Biếng ăn tâm lý là gì? Cha mẹ cần làm gì khi gặp tình trạng biếng ăn tâm lý ở trẻ?

Trẻ nhỏ bị biếng ăn là vấn đề rất thường gặp, nhất là những bé dưới 6 tuổi. Những biểu hiện thường gặp nhất là trẻ ăn ít hoặc không hứng thú với việc ăn uống thậm chí là ăn trong “nước mắt”… Tình trạng này có thể do nhiều nguyên nhân gây nên trong đó phổ biến nhất là tình trạng biếng ăn bệnh lý và biếng ăn tâm lý ở trẻ.

Biếng ăn tâm lý ở trẻ là gì?

Về cơ bản, trẻ gặp phải tình trạng này cũng có những biểu hiện tương tự như những trẻ biếng ăn khác. Cụ thể, trẻ cảm thấy sợ hãi, bức bối, khó chịu và ngậm miệng, quay mặt đi mỗi khi nhìn thấy thức ăn. Hơn thế nữa, một số trẻ còn bộc lộ những phản ứng tiêu cực sau khi bị la mắng hay thúc ép từ phía người lớn.

Tuy nhiên, bạn cần phải phân biệt sự khác nhau giữa biếng ăn tâm lý và biếng ăn bệnh lý gặp ở trẻ nhỏ. Biếng ăn bệnh lý xuất hiện ngay từ giai đoạn bào thai hoặc nguyên nhân bởi trẻ mắc các bệnh như: có vấn đề ở hệ tiêu hóa, mắc các bệnh mạn tính, nhiễm khuẩn, nhiễm virus, có tổn thương ở răng miệng… Riêng đối với tình trạng này, nếu điều trị dứt điểm các bệnh lý kể trên, việc ăn uống của trẻ sẽ được cải thiện và trở lại bình thường. 

Trong khi đó, biếng ăn tâm lý lại là dạng rối loạn ăn uống ở trẻ và không được xem là bệnh. Đây chỉ là triệu chứng xảy ra ở một thời điểm nhất định nào đó. Thế nhưng, nếu không kịp thời phát hiện sẽ dẫn đến tình trạng thiếu vi chất, suy dinh dưỡng làm ảnh hưởng không tốt tới sự phát triển của trẻ. 

Biếng ăn là tình trạng thường gặp ở trẻ nhỏ

Nguyên nhân gây biếng ăn tâm lý ở trẻ?

Nếu biếng ăn bệnh lý do các bệnh gây ra thì biếng ăn tâm lý ở trẻ lại được xác định là do những nguyên nhân khởi phát sau:

Thứ nhất, do trẻ bị thay đổi môi trường sống, lối sinh hoạt một cách đột ngột. Điều đó khiến trẻ không thể thích nghi được. Ví dụ như trẻ mới đi học mẫu giáo hay mới chuyển trường hay thay đổi người cho trẻ ăn, thay đổi giờ giấc ăn, thay đổi món ăn không hợp khẩu vị…

Thứ hai, do trẻ chậm tăng cân, trẻ bị bố mẹ ép ăn hoặc đang trong giai đoạn mọc răng. Điều này tạo cho trẻ cảm giác “sợ” mỗi khi ăn từ đó gây ra những sự ức chế tiết men tiêu hóa dẫn đến cảm giác ngán ăn ở trẻ. Nếu tình trạng này kéo dài sẽ là nguyên nhân dẫn đến biếng ăn tâm lý. 

Ngoài ra, nguyên nhân của tình trạng này còn nằm ở không khí trong mỗi bữa ăn. Cụ thể, nếu bữa ăn luôn ở trong trạng thái căng thẳng và trẻ bị dọa nạt hay quát mắng sẽ dễ dẫn đến cảm giác sợ hãi, ức chế tâm lý cho trẻ. Đôi khi, do trẻ bị ép phải tuân theo một số quy định nào đó trong khi ăn ví dụ như ăn hết trong vòng 30 phút hay ngồi ăn một chỗ… Điều này cũng là một nguyên nhân gây ra tình trạng biếng ăn tâm lý ở trẻ. 

Biếng ăn tâm lý ở trẻ không phải là bệnh

Biếng ăn tâm lý ở trẻ khắc phục ra sao?

Tạo tâm lý thoải mái khi ăn

Đầu tiên, cần phải nhấn mạnh rằng biếng ăn ở trẻ không phải là bệnh lý. Đây chỉ là một dạng rối loạn ăn uống mang tính tạm thời. Do đó, trước tiên bố mẹ cần điều chỉnh tâm lý ổn định cho trẻ, giúp trẻ thích ăn và ngon miệng trở lại. 

