Xơ gan cổ trướng có lây không? Lưu ý khi chăm sóc bệnh nhân xơ gan mà bạn nên biết

Xơ gan cổ trướng có lây không? Tính chất lây lan của bệnh phụ thuộc vào căn nguyên gây bệnh. Bệnh xơ gan thường phát triển từ viêm gan, nguyên nhân có thể do virus viêm gan B và C có khả năng lây lan thông qua đường máu, đường tình dục hoặc từ mẹ sang con trong quá trình sinh nở.

Tổng quan về bệnh xơ gan

Xơ gan là một bệnh lý nghiêm trọng, gây sẹo hóa, tổn thương vĩnh viễn cho gan. Đây là kết quả của quá trình viêm mãn tính kéo dài, dẫn đến mất chức năng của gan. Bệnh xơ gan có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm lạm dụng rượu bia, nhiễm virus viêm gan B và C, bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu gây ra cùng các rối loạn tự miễn dịch.

Về biểu hiện bệnh ở giai đoạn đầu, xơ gan thường không gây triệu chứng rõ rệt khiến bệnh thường chẩn đoán, điều trị muộn. Khi bệnh tiến triển, các triệu chứng có thể xuất hiện như mệt mỏi, sút cân, chán ăn, chướng bụng, vàng da…

Trong trường hợp tình trạng nặng hơn, xơ gan gây suy gan, từ đó gây ra các biến chứng như cổ trướng kết hợp tuần hoàn bàng hệ, vàng da nặng, rối loạn đông máu, xuất huyết tiêu hóa hay nặng hơn là rối loạn ý thức do bệnh não gan.

Đặc biệt, khi người bệnh xuất hiện một trong bốn biểu hiện bao gồm cổ chướng, xuất huyết tiêu hóa, vàng da hay não gan được coi là xơ gan mất bù. Đây là giai đoạn nghiêm trọng nhất, khi mô gan đã bị xơ hóa nặng, không thể phục hồi.

Bởi vậy, bệnh cần được nhận diện, chẩn đoán sớm để ngăn ngừa tiến triển cũng như phòng tránh nhiều biến chứng nguy hiểm. Các phương pháp chẩn đoán thường được chỉ định bao gồm:

• Xét nghiệm máu: Thông qua xét nghiệm chức năng gan, xét nghiệm đông máu cơ bản cùng một số chỉ số khác, bác sĩ sẽ đánh giá mức độ tổn thương và suy giảm chức năng gan, đồng thời đánh giá tác động của bệnh tới sức khỏe tổng quát của người bệnh.
• Chụp cắt lớp hoặc siêu âm: Thăm dò hình ảnh giúp đánh giá mức độ sẹo hóa, tổn thương của gan cũng như phát hiện sớm ung thư gan nếu có.
• Sinh thiết gan: Là phương pháp chuẩn để đánh giá mức độ xơ gan cũng như tìm nguyên nhân gây bệnh. Tuy nhiên, đây là một thủ thuật xâm lấn nên thường được cân nhắc trước khi chỉ định cho bệnh nhân xơ gan cổ chướng.

Xơ gan cổ trướng có lây không?

Vậy bệnh xơ gan cổ trướng có lây không? Điều này phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh, từ đó ảnh hưởng tới cách mà bệnh này lan truyền.

Theo đó, bệnh xơ gan có thể được gây ra bởi một số nguyên nhân khác nhau, trong đó virus và các ký sinh trùng được xem là các tác nhân dễ gây lây lan trong cộng đồng. Cụ thể, virus và ký sinh trùng khi xâm nhập vào cơ thể sẽ tấn công các tế bào gan, gây viêm mạn tính, sau đó tiếp tục phát triển thành xơ gan.

Đối với tác nhân gây xơ gan có thể lây nhiễm qua ba con đường là đường máu, đường tình dục hoặc từ mẹ sang con thông qua quá trình mang thai, sinh nở. Tuy nhiên, điều quan trọng là nhận thức rằng bệnh xơ gan thường không lây lan qua đường ăn uống và hô hấp.

