Thai máy là gì? Dấu hiệu của thai máy bình thường và bất thường

Mỗi thai nhi sẽ có tình trạng thai máy khác nhau. Theo dõi cử động thai nhi là điều rất cần thiết, giúp phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường của thai máy cũng như hỗ trợ mẹ bầu cảm nhận được dấu hiệu của thai máy bình thường.

Thai máy là gì? 

Thai máy là những cử động của thai nhi trong suốt quá trình nằm trong bụng mẹ. Người mẹ có thể cảm nhận được bé đang đạp chân, xoay mình, khua tay chân… Theo dõi thai máy là phương pháp giúp mẹ bầu biết được tình trạng sức khỏe thai nhi, nhất là trong những tháng cuối thai kỳ.

Thai máy là những cử động của thai nhi trong bụng mẹ

Vậy có thể nhận biết thai máy từ tuần bao nhiêu? Theo các nghiên cứu, từ tuần thứ 7 - 8 thai kỳ, thai nhi đã bắt đầu cử động. Tuy nhiên, do những cử động nhẹ cộng với việc thai quá nhỏ nên thai phụ thường không cảm nhận được những chuyển động của bé trong giai đoạn này. Dù không cảm nhận được nhưng mẹ cũng không cần quá lo lắng đâu nhé!

Thông thường, bà bầu sẽ dễ dàng cảm nhận rõ những cử động của thai nhi từ tuần thứ 16 - 17 của thai kỳ (với phụ nữ mang thai con dạ) hoặc từ tuần lễ thứ 20 (với phụ nữ mang thai con so). Bắt đầu từ giai đoạn thai máy, cảm xúc của mẹ bầu sẽ thay đổi nhiều, cảm nhận được mầm sống đang ngày một lớn dần trong cơ thể. 

Thường trong 3 tháng giữa, cử động của thai nhi thường không đều đặn, nhưng càng về sau càng đều đặn hơn. Thời gian hoạt động rõ nhất là từ cuối tuần thứ 25 - 32. Nếu sau 5 tháng mà thai phụ vẫn chưa cảm nhận được thai máy thì đây là một điều rất đáng ngại. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc khó cảm nhận thai máy của mẹ bầu như:

• Những thai phụ có thành bụng dày sẽ khó cảm nhận được thai máy hơn hơn người có thành bụng mỏng.
• Lượng nước ối quá ít hay quá nhiều cũng ảnh hưởng đến khả năng cảm nhận của mẹ.
• Vị trí nhau thai bám vào mặt trước cũng khiến mẹ bầu cảm nhận được chuyển động của thai nhi muộn hơn bình thường.

Những cảm nhận đầu tiên thường nhẹ nhàng, như có gì nhúc nhích trong bụng. Thai nhi càng lớn thì mẹ sẽ càng cảm nhận rõ hơn về những cử động quẫy, đạp của bé. Đặc biệt, mẹ bầu cần biết phân biệt giữa dấu hiệu thai máy với cơn gò tử cung ở những tháng cuối thai kỳ. Cơn gò tử cung làm toàn bộ bụng cứng chắc lên, gây đau tùy mức độ, trong khi thai máy chỉ cảm nhận ở một vùng bụng.

Thế nào là thai máy bình thường?

Thai phụ cần học cách theo dõi cử động thai để đánh giá xem thai nhi có khỏe mạnh hay không.

Dấu hiệu thai máy bình thường là gì?

Đây là phương pháp không tốn kém, rất hiệu quả để bà mẹ theo dõi sức khỏe của thai nhi.

• Thai máy bình thường khi có hơn 4 lần cử động trong 30 phút, xuất hiện 3 lần trong một ngày.
• Nếu thai nhi cử động ít hơn 4 lần, thai phụ cần phải đi nằm và đếm cử động thai trong 1 giờ, hay từ 2 - 4 giờ.
• Nếu trong 1 giờ có trên 4 cử động thai, thai nhi khỏe mạnh.
• Nếu trong 4 giờ có nhiều hơn 10 cử động thai, tiếp tục đếm 3 lần trong một ngày như trước.

Số cử động trung bình mỗi ngày của thai nhi có thể dao động từ 16 - 45 lần, khoảng cách tối đa ghi nhận giữa các lần thai máy là 50 - 75 phút.

Trong thời gian bé ngủ, mẹ có thể không cảm nhận được sự chuyển động của thai nhi. Thời gian ngủ của bé thường kéo dài từ 20 - 40 phút. Thời gian ngủ lâu nhất mà bác sĩ đếm được của bé rơi vào khoảng 90 phút. Vì vậy, trung bình khoảng hai tiếng thì mẹ có thể để ý xem có thai máy hay không.

Dấu hiệu nhận biết của thai máy bất thường

Nếu thấy những dấu hiệu dưới đây, mẹ nên đi khám ngay vì có thể thai nhi đang gặp phải vấn đề nào đó.

