Trí thông minh âm nhạc là gì? Đặc điểm và dấu hiệu

Trí thông minh âm nhạc là một khái niệm còn khá xa lại đối với đa số mọi người. Nếu trí thông minh toán học có khả năng phân tích logic, trí thông minh thể chất thiên về những kỹ thuật vận động thì trí thông minh âm nhạc cũng có những ưu điểm riêng.

Trí thông minh âm nhạc là gì?

Âm nhạc đã được khoa học chứng minh có tác dụng mạnh mẽ đối với não bộ. Các nghiên cứu gần đây cho thấy âm nhạc có thể hỗ trợ trong nhiều lĩnh vực của chức năng não bao gồm giảm đau, giảm căng thẳng, tăng cường trí nhớ và giúp hồi phục sau các chấn thương não.

Trí thông minh âm nhạc là một trong những khái nghiệm được tìm hiểu và phát triển bởi Howard Gardner. Theo ông trí thông minh (intelligence) là khả năng giải quyết các vấn đề hoặc tạo ra các sản phẩm có giá trị trong một hay nhiều môi trường văn hóa.

Thuyết đa trí tuệ của Howard Gardner, có 8 loại trí thông minh bao gồm:

• Trí thông minh logic - toán học;
• Trí thông minh không gian;
• Trí thông minh vận động;
• Trí thông minh tương tác giao tiếp;
• Trí thông minh nội tâm;
• Trí thông minh thiên nhiên;
• Trí thông minh ngôn ngữ;
• Trí thông minh âm nhạc.

Trong đó, trí thông minh âm nhạc là khả năng cảm nhận, phân biệt, biến đổi, thể hiện âm thanh và hình thức âm nhạc. Nó cho phép mọi người giao tiếp, hình thành và hiểu ý nghĩa thông qua âm thanh. Trí thông minh này bao gồm sự nhạy cảm với nhịp điệu, giai điệu và âm điệu của một bản nhạc.

Để làm rõ lý do tại sao âm nhạc được coi là một hình thức trí thông minh thì một nghiên cứu với quy mô đủ lớn đã được thực hiện. Nghiên cứu áp dụng phương pháp Neuro - physiological để đo phản ứng dưới vỏ não của hai nhóm sinh viên, trong đó một nhóm đã tham gia khóa đào tạo âm nhạc.

Kết quả cho thấy, nhóm sinh viên được đào tạo âm nhạc đã cải thiện nhiều kỹ năng, bao gồm trí nhớ và khả năng học các môn liên quan đến không gian và ngôn ngữ. Hơn nữa, vùng não của nhóm này cũng phát triển hơn so với nhóm còn lại. 

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng âm nhạc có tác dụng kích thích sự phát triển của vỏ não, từ đó cải thiện kỹ năng đọc và viết. Vì vậy, việc xem âm nhạc như một hình thức trí thông minh là hoàn toàn có cơ sở.

Tuy nhiên, một số nhà nghiên cứu cảm thấy rằng trí thông minh âm nhạc thực sự không nên được coi là trí thông minh mà thay vào đó được coi là một tài năng. Họ lập luận rằng trí thông minh âm nhạc là một tài năng vì nó không phải điều chỉnh để đáp ứng nhu cầu hàng ngày của cuộc sống.

Một số đặc điểm của trí thông minh âm nhạc

Suy nghĩ âm nhạc

Những người có trí thông minh âm nhạc cao có xu hướng suy nghĩ trừu tượng hơn dưới dạng âm nhạc, họ thích liên kết suy nghĩ của mình với giai điệu, nhịp điệu và âm điệu.

Thưởng thức âm nhạc

Những người người có trí thông minh âm nhạc có sự đánh giá cao về âm nhạc ở mọi khía cạnh. Họ thích nghe nhạc, biểu diễn những bản nhạc phức tạp và đánh giá cao mọi khía cạnh của âm nhạc.

Sáng tác và viết nhạc

Những người có trí thông minh âm nhạc cao thích nghĩ ra những cách mới để tạo ra âm thanh, giai điệu và âm nhạc mới.

Phân tích các yếu tố âm nhạc

Những người có trí thông minh âm nhạc cao thích phân tích hầu như bất kỳ tác phẩm âm nhạc, xác định âm thanh của tất cả các nhạc cụ hoặc mẫu nhạc liên quan đồng thời suy nghĩ về sự sáng tạo được đưa vào các tác phẩm âm nhạc.

Âm nhạc ở khắp mọi nơi, mọi lúc

Âm nhạc luôn hiện diện trong cuộc sống của những người có trí thông minh âm nhạc. Đối với họ, âm nhạc là một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày. Họ thường xuyên nghe nhạc hoặc ngân nga, hát những bài hát trong những khoảng thời gian tĩnh lặng.

