng có thể khó phân biệt được thành phần của thuốc lá điện tử. Tuy nhiên, bạn vẫn nên tránh sử dụng tinh dầu điện tử có chứa một số hóa chất tạo mùi có khả năng gây hại, chẳng hạn như diacetyl và acetyl propionyl.
Mặc dù vaping có thể giúp một số người bỏ hút thuốc và thường rẻ hơn so với thuốc lá truyền thống, song hãy lưu ý rằng nó không hoàn toàn vô hại và có thể khiến bạn hít phải các hạt siêu mịn và hóa chất trực tiếp vào phổi có liên quan đến các bệnh phổi nghiêm trọng.
Ngoài nguy cơ ung thư, còn có một số vấn đề sức khỏe tiềm ẩn khác liên quan đến vaping, từ các bệnh về phổi đến các hậu quả tiêu cực như bệnh tim và ảnh hưởng đến sự phát triển của não bộ.
Một số nghiên cứu cho thấy vaping có thể gây ra các bệnh về phổi và các biến chứng như viêm phế quản mãn tính, hen suyễn và giảm chức năng phổi. Bình xịt thuốc lá điện tử có chứa các hóa chất có thể gây viêm phổi và có thể góp phần vào sự phát triển của bệnh phổi.
Mặc dù thuốc lá điện tử có thể khiến người dùng ít tiếp xúc với hóa chất độc hại hơn thuốc lá thường, song những ảnh hưởng đối với sức khỏe phổi vẫn chưa chắc chắn. Tuy vậy, đừng nghĩ rằng thuốc lá điện tử an toàn mà chúng ta sử dụng nó quá mức, bởi nó sẽ làm tăng rủi ro cho sức khỏe.
Bệnh “phổi bỏng ngô,” hay còn gọi viêm tiểu phế quản tắc nghẽn, là một tình trạng phổi hiếm gặp nhưng nghiêm trọng có thể do hít phải diacetyl - một hóa chất có trong một số hương liệu thuốc lá điện tử.
Mặc dù không được nghiên cứu kỹ lưỡng như sức khỏe phổi, nhưng một số minh chứng cho thấy việc tiếp xúc với các hóa chất trong bình xịt thuốc lá điện tử có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư miệng.
Một số nghiên cứu đã làm dấy lên lo ngại về tác động của việc sử dụng thuốc lá điện tử đối với sức khỏe tim mạch. Một nghiên cứu cho thấy những người sử dụng thuốc lá điện tử có tỷ lệ mắc bệnh tim, bệnh động mạch vành và trầm cảm cao hơn so với những người không sử dụng. Tuy nhiên, cần nhiều nghiên cứu hơn để đưa ra kết luận chắc chắn.
Nicotine, một thành phần phổ biến trong chất lỏng điện tử, có thể gây hại cho sự phát triển não bộ ở những người trẻ tuổi. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng thanh thiếu niên tiếp xúc với nicotin có nguy cơ bị suy giảm nhận thức, trí nhớ và sự tập trung.
Nhiều người chuyển sang sử dụng thuốc lá điện tử như một phương pháp để bỏ thuốc lá truyền thống, nhưng liệu chúng có hiệu quả như một công cụ cai thuốc lá hay không vẫn còn gây tranh cãi.
Tiếp xúc với bình xịt thuốc lá điện tử hoặc “hơi” đã qua sử dụng gây hại cho sức khỏe cho những người ở gần một người nào đó đang hút thuốc lá điện tử.
Tiếp xúc gián tiếp với bình xịt thuốc lá điện tử có thể gây hại vì bình xịt chứa nicotin, các hạt siêu mịn, hương liệu và các hóa chất khác có liên quan đến các vấn đề sức khỏe. Trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai và những người có sẵn tình trạng sức khỏe đặc biệt dễ bị tổn thương trước tác hại tiềm ẩn của việc tiếp xúc với bình xịt của người khác.
Mặc dù bình xịt thuốc lá điện tử cũ đã được phát hiện có chứa ít hóa chất độc hại hơn so với khói thuốc lá cũ, nhưng nó không phải là không có rủi ro. Cần nhiều nghiên cứu hơn để hiểu rõ hơn về hậu quả sức khỏe tiềm tàng của việc tiếp xúc với bình xịt thuốc lá điện tử và cách nó so sánh với những nguy cơ được ghi nhận rõ ràng của khói thuốc lá thụ động.
Dược sĩ Đại họcNguyễn Chí Chương
Tốt nghiệp Đại Học Dược Hà Nội - chuyên môn Dược lâm sàng. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.