Ăn chung có lây HIV không? Con đường lây truyền HIV

Lây nhiễm HIV luôn là nỗi lo sợ của nhiều người vì HIV là căn bệnh thế kỷ, gắn liền với nhiều tệ nạn xã hội và chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu. Nhiều người băn khoăn liệu ăn chung có lây HIV không. Bạn hãy cùng Nhà Thuốc Long Châu tìm hiểu qua bài viết này nhé.

HIV là gì?

HIV là một loại virus gây suy giảm hệ miễn dịch ở người. Đây là một trong những loại virus của họ Retroviridae, có gen di truyền dưới dạng ARN sợi đơn cùng với một lớp vỏ bọc bên ngoài. Khi xâm nhập cơ thể, virus này nhân lên và tấn công hệ miễn dịch của người bệnh, tác động đến các tế bào thực bào và tế bào lympho T. Kết quả làm suy giảm chức năng miễn dịch, mở cửa cho vi sinh vật gây bệnh khác xâm nhập hoặc phát triển, điều này là lý do khiến HIV còn được gọi là bệnh cơ hội.

Con đường lây truyền HIV

HIV lây truyền qua đường máu

HIV tồn tại trong máu toàn phần và các thành phần khác của máu như hồng cầu, tiểu cầu, huyết tương và các yếu tố đông máu. Do đó, HIV có thể lây lan thông qua máu và các thành phần máu nhiễm HIV.

Việc lây lan HIV từ người này sang người khác có thể thông qua các dụng cụ xâm lấn qua da, như trong các trường hợp sau đây:

• Sử dụng chung kim tiêm, đặc biệt là trong việc tiêm chích ma túy.
• Dùng chung các dụng cụ xăm hình, kim châm cứu, dụng cụ tỉa lông mày, mi, dao cạo râu… có dính máu của người bệnh.
• Sử dụng các dụng cụ phẫu thuật có chứa virus HIV do không được tiệt trùng đúng cách.
• Lây truyền qua tiếp xúc trực tiếp với máu từ người nhiễm bệnh, đặc biệt là khi máu nhiễm HIV tiếp xúc với vết thương hoặc da, niêm mạc bị tổn thương.
• Lây truyền khi nhận máu, các chế phẩm từ máu hoặc cấy ghép mô, cơ quan bị nhiễm HIV hoặc qua việc sử dụng dụng cụ y tế không được tiệt trùng đúng cách khi thực hiện truyền máu hoặc lấy máu.

HIV lây truyền qua đường tình dục

Sự lây truyền HIV qua đường tình dục xảy ra khi quan hệ tình dục không an toàn, máu hoặc dịch tiết sinh dục từ người bệnh HIV xâm nhập vào cơ thể của người khỏe mạnh.

Mọi hình thức quan hệ tình dục (dương vật - hậu môn; dương vật - âm đạo; dương vật - miệng) với người nhiễm HIV đều có nguy cơ lây nhiễm. Tuy nhiên, mức độ lây nhiễm mỗi con đường có sự khác biệt, nguy cơ cao nhất là qua đường hậu môn, tiếp theo là qua đường âm đạo, và thấp nhất là qua đường miệng. Đặc biệt, người nhận tinh dịch có nguy cơ lây nhiễm HIV cao hơn.

HIV lây truyền từ mẹ sang con

• Trong quá trình mang thai: HIV có thể chuyển từ máu nhiễm HIV của mẹ qua nhau thai và xâm nhập vào cơ thể của thai nhi.
• Khi sinh: Virus HIV từ nước ối, dịch tử cung và dịch âm đạo của mẹ có thể xâm nhập vào cơ thể của trẻ thông qua niêm mạc mắt, mũi, hậu môn hoặc da có tổn thương trong quá trình sinh đẻ. Ngoài ra, HIV cũng có thể lây nhiễm từ máu mẹ thông qua các vết thương hoặc loét ở cơ quan sinh dục của mẹ, tiếp xúc với niêm mạc của trẻ sơ sinh.
• Khi cho con bú: Virus HIV tồn tại trong sữa hoặc những vết nứt trên núm vú của người mẹ, có nguy cơ lây nhiễm cho trẻ, đặc biệt khi trẻ có tổn thương ở niêm mạc miệng.

HIV có lây qua nước bọt không?

