Tiêm phòng dại cho người có tác dụng bao lâu?

Bệnh dại lây truyền từ động vật sang người, chủ yếu là qua chó, mèo - những vật nuôi quen thuộc. Căn bệnh nguy hiểm này dễ lây, diễn tiến nhanh, chưa có thuốc đặc trị và tỷ lệ tử vong cao. Để phòng lây nhiễm, chỉ có cách duy nhất là tiêm vắc xin phòng bệnh dại đủ liều. Vậy tiêm phòng dại cho người có tác dụng bao lâu?

Bệnh dại là gì?

Bệnh dại là căn bệnh nguy hiểm do virus dại Rabies gây ra. Bệnh thường lây từ động vật có vú sang người thông qua vết cào, cắn và dịch tiết có chứa virus gây bệnh. Virus sẽ xâm nhập vào cơ thể rồi tấn công hệ thần kinh trung ương gây những triệu chứng nghiêm trọng và cướp đi tính mạng của người bệnh. 

Hơn 90% các trường hợp mắc bệnh dại ở người tại khu vực Châu Á là do chó cắn. Những trường hợp còn lại có thể do mèo, chó sói, cáo và các động vật ăn thịt khác. Bệnh dại diễn tiến nhanh và tỷ lệ tử vong lên tới hơn 90%. Đến nay, cách duy nhất để phòng bệnh dại hay điều trị dự phòng là tiêm vắc xin phòng dại. Đây là lý do nhiều người muốn biết tiêm phòng dại cho người có tác dụng bao lâu. 

Bệnh dại ở Việt Nam chủ yếu lây từ chó, mèo sang người

Vắc xin phòng dại là gì? Các loại vắc xin phòng dại ở Việt Nam

Vắc xin phòng dại là loại vắc xin có thành phần chứa virus dại đã được bất hoạt. Khi vào cơ thể, chúng kích hoạt hệ thống miễn dịch sản xuất kháng thể để chống lại virus dại. Vắc xin dại được sử dụng để tạo miễn dịch chủ động giúp phòng chống bệnh dại hay điều trị dự phòng trước hoặc sau khi phơi nhiễm với virus dại. Tiêm phòng dại hiện là cách duy nhất giúp giảm nguy cơ tử vong khi nhiễm bệnh. Muốn tạo được đáp ứng miễn dịch hoàn chỉnh, mỗi người chúng ta cần tiêm đủ số mũi theo quy định. 

Dưới đây là một số loại vắc xin phòng dại đang được sử dụng phổ biến ở Việt Nam: 

• Vắc xin Verorab của Pháp: Loại vắc xin này được chỉ định để tiêm dự phòng bệnh dại cho người có nguy cơ phơi nhiễm cao hoặc người nghi ngờ/ đã xác định phơi nhiễm nhằm giảm nguy cơ lây nhiễm bệnh dại từ động vật. 
• Vắc xin Abhayrab của Ấn Độ: Được sử dụng với mục đích tạo miễn dịch chủ động trong phòng ngừa bệnh dại. Vắc xin này dùng được cho cả người lớn và trẻ em sau khi tiếp xúc với động vật nghi hoặc xác định bị bệnh dại. 
• Vắc xin Indirab của Ấn Độ: Được dùng để dự phòng và điều trị sau khi phơi nhiễm với virus gây bệnh dại. Vắc xin dùng được cho mọi lứa tuổi.
• Vắc xin Rabipur (hay vắc xin PCEC) của Ấn Độ tinh chế từ phôi gà. 
• Vắc xin Speeda nguồn gốc từ Trung Quốc.

Có nhiều loại vắc xin phòng dại khác nhau

Tiêm phòng dại cho người có tác dụng bao lâu?

Muốn tạo miễn dịch hoàn chỉnh, không những chúng ta phải tiêm vắc xin phòng dại đủ mũi và còn cần tiêm nhắc lại định kỳ. Vậy tiêm phòng dại cho người có tác dụng bao lâu? 

Bất cứ ai sau khi tiêm phòng dại cũng đều cần lưu ý, vắc xin dại không tạo khả năng miễn dịch trọn đời mà chỉ có tác dụng trong thời gian nhất định. Hiệu lực của vắc xin phụ thuộc vào nhiều yếu tố như phác đồ, kỹ thuật tiêm, điều kiện bảo quản vắc xin... Nếu các yếu tố trên đều ở điều kiện lý tưởng, vắc xin dại có thể có hiệu lực trong vòng 1 năm. Sau khi tiêm đủ 5 mũi, 1 năm sau bạn tiêm nhắc lại thêm 1 mũi, hiệu quả bảo vệ có thể lên đến 5 năm. 

