Thiếu máu ác tính là gì? Một số nguyên nhân và triệu chứng của bệnh

Thiếu máu ác tính là bệnh do thiếu hụt vitamin B12 để cơ thể tạo ra các tế bào hồng cầu khỏe mạnh. Thiếu máu ác tính thường tiến triển chậm và khó nhận ra. Cùng chúng tôi tìm hiểu về nguyên nhân và triệu chứng của bệnh thiếu máu ác tính qua bài viết dưới đây nhé.

Thiếu máu ác tính là bệnh gì?

Thiếu máu ác tính hay còn gọi là bệnh thiếu máu bạch cầu, bệnh xảy ra khi số lượng tế bào hồng cầu thấp hơn bình thường. Thiếu máu ác tính là một trong những loại thiếu máu do thiếu hụt vitamin B12, là tình trạng bệnh có thể gây chết người nếu không được chữa trị kịp thời.

Ngày nay, bệnh thiếu máu ác tính tương đối dễ điều trị bằng cách như tiêm vitamin B12 hoặc sử dụng thực phẩm bổ sung vitamin B12 cho cơ thể. Tuy nhiên, nếu bệnh không được chữa trị kịp thời sẽ dẫn đến một số biến chứng nguy hiểm như: Tổn thương não, tổn thương thần kinh, thiếu máu mãn tính, ung thư dạ dày hoặc gặp các vấn đề về tim mạch.

Nguyên nhân dẫn đến bệnh thiếu máu ác tính

Thiếu máu ác tính là bệnh lý có liên quan đến tình trạng viêm tự miễn trong dạ dày và không có khả năng hấp thu vitamin B12 ở ruột non. Hiện có ba nguyên nhân chính dẫn đến bệnh thiếu máu ác tính bao gồm:

Thiếu hụt vitamin B12

Vitamin B12 (Cobalamin) đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của tế bào hồng cầu trong cơ thể. Loại vitamin này có nhiều trong thịt, trứng và sữa. Vitamin B12 chỉ được hấp thụ khi nó được gắn với các yếu tố nội tại, được tạo bởi tế bào thành lót trên niêm mạc dạ dày. Chính vì vậy, khi các tế bào của thành dạ dày ngừng sản xuất yếu tố nội tại, ruột hoàn toàn không hấp thu được vitamin B12, vì thế chúng bị đào thải ra bên ngoài. Khi đó, các triệu chứng của bệnh thiếu máu ác tính sẽ bộc phát.

Thiếu IF

IF là một loại protein cho phép cơ thể hấp thu vitamin B12, được tạo bởi các tế bào trong dạ dày. Sau khi tiêu thụ, vitamin B12 sẽ di chuyển đến ruột non và liên kết với IF và được hấp thu vào phần cuối cùng của ruột non. Nếu các tế bào IF bị phá hủy do hệ thống miễn dịch tấn công thì cơ thể không thể hấp thu vitamin B12, từ đó dẫn đến thiếu máu ác tính.

Chứng đại hồng cầu

Chứng đại hồng cầu xảy ra khi không đủ vitamin B12, lúc này cơ thể sẽ sản sinh ra những tế bào hồng cầu lớn bất thường, gọi là các tế bào đa bào. Bệnh thiếu máu ác tính là một loại thiếu máu đa bào hay còn gọi là thiếu máu đại hồng cầu.

Bệnh thiếu máu ác tính có những triệu chứng gì?

Bệnh thiếu máu ác tính thường tiến triển chậm, khó có thể nhận ra các triệu chứng của bệnh. Các triệu chứng thông thường bị người bệnh phớt lờ bao gồm:

• Nhức đầu;
• Tức ngực;
• Sụt cân;
• Cơ thể yếu ớt.

Trong một số trường hợp, người bệnh có thể xuất hiện một số triệu chứng liên quan đến thần kinh như:

• Đi lại không vững;
• Mất trí nhớ;
• Tổn thương tiến triển của tủy sống;
• Mắc chứng liệt co cứng;
• Tê ở cánh tay và chân, bệnh thần kinh ngoại vi.

Ngoài ra, một số triệu chứng thiếu vitamin B12 có thể giống với bệnh thiếu máu ác tính như buồn nôn, nôn, phiền muộn, táo bón, ợ nóng, ăn không ngon miệng.

Cách điều trị bệnh thiếu máu ác tính

Điều trị bệnh thiếu máu ác tính gồm hai giai đoạn bao gồm điều trị sự thiếu hụt vitamin B12 và kiểm tra có thiếu hụt sắt không. Người bệnh có thể phải tiêm vitamin B12 hàng ngày hoặc hàng tuần đến khi nồng độ vitamin B12 trở lại bình thường. Trong một vài tuần điều trị, bạn nên hạn chế hoạt động thể chất. Sau khi lượng vitamin B12 trong cơ thể trở về bình thường thì người bệnh chỉ cần tiêm vitamin mỗi tháng một lần. Người bệnh có thể tự tiêm hoặc đến cơ sở y tế để được hỗ trợ.

Đến khi vitamin B12 trở lại bình thường, người bệnh nên thường xuyên dùng liều bổ sung vitamin B12 thay vì tiêm. Vitamin B12 này thường có trong các viên thuốc, thuốc xịt hoặc gel mũi.

Những kỹ thuật y tế được sử dụng trong việc điều trị thiếu máu ác tính bằng những thông tin thu thập được từ những việc như:

• Đếm máu tế bào: Đây là loại xét nghiệm đo mức vitamin B12 cũng như lượng sắt trong cơ thể.
• Xét nghiệm sự thiếu hụt vitamin B12: Bác sĩ có thể đánh giá mức độ thiếu hụt vitamin B12 thông qua việc xét nghiệm máu. Nồng độ thấp cho thấy người bệnh bị thiếu hụt vitamin B12.
• Sinh thiết: Xét nghiệm sinh thiết giúp bác sĩ kiểm tra xem thành dạ dày của người bệnh có bị tổn thương hay không. Khi thực hiện xét nghiệm, bác sĩ sẽ lấy một mẫu tế bào dạ dày, kiểm tra dưới kính hiển vi để đánh giá mức độ tổn thương dạ dày của người bệnh.
• Xét nghiệm kiểm tra sự thiếu hụt các yếu tố bên trong: Để kiểm tra sự thiếu hụt này, bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh thực hiện xét nghiệm máu. Bác sĩ sẽ xét nghiệm các kháng thể chống lại IF và các tế bào dạ dày trong cơ thể.

Trên đây là toàn bộ giải đáp của chúng tôi về bệnh thiếu máu ác tính. Hy vọng bài viết giúp bạn hiểu hơn về nguyên nhân cũng như một số triệu chứng của bệnh. Bên cạnh việc bổ sung vitamin B12, người bệnh nên thăm khám định kỳ để kiểm tra sức khỏe nhé. 

Xem thêm: Niêm mạc mắt nhợt nhạt bất thường là dấu hiệu cảnh báo bệnh gì?