Hãy tạo cho trẻ tâm lý thoải mái nhất mỗi khi ăn. Các bậc cha mẹ nên tránh việc ép buộc, dọa nạt để con có thể tham gia vào các bữa ăn cùng gia đình. Đồng thời, đừng quên động viên, khen ngợi để trẻ có thể ăn ngoan và nhiều hơn. 

Bên cạnh đó, cần tìm hiểu nguyên nhân gây ra chứng biếng ăn ở trẻ và điều trị dựa trên nguyên nhân. Nếu trẻ đi học biếng ăn do thực đơn ở trường không hợp với khẩu vị, bố mẹ có thể điều chỉnh dần dần thực đơn bữa ăn nhà dựa theo thực đơn ở trường để bé làm quen, thích nghi.

Tránh chuyển tiếp môi trường một cách đột ngột

Bố mẹ hãy cố gắng thay đổi môi trường sống của con một cách từ từ. Những ngày đầu cho bé đến lớp, mẹ có thể đón trẻ sau 2 - 3 tiếng rồi lại đưa con đến lớp ăn trưa cùng các bạn. Theo thời gian, trẻ sẽ làm quen được với cô giáo và bạn bè từ đó bớt đi phần nào tâm lý lo lắng của trẻ. 

Ngoài cách làm này ra, thời gian đầu bố mẹ có thể đón trẻ về nhà ăn để cho trẻ có thời gian tập quen dần.

Thay đổi thực đơn liên tục

Đây là một phương pháp có tác dụng giúp bé trở nên hào hứng hơn mỗi khi ăn uống. Theo đó, mẹ hãy lập những kế hoạch dinh dưỡng nhất định theo tuần như vậy vừa giúp cho trẻ tránh được tình trạng tình trạng biếng ăn tâm lý lại không mất thời gian suy nghĩ xem hôm nay ăn gì. 

Thời gian đi học, trẻ rất dễ gặp phải tình trạng không hợp khẩu vị. Vì thế, bố mẹ hãy điều chỉnh dần thực đơn cho con dần dần sao cho tương tự như thực đơn ở trường. Như thế, trẻ sẽ dễ thích nghi và làm quen với món ăn đó một cách dễ dàng hơn. 

Hơn nữa, việc điều chỉnh thực đơn như vậy còn giúp bố mẹ “nhàn” hơn mỗi khi cho con ăn. Bởi lẽ, trẻ sẽ ăn theo nhu cầu và dừng ăn khi không muốn nữa. Do vậy, bố mẹ sẽ không cần ép con ăn. 

Cha mẹ cần lưu ý về chế độ dinh dưỡng phù hợp cho trẻ

Cách phòng ngừa biếng ăn tâm lý ở trẻ

Đương nhiên, phòng bệnh vẫn hơn chữa bệnh thế nên bố mẹ nên nắm bắt những cách để phòng ngừa tình trạng này ở trẻ nhỏ. Tốt hơn hết hãy để trẻ ăn theo nhu cầu độ tuổi thay vì ép trẻ ăn quá nhiều hoặc ăn những món mà trẻ thấy không thích. 

Trong quá trình ăn, hãy cố gắng tạo cảm giác vui vẻ, thoải mái để tránh cho trẻ cảm giác sợ hãi và coi đây là một cuộc chiến. Đặc biệt, phải tuyệt đối tránh việc trẻ vừa ăn vừa khóc bởi có thể sẽ gây nguy hiểm cho đường thở. 

Ngoài ra, bố mẹ cũng cần đảm bảo cung cấp cho trẻ 4 nhóm chất dinh dưỡng cần thiết bao gồm chất đạm, chất bột đường, chất béo, vitamin và chất khoáng. Sự đa dạng thực phẩm và nhóm chất cũng sẽ giúp cải thiện sớm tình trạng biếng ăn tâm lý ở trẻ.

Thực tế, việc nuôi con chưa bao giờ là điều dễ dàng. Đối với tình trạng biếng ăn tâm lý ở trẻ, bố mẹ hãy kiên trì để thay đổi thói quen ăn uống của bé và giúp cho việc ăn uống của con trở nên dễ dàng hơn. Đừng quên theo dõi trang web của Nhà Thuốc Long Châu để biết thêm nhiều kiến thức hữu ích trong việc chăm sóc sức khỏe của trẻ cũng như cả gia đình. 

Ánh Vũ

Nguồn tham khảo: Vinmec.com