Buồn bã là gì? Sự khác biệt giữa trầm cảm và buồn bã như thế nào?

Hàng triệu người trên khắp thế giới đều trải qua nỗi buồn hoặc thậm chí trầm cảm vào một thời điểm nào đó trong cuộc đời. Nhận biết trầm cảm khác với nỗi buồn thông thường như thế nào có thể giúp bạn giải quyết cả hai vấn đề một cách đúng đắn, điều này có thể có lợi cho sức khỏe của bạn.

Trầm cảm khác với buồn bã như thế nào?

Buồn bã

Nỗi buồn là cảm xúc bình thường của con người. Mọi người đều trải qua những khoảnh khắc căng thẳng hoặc buồn bã.

Một số sự kiện trong cuộc sống có thể khiến bạn cảm thấy buồn bã hoặc không vui. Mất việc hoặc mất người thân, ly hôn, mất thu nhập, khó khăn về tài chính hoặc một số vấn đề gia đình đều có thể gây ra tác động tiêu cực về mặt cảm xúc. Thi trượt, không kiếm được việc làm hoặc làm việc không hiệu quả cũng có thể gây ra buồn bã.

Khi cảm thấy buồn bã hay chán nản, mọi người thường đánh lạc hướng bản thân bằng cách làm những việc mình thích hoặc nói chuyện với những người thân yêu. Những người đang trải qua buồn bã có thể cảm thấy nhẹ nhõm sau khi khóc, trút giận hoặc nói ra nỗi thất vọng.

Thông thường, sự buồn bã có liên quan đến một nguyên nhân cụ thể và biến mất theo thời gian. Nếu tình trạng này kéo dài hoặc bạn không thể quay lại cuộc sống bình thường, đó có thể là dấu hiệu của trầm cảm. Bạn nên đến gặp bác sĩ tâm lý khi nhận thấy tâm trạng của mình trở nên tồi tệ hơn hoặc cảm thấy buồn bã kéo dài hơn hai tuần.

Trầm cảm

Trầm cảm là một chứng rối loạn tâm thần làm thay đổi hành vi, thái độ và ảnh hưởng lớn đến cuộc sống của một người. Đôi khi, người đang buồn có những lúc họ có thể cười hoặc được an ủi. Nhưng trầm cảm khác với buồn bã. Cảm xúc của bạn ảnh hưởng đến mọi khía cạnh của cuộc sống của bạn. Đây là một căn bệnh về tinh thần chứ không phải cảm xúc thoáng qua.

Trong trường hợp nghiêm trọng, bệnh nhân có thể nghĩ đến hoặc cố gắng tự tử. Họ không còn muốn dành thời gian cho gia đình và bạn bè, có thể ngừng theo đuổi sở thích của mình hoặc cảm thấy không thể đi làm hoặc đi học.

Chuyên gia chăm sóc sức khỏe có thể chẩn đoán bạn mắc chứng rối loạn trầm cảm nặng nếu các triệu chứng sau đây kéo dài hơn 2 tuần:

• Tâm trạng chán nản kéo dài suốt cả ngày, xảy ra hàng ngày và kèm theo những dấu hiệu rõ ràng của sự tuyệt vọng và buồn bã.
• Mất hứng thú với các hoạt động bình thường.
• Giảm hoặc tăng cân đáng kể mà không rõ lý do.
• Gặp phải tình trạng mất ngủ, khó ngủ hoặc ngủ nhiều ảnh hưởng đến thói quen sinh hoạt bình thường của bạn.
• Mệt mỏi và thiếu năng lượng.
• Mỗi ngày đều cảm thấy vô dụng hoặc tội lỗi quá mức.
• Không có khả năng tập trung hoặc đưa ra quyết định.
• Có những suy nghĩ thường xuyên về cái chết hoặc tự tử, thử hoặc lên kế hoạch tự sát.

Nếu bạn có 5 triệu chứng này trong hơn 2 tuần, bác sĩ sẽ chẩn đoán bạn có vấn đề về sức khỏe chứ không chỉ là buồn bã kéo dài. Không giống như nỗi buồn, trầm cảm có thể khiến bạn khó vượt qua một ngày.