Tiêm phòng dại có ảnh hưởng đến sức khỏe hay không?

Nhiều người dù biết sự nguy hiểm đến từ bệnh dại nhưng vẫn chưa tiêm phòng vì lo lắng vắc xin có thể làm ảnh hưởng đến sức khỏe. Cần nhấn mạnh lại, độ an toàn và hiệu quả phòng bệnh của loại vắc xin này đã được Tổ chức Y tế thế giới công nhận. Virus sử dụng để bào chế vắc xin là virus không còn khả năng gây bệnh. 

Trong hướng dẫn sử dụng của các loại vắc xin, các nhà sản xuất cũng chỉ rõ, phụ nữ trong thời kỳ mang thai hay cho con bú nếu bị chó, mèo dại cắn vẫn có thể tiêm dự phòng. Các nghiên cứu cho thấy vắc xin dại không ảnh hưởng đến sức khỏe của người mẹ và thai nhi trong bụng cũng như đứa trẻ sau khi chào đời. 

Vắc xin phòng bệnh dại chỉ có tác dụng trong một khoảng thời gian nhất định và cần tiêm nhắc lại

Tuy nhiên, bất cứ loại vắc xin phòng bệnh dại nào, dù tiêm phòng dại cho người có tác dụng bao lâu cũng đều có những tác dụng phụ như: 

• Người tiêm phòng dại có thể bị sốt như một phản ứng của cơ thể. Thông thường, triệu chứng sốt sẽ tự khỏi. Nếu sốt dai dẳng kéo dài, uống hạ sốt không hạ, người tiêm nên đến cơ sở y tế sớm nhất để được thăm khám. 
• Tại vết tiêm có cảm giác ngứa, châm chích, đau, sưng đỏ hoặc bầm tím. 
• Ở cùng bên với vị trí tiêm có thể xuất hiện hạch lớn. Hạch này sẽ tự hết sau 1 thời gian. 
• Không quá 10% số người tiêm vắc xin phòng bệnh dại có thể gặp biểu hiện dị ứng như phát ban, nổi mề đay, ngứa trên da. 
• Dưới 1% người tiêm gặp tình trạng phù nề thanh quản gây khó thở. 
• Vắc xin phòng dại cũng có thể gây buồn ngủ, chóng mặt, nhức đầu.
• Một số người gặp triệu chứng run chân tay, đau khớp, đau cơ.
• Đau bụng, tiêu chảy, buồn nôn cũng có thể là tác dụng phụ có thể gặp phải.

Hầu hết tác dụng phụ của vắc xin phòng dại đều chỉ xuất hiện thoáng qua, có thể tự hết mà không cần điều trị. 

Tác dụng phụ của vắc xin dại hầu hết đều thoáng qua và tự khỏi

Lưu ý khi tiêm phòng dại

Ngoài giải đáp thắc mắc tiêm phòng dại cho người có tác dụng bao lâu, chúng ta cũng cần lưu ý những điều sau đây khi tiêm:

• Nên tiêm 1 loại vắc xin để tiêm đủ 1 đợt dự phòng thay vì kết hợp nhiều loại vắc xin trừ trường hợp thiếu nguồn cung.
• Không tiêm vùng mông bởi đây là vùng có nhiều mô mỡ sẽ giảm sự hấp thụ vắc xin.
• Sau khi tiêm nên theo dõi các triệu chứng tác dụng phụ. Nếu có biểu hiện bất thường hãy liên hệ ngay cơ sở y tế để được thăm khám.
• Tiêm phòng ở địa chỉ uy tín để đảm bảo chất lượng vắc xin, kỹ thuật tiêm…

Với bài viết trên, hy vọng giúp bạn có thêm kiến thức để giải đáp cho thắc mắc tiêm phòng dại cho người có tác dụng bao lâu. Hãy chủ động bảo vệ sức khỏe cho mình và gia đình bằng cách tiêm phòng sớm và đủ bạn nhé!

Thanh Hương

Nguồn tham khảo: Tổng hợp