Xét nghiệm prolactin cao nói lên điều gì về sức khỏe bạn?

Tăng prolactin thường phản ánh tới một số vấn đề ở cả nam và nữ, là dấu hiệu quan trọng để chẩn đoán bệnh và định hướng điều trị. Bài viết dưới đây sẽ cho bạn thêm thông tin về vấn đề có thể xảy ra nếu như cơ thể có kết quả xét nghiệm prolactin cao.

Hormone prolactin là gì?

Prolactin là một hormone nội tiết quan trọng được tiết ra bởi tuyến yên dưới não. Hormone này có nhiều vai trò khác nhau ở cả nam và nữ, nhưng vai trò chính của prolactin liên quan đến sự phát triển của tuyến vú và tiết sữa sau khi sinh nở.

Ở phụ nữ, mức prolactin tăng cao trong giai đoạn mang thai và sau sinh. Hormone này chủ yếu được sản xuất để kích thích sự phát triển của tuyến vú và hỗ trợ cho việc sản xuất sữa. Sau khi sinh, mức prolactin tăng lên, sự hỗ trợ của prolactin giúp cung cấp sữa đều cho phụ nữ cho con bú và giữ cho tuyến vú duy trì sự phát triển. Ngoài ra, prolactin cũng có ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ bằng cách ức chế suy giảm động của hormone luteinizing (LH) và hormone kích thích tế bào nhũ nang (FSH), từ đó ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt.

Ở nam giới, mức prolactin thường thấp hơn so với phụ nữ. Hormone này cũng đóng một vai trò trong quá trình sinh sản nam giới, có thể ảnh hưởng đến chức năng tinh trùng và sản xuất testosterone. Nếu như mức prolactin bất thường ở nam giới có thể nói lên một số vấn đề như rối loạn cương dương, chứng vú to.

Tuy nhiên, nếu xét nghiệm prolactin cao ở nam giới hoặc phụ nữ không mang thai, có thể gây ra các vấn đề về sinh sản và làm suy giảm chức năng của tuyến sinh dục. Mức bình thường prolactin ở nữ giới không mang thai là 2 - 29ng/ml và nam giới là 2 - 18 ng/ml. Việc kiểm tra mức prolactin có thể được thực hiện để đánh giá tình trạng sức khỏe và tìm hiểu nguyên nhân của các vấn đề liên quan đến sinh sản.

Xét nghiệm prolactin cao có ý nghĩa gì?

Xét nghiệm prolactin cao có thể gây ra nhiều vấn đề trong hệ thống nội tiết của cả nam và nữ giới. Ở phụ nữ, tăng prolactin có thể ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt và chức năng sinh sản bằng cách ức chế sản xuất estrogen và progesterone, là hai hormone quan trọng trong chu kỳ kinh nguyệt và quá trình mang thai. Điều này có thể gây ra kinh nguyệt không đều và làm giảm khả năng mang thai.

Ngoài ra, prolactin cao cũng có thể gây ra hiện tượng chảy sữa ngoài thai kỳ ở phụ nữ, một tình trạng được gọi là "galactorrhea". Điều này có thể xảy ra do sự kích thích quá mạnh của prolactin đối với tuyến vú, dẫn đến sản xuất sữa mặc dù không có thai.

Ở nam giới, tình trạng tăng prolactin cũng có thể gây xuất huyết từ vùng vú, rối loạn cương dương, giảm ham muốn tình dục và thậm chí làm giảm sản xuất tinh trùng, dẫn đến vô sinh.

Ngoài ra, xét nghiệm prolactin cao có thể là do một số nguyên nhân về bệnh lý như:

• U tuyến yên: U tuyến yên, đặc biệt là những u nhỏ, có thể dẫn đến tăng sản xuất và bài tiết thừa prolactin. U tuyến yên là một khối u không ác tính trên tuyến yên. Đối với những u nhỏ, đôi khi không gây ra các triệu chứng rõ ràng.
• Đa nang buồng trứng: Đa nang buồng trứng là một tình trạng trong đó buồng trứng sản xuất nhiều follicle hơn bình thường, có thể dẫn đến tăng prolactin.
• Suy thận: Suy thận có thể làm chậm quá trình đào thải prolactin khỏi cơ thể, dẫn đến tăng nồng độ prolactin trong máu.
• Nhược giáp: Nhược giáp là một tình trạng mà tuyến giáp không sản xuất đủ hormone tiêu hóa. Trong trường hợp này, tăng sinh tuyến yên có thể xảy ra, làm tăng sản xuất prolactin.

Đối với cả nam và nữ, nếu có kết quả xét nghiệm prolactin cao, quan trọng nhất là tham khảo ý kiến của bác sĩ. Cần phải kiểm tra thêm nhiều xét nghiệm khác để xác định nguyên nhân của tình trạng trên và lên kế hoạch điều trị phù hợp.

Điều trị khi prolactin cao như thế nào?

Mục đích chính của điều trị là đưa nồng độ prolactin trở lại mức bình thường để khắc phục các vấn đề liên quan. Để tìm được phương pháp điều trị phù hợp phụ thuộc vào tìm hiểu được nguyên nhân gây ra tăng prolactin. Nếu nguyên nhân là khối u ở tuyến yên, thuốc thường là lựa chọn hàng đầu. Đối với bệnh nhân suy giáp, thuốc thay thế tuyến giáp có thể được sử dụng để hỗ trợ giảm prolactin.

Thuốc chủ vận dopamine là một thuốc phổ biến trong điều trị tăng prolactin trong đó cabergoline và bromocriptine là hai loại thuốc chủ vận dopamine thường được sử dụng để giảm nồng độ prolactin trong trường hợp tăng prolactin. Chúng có tác dụng kích thích sản xuất dopamine, giảm sản xuất prolactin.

Thay đổi lối sống cũng là một trong những phương pháp điều trị. Bổ sung vitamin B6 và E, thay đổi chế độ ăn uống (chế độ ăn ít thịt), kiểm soát căng thẳng, hạn chế vận động thể dục ở cường độ cao, và tránh các hoạt động kích thích ngực có thể giúp hỗ trợ giảm mức prolactin.

Tình trạng vô căn (idiopathic): Trong trường hợp không có nguyên nhân cụ thể nào dẫn đến mức prolactin cao, được gọi là chứng tăng prolactin máu vô căn, tình trạng này có thể tự giảm đi sau vài tháng mà không cần điều trị.

Trong một vài trường hợp do khối u tuyến yên, nếu như dùng thuốc không cải thiện và dẫn tới tình trạng làm giảm thị lực có thể cần tới sử dụng tới việc can thiệp thủ thuật để loại bỏ.

Khi xét nghiệm prolactin cao thường đòi hỏi sự hợp tác giữa nhiều bác sĩ từ các chuyên khoa khác nhau như Nội tiết, Sản phụ khoa, và Chẩn đoán hình ảnh để tìm ra nguyên nhân. Việc tìm hiểu nguồn gốc cụ thể và lên kế hoạch điều trị phù hợp đòi hỏi sự hỗ trợ chuyên sâu từ các chuyên gia y tế. Thăm khám bác sĩ và tuân thủ điều trị là quan trọng để giảm triệu chứng và nguy cơ vô sinh cũng như các bệnh lý nguy hiểm khác.