Điều trị trầm cảm như thế nào?

Sử dụng thuốc

Các loại thuốc có thể giúp ích cho người bị trầm cảm bao gồm thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRI), giúp tăng mức serotonin trong não. Serotonin là hóa chất não truyền tin  giúp cải thiện tâm trạng. Một số SSRI bao gồm citalopram, escitalopram, fluoxetine và sertraline...

Những loại thuốc này có thể làm giảm các triệu chứng trầm cảm nhưng cũng có nguy cơ gây ra các tác dụng phụ không mong muốn. Ví dụ, khi bạn bắt đầu dùng thuốc chống trầm cảm lần đầu tiên, các triệu chứng của bạn có thể trở nên tồi tệ hơn và sau đó dần dần được cải thiện. Gia đình của những người dùng thuốc nên theo dõi chặt chẽ tình trạng của họ và liên hệ với bác sĩ ngay nếu các triệu chứng xấu đi.

Tâm lý trị liệu và tư vấn

Tâm lý trị liệu là cách để bệnh nhân nói chuyện với một chuyên gia được đào tạo. Chuyên gia trị liệu sẽ giúp bạn xác định vấn đề, đưa ra hướng dẫn về cách đối phó và phân tích thực tế tình huống của bạn.

Bệnh nhân có thể chọn liệu pháp tâm lý hoặc thuốc chống trầm cảm. Đôi khi những người bị trầm cảm nặng được yêu cầu đến bệnh viện nếu nhân viên y tế cho rằng họ có nguy cơ tự tử hoặc không thể tự chăm sóc bản thân. Ngoài ra, các phòng khám trị liệu tâm lý có thể giúp cung cấp dịch vụ chăm sóc lâu dài cho bệnh nhân.

Đối phó với sự buồn bã như thế nào?

Dưới đây là một số cách để trải qua nỗi buồn bã bình thường một cách lành mạnh và để cảm xúc này làm phong phú thêm cuộc sống của bạn:

• Cho phép bản thân cảm thấy buồn: Việc kìm nén cảm xúc có thể gây ra nhiều tác hại hơn theo thời gian. Nếu bạn cảm thấy cần phải khóc, hãy làm như vậy và để ý xem bạn có cảm thấy nhẹ nhõm hơn sau khi ngừng khóc hay không.
• Lên kế hoạch cho một ngày phục hồi: Bạn có thể dành một ngày hoặc buổi tối một mình, nghe nhạc nhẹ và theo dõi suy nghĩ cũng như cảm xúc của mình. Dành thời gian để nếm trải nỗi buồn thực sự sẽ giúp bạn cảm thấy tốt hơn, cuối cùng vượt qua nó và có tâm trạng vui vẻ hơn.
• Đi dạo: Đôi khi, một chút không khí trong lành và một chút thời gian yên tĩnh có thể thay đổi tâm trạng và quan điểm của bạn.
• Gọi cho người thân: Một người bạn hoặc thành viên gia đình có thể giúp bạn trút bỏ cảm xúc và xoa dịu nỗi đau.
• Hãy tự thưởng cho mình: Bạn có thể khôi phục tâm trạng của mình bằng cách tắm nước nóng, ngủ trưa hoặc một thưởng thức một ít chocolate thơm ngon.
• Tạo tiếng cười: Xem bộ phim hài yêu thích của bạn hoặc tìm những video hài hước trên mạng xã hội.
• Viết nhật ký về sự biết ơn: Tập trung vào điều tích cực. Dù chỉ một điều nhỏ nhặt để biết ơn mỗi ngày cũng sẽ giúp bạn tránh xa những cảm giác tiêu cực, buồn bã.

Tóm lại, nếu bạn đang trải qua giai đoạn buồn bã, việc thay đổi lối sống tích cực có thể giúp ích. Khi bị trầm cảm, những thay đổi lối sống đơn giản có thể không đủ để giúp bạn hồi phục. Lúc này, có thể bạn sẽ cần tham gia trị liệu bằng thuốc hoặc liệu pháp tâm lý từ bác sĩ chuyên môn để kiểm soát các triệu chứng của mình.