Vì sao mật ong lại giúp giảm nguy cơ bệnh tim mạch và tiểu đường?

Hỗ trợ kiểm soát lượng đường trong máu

Bên cạnh việc được biết đến như một loại chất ngọt tự nhiên cực kì thơm ngon, mật ong còn được nhiều nghiên cứu quan tâm vì khả năng hỗ trợ sức khỏe tim mạch và chuyển hóa đường huyết. Dưới đây, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu cơ chế và những bằng chứng khoa học liên quan đến lợi ích này, đồng thời điểm qua một số tác dụng hỗ trợ sức khỏe khác của mật ong.

Thành phần chính của mật ong bao gồm các loại đường đơn như fructose và glucose, trong đó fructose chiếm khoảng 38%. Fructose là một loại đường đơn tự nhiên có mặt trong nhiều loại rau củ và trái cây. Do có cấu trúc khác biệt, fructose được chuyển hóa chủ yếu ở gan và không gây tăng đường huyết nhanh như glucose. Vì vậy, mật ong có thể làm chậm quá trình hấp thu glucose vào máu, giúp hạn chế dao động mạnh của insulin – hormone điều hòa lượng đường trong máu.

So với đường tinh luyện như sucrose hay glucose đơn thuần, mật ong có chỉ số đường huyết (GI) thấp hơn đáng kể. Chỉ số đường huyết đo lường khả năng làm tăng đường huyết sau khi tiêu thụ một loại thực phẩm có chứa carbohydrate. Mật ong có GI trung bình dao động từ khoảng 35 đến 60 tùy loại, trong khi đường trắng có chỉ số gần 70. Điều này cho thấy mật ong ít làm tăng đường huyết đột ngột hơn.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng mật ong vẫn chứa lượng đường đáng kể và năng lượng (khoảng 304 kcal/100g), nên việc tiêu thụ quá nhiều có thể phản tác dụng, làm tăng nguy cơ thừa calo và ảnh hưởng tiêu cực đến kiểm soát đường huyết.

Cải thiện sức khỏe tim mạch

Ngoài việc hỗ trợ điều hòa đường huyết, mật ong còn được chú ý bởi những tác động tích cực đối với sức khỏe tim mạch. Các nghiên cứu lâm sàng và thí nghiệm trên động vật cho thấy, việc tiêu thụ mật ong với liều lượng phù hợp có thể giúp giảm mức triglyceride và cholesterol LDL (loại cholesterol xấu), đồng thời tăng cholesterol HDL (cholesterol tốt). Điều này góp phần làm giảm nguy cơ hình thành các mảng bám trên thành động mạch – nguyên nhân chính gây xơ vữa động mạch và các bệnh tim mạch.

Mật ong là hỗn hợp phức tạp chứa hơn 180 hợp chất tự nhiên, bao gồm các loại đường đơn dễ hấp thu, nhiều vitamin (như vitamin C, B2, B6), khoáng chất (canxi, sắt, magiê, kali), cùng các hợp chất thực vật có hoạt tính sinh học cao. Trong đó, các chất chống oxy hóa như flavonoid, phenolic acid đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu stress oxy hóa và phản ứng viêm tại các mạch máu.

Làm dịu cơn ho và hỗ trợ sức khỏe hô hấp

Mật ong từ lâu đã được sử dụng trong y học dân gian để làm dịu cổ họng, giảm ho và cải thiện các triệu chứng viêm đường hô hấp trên. Nhiều nghiên cứu hiện đại cũng đã chứng minh hiệu quả của mật ong trong việc giảm ho ở trẻ em và người lớn.

Một phân tích tổng hợp của 9 nghiên cứu với tổng số 1.230 trẻ em bị ho cho thấy mật ong có tác dụng giảm tần suất và mức độ ho vượt trội so với giả dược hoặc không điều trị.

Hỗ trợ sức khỏe hệ tiêu hóa

Mật ong còn sở hữu các đặc tính prebiotic tự nhiên, giúp kích thích sự phát triển của các vi khuẩn có lợi trong đường ruột, đặc biệt là các chủng lactobacilli và bifidobacteria. Những vi khuẩn này đóng vai trò quan trọng trong quá trình tiêu hóa thức ăn, hấp thu dưỡng chất và duy trì cân bằng hệ vi sinh đường ruột.

Việc duy trì hệ vi sinh khỏe mạnh không chỉ giúp giảm các triệu chứng khó chịu của hội chứng ruột kích thích (IBS) như tiêu chảy, đầy hơi mà còn hỗ trợ tăng cường miễn dịch và giảm viêm hệ thống. Một số nghiên cứu cũng ghi nhận ảnh hưởng tích cực của hệ vi sinh khỏe mạnh lên sức khỏe tâm thần thông qua trục não - ruột.

Lưu ý

Ngoài ra, mặc dù mật ong có nhiều lợi ích, người dùng cần sử dụng một cách điều độ và khoa học. Mật ong vẫn là nguồn cung cấp đường và calo đáng kể, tiêu thụ quá mức có thể dẫn đến tăng cân và ảnh hưởng xấu đến chuyển hóa đường huyết. Đặc biệt với người mắc bệnh tiểu đường, cần tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để điều chỉnh khẩu phần phù hợp.

Highlight

Final

Kết lại, mật ong là một thực phẩm tự nhiên giàu dưỡng chất với tiềm năng hỗ trợ sức khỏe tim mạch, hỗ trợ chuyển hóa đường huyết, hệ tiêu hóa và hô hấp. Tuy nhiên, cần sử dụng một cách điều độ và lựa chọn sản phẩm chất lượng để tối ưu hóa lợi ích và đảm bảo an toàn, đặc biệt với người có bệnh nền hoặc trẻ nhỏ.