Dấu hiệu của trí thông minh âm nhạc

Những người có trí thông minh âm nhạc cao thường có các dấu hiệu như:

• Nhạy cảm với âm thanh;
• Sở hữu khả năng ca hát, chơi nhạc cụ và sáng tác nhạc xuất sắc, thậm chí là tuyệt đối;
• Sử dụng bài hát hoặc giai điệu để học tập và ghi nhớ thông tin;
• Thể hiện khả năng xuất sắc trong các màn biểu diễn âm nhạc;
• Chú ý đến những âm thanh ngẫu nhiên như tiếng các loài động vật, tiếng xe cộ, tiếng mưa;
• Dễ dàng ghi nhớ âm thanh và các bài hát;
• Dễ dàng học được một vài loại nhạc cụ;
• Thính lực: Người có trí thông minh âm nhạc có khả năng phát hiện và phân biệt các âm thanh với cường độ khác nhau, đây là một yếu tố nền tảng quan trọng trong việc học âm nhạc.

Nhìn chung, những người có trí thông minh âm nhạc có khả năng đánh giá âm nhạc rất cao. Những cá nhân này có suy nghĩ khác biệt, xu hướng suy nghĩ nhiều hơn về âm nhạc và nhịp điệu. 

Những cá nhân có trí thông minh âm nhạc có thể nghe và xác định các mẫu một cách nhanh chóng. Họ dễ bị ảnh hưởng bởi nhịp điệu và âm thanh. Ví dụ, họ có thể dễ dàng phân biệt âm thanh của kèn clarinet với âm thanh của sáo.

Cách phát triển trí thông minh âm nhạc cho trẻ nhỏ

Trí thông minh âm nhạc cũng giống như tất cả loại trí thông minh khác đều có thể được bồi dưỡng và phát triển từ khi còn nhỏ. Dưới đây là một số hoạt động bạn có thể sử dụng để thúc đẩy trí thông minh âm nhạc cho trẻ.

Nghe nhạc trong ngày

Cách dễ nhất để giới thiệu âm nhạc là cho trẻ nghe nhiều loại nhạc khác nhau vào những thời điểm quan trọng trong ngày như giờ ra chơi và giờ ăn nhẹ. Bên cạnh đó, bạn cũng có thể giới thiệu cho trẻ các cấu trúc bài hát, nhạc cụ và nhịp điệu khác nhau mà chúng có thể chưa từng nghe trước đây. Điều này sẽ thúc đẩy sự tò mò hơn về âm nhạc và mang đến cho chúng nhiều cơ hội hơn để sáng tác những bài hát độc đáo của riêng mình.

Đối với hoạt động này, hãy tìm những nghệ sĩ đa dạng chơi nhạc phù hợp với trẻ em và tạo danh sách phát mà bạn có thể phát trong suốt cả ngày. Sau đó, thường xuyên thêm vào danh sách phát để danh sách phát tiếp tục phát những bản nhạc mà con bạn chưa từng nghe trước đây.

Tạo bài hát và nhịp điệu

Trẻ em thường bị thu hút bởi âm nhạc từ đó bạn có thể tạo ra các bài hát và nhịp điệu để giới thiệu các khái niệm cơ bản. Việc sáng tác các bài hát và nhịp điệu không nhất thiết phải phức tạp, bạn có thể sáng tác các bài hát bài hát chỉ với một vài nốt nhạc thông thường.

Thưởng thức âm nhạc

Bên cạnh việc cho trẻ học chơi nhạc, thì việc tham gia các buổi hòa nhạc và sự kiện âm nhạc cũng rất quan trọng để nuôi dưỡng sự yêu thích và trân trọng âm nhạc của trẻ. Khi trẻ phát triển sự trân trọng đối với âm nhạc, khả năng hiểu và thưởng thức âm nhạc của trẻ sẽ được cải thiện cả hiện tại và trong tương lai.

Để tăng cường trải nghiệm âm nhạc, bạn có thể đọc sách về các nhạc sĩ nổi tiếng cùng trẻ, cho trẻ xem nhạc kịch, các video về các buổi hòa nhạc hoặc đưa trẻ tham dự các buổi hòa nhạc tại địa phương.

Chơi nhạc cụ

Một đặc điểm quan trọng của trí thông minh âm nhạc là khả năng chơi nhạc cụ. Có nhiều loại nhạc cụ phù hợp với trẻ nhỏ như guitar, hoặc cho trẻ học ukulele cũng là một lựa chọn tối ưu giúp phát triển trí thông minh âm nhạc cho trẻ. Điều bạn cần làm là tạo điều kiện và thời gian cho trẻ khám phá và làm quen với chúng.

Trí thông minh âm nhạc là một trong 8 loại trí thông minh và là loại trí thông minh khá hiếm  gặp. Những người sở hữu trí thông minh âm nhạc có thể dễ dàng lắng nghe âm nhạc và xác định chính xác được các nốt nhạc khác nhau.