Vắc xin HIV - Cơ hội đẩy lùi căn bệnh thế kỷ

Căn bệnh HIV/AIDS là nỗi ám ảnh của bao người vì mức độ nghiêm trọng của căn bệnh. Việc tạo ra vắc xin HIV chính là chìa khóa mang lại cuộc sống bình thường cho con người, giúp bảo vệ mạng sống con người trước căn bệnh thế kỷ này.

HIV là gì? Nguyên nhân gây ra HIV/AIDS

HIV là gì?

HIV là viết tắt của từ human immunodeficiency virus chính là virus gây suy giảm miễn dịch ở người. HIV/AIDS (hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải ở người, bệnh liệt kháng) là một bệnh gây ra do bị nhiễm virus suy giảm miễn dịch ở người.

Giai đoạn đầu của bệnh có triệu chứng giống cúm nhưng sau đó thì không có dấu hiệu gì trong một thời gian dài. Bệnh tiến triển khi hệ miễn dịch bệnh nhân suy giảm, cũng là lúc bệnh nhân dễ mắc các loại nhiễm trùng cơ hội hoặc khối u khác thường.

Virus HIV gây ra căn bệnh suy giảm miễn dịch ở con người

HIV/AIDS không thể chữa khỏi và không có thuốc chủng ngừa. Tuy nhiên điều trị bằng thuốc kháng virus có thể làm chậm tiến trình của bệnh và kéo dài tuổi thọ cho bệnh nhân.

Nguyên nhân gây ra HIV/AIDS

Nguyên nhân của bệnh HIV là do virus suy giảm miễn dịch ở người (HIV) thuộc họ retroviridae. Khi cơ thể mắc phải thì virus HIV sống ở các tế bào quan trọng trong hệ thống miễn dịch của con người như lympho bào T hay đại thực bào, tế bào tua làm giảm mạnh số lượng tế bào dẫn tới suy giảm hệ thống miễn dịch của cơ thể tạo điều kiện cho các nhiễm trùng cơ hội khác.

Cần hiểu rõ con đường lây truyền HIV để có các cách phòng tránh phù hợp

HIV lây nhiễm qua 3 con đường chính: Đường máu, đường quan hệ tình dục không an toàn và từ mẹ sang con.

Vắc xin HIV và những điều cần biết

Bệnh nhân mắc bệnh nhiễm trùng kinh niên như HIV, viêm gan B và viêm gan C thường phải trải qua một thời gian dài điều trị bằng thuốc chống virus để ức chế virus. Tuy nhiên, thuốc kháng virus không có hiệu quả tuyệt đối để có thể chống lại một số chủng virus gây ra những căn bệnh đó. 

Vắc xin thường là một biện pháp hiệu quả đầy tiềm năng để điều trị các bệnh nhiễm trùng virus mạn tính, vì vắc xin có thể loại bỏ virus một cách tự nhiên. Tuy nhiên, khi sản xuất những loại vaccine này, y học gặp rất nhiều khó khăn vì vắc xin có thể làm cho phản ứng miễn dịch của bệnh nhân ngày càng yếu đi, hoặc không có tác dụng do tính đa dạng di truyền giữa các loại virus.

Vắc xin HIV mở ra tương lai tươi đẹp về việc đẩy lùi căn bệnh thế kỷ

Theo NBC News, tiến sĩ Susan Buchbinder và Anthony Fauci, hai trong số các chuyên gia hàng đầu thế giới về HIV, cho biết 3 thử nghiệm vắc xin HIV đó là HVTN 702, Imbokodo và Mosaico.

Các thử nghiệm đã gần bước vào giai đoạn cuối cùng, kết quả lâm sàng có thể khiến các chuyên gia lạc quan về tương lai.

Tiến sĩ Susan Buchbinder, Giám đốc chương trình nghiên cứu Bridge HIV thuộc Sở Y tế San Francisco (Mỹ), cho biết: "Chúng tôi đang thử nghiệm 3 loại vắc xin HIV và sẽ mất một khoảng thời gian để chuyển sang giai đoạn nghiên cứu tính công hiệu của chúng".

Theo Yahoo, trong 3 loại vắc xin HIV, HVTN 702 được thử nghiệm đầu tiên vào năm 2016 ở Nam Phi. HVTN được phát triển dựa vào loại vắc xin trước đó là RV144. Trước đó, RV144 có thể giảm tỷ lệ nhiễm HIV khoảng 30%, không đủ để đưa ra thị trường. Cho đến nay, RV144 vẫn là vắc xin HIV duy nhất từng được chứng minh có hiệu quả chống lại virus.

HVTN 702 được sửa đổi nhằm mục đích tăng cường độ và thời gian đáp ứng miễn dịch bảo vệ. Kết quả thử nghiệm lâm sàng vắc xin HIV này dự kiến đưa ra vào cuối năm 2020 hoặc đầu năm 2021.

Không giống như HVTN 702, Imbokodo sử dụng các chất miễn dịch "ghép mảnh". Theo Viện Y tế Quốc gia Mỹ, đây là thành phần vắc xin HIV được sử dụng để tạo ra phản ứng miễn dịch chống lại nhiều loại HIV toàn cầu.

Vào tháng 11, thử nghiệm vắc xin thứ 3, Mosaico, đánh dấu sự khởi đầu không chính thức sau khi người tham gia nghiên cứu đầu tiên được tiêm. Mosaico dựa trên phương pháp tiếp cận miễn dịch "ghép mảnh" độc đáo của Imbokodo.

Imbokodo và Mosaico phần lớn giống hệt nhau và bao gồm 6 mũi tiêm. Chúng chỉ khác ở công thức vắc xin HIV trong 2 lần tiêm cuối cùng. Ngoài ra, trong khi Imbokodo chỉ được thử nghiệm ở phụ nữ châu Phi, Mosaico sẽ được tiêm cho khoảng 3.800 người đồng tính nam và chuyển giới để thử nghiệm lâm sàng tại 57 địa điểm ở Mỹ, châu Mỹ Latinh và châu Âu. Kết quả lâm sàng của Imbokodo dự kiến đưa ra vào năm 2021 và Mosaico vào năm 2023.

Việc nghiên cứu các loại vắc xin HIV giúp mở ra hy vọng và tương lai cho con người. Có thể đẩy lùi được căn bệnh thế kỷ HIV chính là mục tiêu chung của con người ngày nay.

Mẫn Mẫn