Điều này đồng nghĩa với việc người bệnh không cần phải cách ly, có thể sinh hoạt và ăn uống chung với người khác mà không gây nguy cơ lây nhiễm. Đồng thời, người bệnh vẫn có thể tham gia các hoạt động cộng đồng bình thường.

Tuy vậy, người bệnh vẫn cần tuân thủ các biện pháp phòng ngừa, bao gồm không dùng chung các vật dụng cá nhân, tránh tiếp xúc với máu của người bệnh, đặc biệt là trong trường hợp có vết thương hở để giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm cũng như bảo vệ sức khỏe của bản thân và người xung quanh.

Lưu ý khi chăm sóc bệnh nhân xơ gan cổ trướng

Chăm sóc bệnh nhân xơ gan yêu cầu sự kết hợp của nhiều biện pháp điều trị y tế và hỗ trợ toàn diện về thể chất, tâm lý và xã hội. Dưới đây là một số lưu ý trong việc chăm sóc bệnh nhân xơ gan, cụ thể:

• Xử lý nguyên nhân gây xơ gan: Điều quan trọng đầu tiên là xác định để xử lý nguyên nhân gây ra tình trạng xơ gan. Với những bệnh nhân nghiện rượu, cai nghiện và ngừng rượu hoàn toàn là yêu cầu bắt buộc. Đối với bệnh nhân nhiễm virus viêm gan B hoặc C, cần điều trị kháng virus để kiểm soát nhiễm trùng. Với bệnh nhân bị xơ gan do bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu, cần kiểm soát các yếu tố nguy cơ như béo phì, đái tháo đường kết hợp thay đổi lối sống.
• Điều trị triệu chứng và biến chứng: Bệnh nhân xơ gan có nguy cơ tiến triển nhiều biến chứng khác nhau như xuất huyết tiêu hóa, cổ chướng hay hôn mê gan, từ đó yêu cầu phải có các biện pháp điều trị phù hợp từ bác sĩ chuyên khoa.
• Hỗ trợ dinh dưỡng: Bệnh nhân xơ gan thường bị suy dinh dưỡng do thiếu năng lượng cùng các dưỡng chất thiết yếu. Vì vậy, cần có chế độ ăn phong phú, cung cấp đủ năng lượng và protein để bù đắp sự thiếu hụt này. Đồng thời, cần hạn chế mỡ, natri và một số vitamin, tùy theo tình trạng bệnh nhân.
• Theo dõi và sàng lọc ung thư gan: Bệnh nhân xơ gan có nguy cơ cao mắc ung thư gan nguyên phát nên cần được sàng lọc định kỳ bằng đánh giá lâm sàng, siêu âm và marker ung thư để phát hiện sớm khối u nếu có.
• Hỗ trợ tâm lý và xã hội: Xơ gan không chỉ tác động đến sức khỏe thể chất mà còn gây ra nhiều vấn đề tâm lý xã hội cho bệnh nhân. Người bệnh thường trải qua lo lắng, trầm cảm, căng thẳng, khó khăn trong công việc và đời sống xã hội. Vì vậy, cần có sự hỗ trợ tâm lý thường xuyên, tư vấn, tạo môi trường thuận lợi để bệnh nhân vượt qua được khó khăn.

Nhìn chung, chăm sóc bệnh nhân xơ gan là một thách thức lớn, cần sự phối hợp chặt chẽ của nhiều chuyên khoa y tế khác nhau. Bên cạnh các biện pháp điều trị y khoa, sự hỗ trợ đa chiều về dinh dưỡng, tâm lý và xã hội cũng đóng vai trò không kém phần quan trọng trong việc nâng cao chất lượng cuộc sống và kéo dài tuổi thọ cho bệnh nhân xơ gan.

Thông qua bài viết trên, Nhà thuốc Long Châu xin giải đáp thắc mắc về câu hỏi “Xơ gan cổ trướng có lây không?”. Mong bạn đọc đã có được kiến thức hữu ích về chủ đề này cũng như nắm được thông tin cơ bản về bệnh xơ gan cùng cách chăm sóc bệnh nhân trong quá trình điều trị. Hãy tiếp tục đón xem các bài viết mới của Nhà thuốc Long Châu về nhiều chủ đề đa dạng nhé!