Thai không máy

Ở những tháng đầu của thai, mẹ thường rất khó có thể cảm nhận được sự chuyển động của em bé. Nếu như mẹ đã từng cảm nhận được những cử động của thai nhi nhưng đến một ngày thai không máy hoặc thai máy ít hơn so với những ngày trước thì sản phụ cần lưu ý vì đây có thể là dấu hiệu nhận biết thai máy bất thường.

Xuất hiện triệu chứng bất thường

Nếu như thai phụ xuất hiện những triệu chứng bất thường như nôn mửa, ngực không căng, xuất huyết âm đạo hay co thắt tử cung cùng với thai không máy thì đây có thể là dấu hiệu báo hiệu sức khỏe thai nhi đang bị đe doạ. Chúng có thể là biểu hiện của việc thiếu ối, thiếu oxy hay gặp các vấn đề về nhau thai bất thường khác.

Nguyên nhân chính của sự bất thường này có thể do mẹ bầu có thói quen hút thuốc lá, uống rượu gây gia tăng nguy cơ ngừng cung cấp các chất dinh dưỡng qua nhau thai hay thai phụ bị tiền sản giật, tiền căn thai chết lưu trong thai kỳ trước…

Thai máy quá nhiều

Đôi khi thai máy quá nhiều cũng không phải là dấu hiệu tốt. Điều này chứng tỏ thai nhi có thể đang bị stress hay chính bản thân mẹ bầu đang gặp căng thẳng. Giải pháp lúc này chính là mẹ cần phải nghỉ ngơi, bình tĩnh, dành nhiều thời gian thư giãn. Nếu thai máy trở lại bình thường thì mẹ không cần lo lắng. Nhưng nếu thai máy vẫn tăng nhanh, dồn dập thì các mẹ nên đến ngay bệnh viện để kiểm tra.

Làm gì khi thai máy bất thường?

Trong quá trình theo dõi thai máy, nhất là những tháng cuối thai kỳ, nếu có xuất hiện những dấu hiệu nêu trên hoặc thai máy ít hơn 3 - 4 cử động trong vòng một giờ thì mẹ nên theo dõi thêm trong một giờ tiếp theo. Nếu tình trạng vẫn không cải thiện, mẹ bầu cần đến gặp bác sĩ ngay để có phương án xử trí kịp thời.

• Thăm khám bác sĩ: Thai phụ sẽ được chỉ định thực hiện một số trắc nghiệm để đánh giá tình trạng sức khỏe của thai nhi. Bác sĩ sẽ quan sát và theo dõi biến động tim thai theo cử động của em bé.
• Chế độ dinh dưỡng: Mẹ bầu nên xây dựng một chế độ ăn đầy đủ vitamin và khoáng chất cần thiết để giúp gia tăng sức đề kháng, giảm nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm trong suốt thai kỳ bởi điều này sẽ ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của em bé, trẻ giảm sự phát triển trí tuệ và các bộ phận khác, từ đó dẫn đến sinh non hay sinh khó nếu mẹ không hấp thu đầy đủ các chất dinh dưỡng. Vì vậy, dinh dưỡng trong thời kỳ mang thai, đặc biệt trong giai đoạn thai máy đóng vai trò quan trọng đến sức khỏe của mẹ và bé.

Thai phụ cũng nên giữ cho mình một tinh thần thoải mái, thư giãn, tránh căng thẳng, mệt mỏi trong cuộc sống để cùng nhau chào đón bé yêu chào đời thật khỏe mạnh nhé!

Một chế độ dinh dưỡng đủ chất đóng vai trò quan trọng cho sức khỏe của mẹ và bé

Theo dõi thai máy như thế nào? 

Mẹ bầu cần chú ý những điều sau khi theo dõi thai máy:

• Thời điểm tốt nhất để theo dõi thai máy là sau khi mẹ ăn no.
• Nên đếm thai máy 2 - 3 lần mỗi ngày và trong giờ cố định để theo dõi dễ hơn.
• Thai phụ nên đi tiểu để làm trống bàng quang trước khi đếm cử động thai. Hãy đặt tay lên bụng để cảm nhận rõ nhất về những cử động của thai nhi thay vì chỉ quan sát bằng mắt thường.
• Đếm số lần thai máy trong một giờ. Thông thường, thai nhi khỏe mạnh sẽ có ít nhất 4 lần cử động trong vòng một giờ.

Thai máy chính là dấu ấn đặc biệt giúp mẹ cảm nhận được sự phát triển của bé trong chính cơ thể của mình. Vì vậy, ai làm mẹ cũng mong muốn con được khỏe mạnh và thai máy bình thường trong suốt thai kỳ. Hy vọng bài viết trên đã giúp mẹ bầu cập nhật được những thông tin bổ ích về cách nhận biết thai máy bất thường cũng như hướng xử trí khi gặp tình trạng này. Nhà thuốc Long Châu chúc mẹ có một thai kỳ khỏe mạnh.

Ánh Vũ

Nguồn tham khảo: Tổng hợp