Trong việc lây nhiễm HIV, các dịch tiết có nguy cơ lây nhiễm bao gồm máu, dịch tiết sinh dục và sữa mẹ. Các loại dịch tiết khác được xem là an toàn nếu không pha trộn với các loại dịch tiết trên. Ví dụ, nước bọt trong tình trạng không chứa máu thì nguy cơ lây nhiễm HIV gần như là không có. Tuy nhiên, nguy cơ này sẽ tăng lên đáng kể nếu nước bọt bị pha loãng với máu, ví dụ như từ các vết thương trong miệng, viêm lợi gây chảy máu.

Các hành vi tiếp xúc với nước bọt có thể kể đến hành vi tiếp xúc tình dục qua đường miệng thường bao gồm quan hệ qua đường miệng và hôn sâu (như trao đổi nước bọt, tiếp xúc lưỡi). Một số tiếp xúc khác với nước bọt bao gồm hôn má, hôn môi, sử dụng chung đồ ăn, đồ uống.

Hành vi quan hệ qua đường miệng được coi là có nguy cơ lây nhiễm HIV, điều này đã được chứng minh. Riêng về hành vi hôn sâu, nguy cơ tiếp xúc chủ yếu là với nước bọt, tuy nhiên lo ngại chính là sự pha loãng với máu có thể xuất phát từ việc viêm lợi gây ra chảy máu. Đây là lý do tại sao hành vi này được cân nhắc trong các con đường lây truyền HIV, mặc dù nguy cơ thấp hơn so với các hành vi tình dục khác, nhưng cần đặc biệt lưu ý giữa người khỏe mạnh và người nhiễm HIV.

Các hoạt động như ăn chung, sử dụng chung đồ ăn uống thông thường không được ghi nhận là có nguy cơ lây nhiễm HIV. Tuy nhiên, trong trường hợp sống chung với người nhiễm HIV, hành vi này nên được xem xét cẩn trọng do tính chất tiếp xúc lâu dài và thường xuyên có thể tăng nguy cơ, đặc biệt khi người nhiễm HIV xuất hiện những bệnh cấp tính như nấm miệng, loét, lao phổi,...

Việc sử dụng chung bàn chải đánh răng với người nhiễm HIV được xem là sử dụng chung vật dụng có tiếp xúc với máu do khả năng chảy máu khi đánh răng khá phổ biến. Vì vậy, hành vi này được coi là có nguy cơ. Tuy nhiên, thực tế cho thấy hành vi này không phổ biến, chỉ đôi khi xuất hiện trong một số gia đình.

Ăn chung có lây HIV không?

Ăn chung có lây HIV không? Việc ăn uống chung với người nhiễm HIV không có nguy cơ lây bệnh. Thực tế, chưa có bất kỳ trường hợp lây nhiễm HIV nào được ghi nhận thông qua việc ăn chung với người nhiễm HIV. Đối với những trường hợp người bệnh có loét hoặc chảy máu ở miệng, có thể đến các trung tâm y tế chuyên về HIV/AIDS để được tư vấn và kiểm tra, tuy nhiên khả năng lây nhiễm qua con đường này cực kỳ thấp.

Mọi người cũng không nên quá kỳ thị với người nhiễm HIV. Bởi virus HIV chỉ tồn tại bên trong cơ thể. Trong môi trường bên ngoài cơ thể, virus chỉ tồn tại được trong vài giờ. Trường hợp tiếp xúc với máu khô của người nhiễm HIV, tỷ lệ bị lây nhiễm rất thấp. Mặc dù virus HIV có thể có trong dịch tiết như nước bọt, nước mắt và nước tiểu của người nhiễm HIV, nhưng lượng virus rất ít nên không tạo ra nguy cơ lây nhiễm.

Hy vọng thông qua bài viết này bạn đã giải đáp được thắc mắc “ăn chung có lây HIV không?”. Virus HIV không có khả năng lây truyền từ người bệnh sang người lành thông qua các hành vi ăn uống chung. Con đường lây truyền chính của HIV là thông qua đường máu, đường tình dục, từ mẹ sang con. Người nhiễm HIV nên tuân thủ theo phác đồ điều trị của bác sĩ nhằm kéo dài thời gian và cải thiện chất lượng cuộc sống. Đồng thời, việc duy trì mức virus thấp hơn ngưỡng phát hiện giúp giảm nguy cơ lây truyền virus cho người khác.