Các nguyên nhân gây ô nhiễm không khí hiện nay

Ô nhiễm không khí gây nhiều hệ lụy đến sức khỏe con người và sinh vật sống. Hiện nay, mức độ ô nhiễm đang ở mức báo động do ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, gây nhiều bệnh nguy hiểm cho con người. Vậy nguyên nhân gây ô nhiễm không khí là gì bạn đã biết chưa?

Thế nào là ô nhiễm không khí?

Ô nhiễm không khí là sự thay đổi lớn trong thành phần của không khí, nguyên nhân gây ô nhiễm không khí chủ yếu do khói, bụi, hơi hoặc các khí lạ được đưa vào không khí.

Ô nhiễm không khí làm giảm tầm nhìn xa, gây biến đổi khí hậu, gây bệnh cho con người và cũng có thể gây hại cho sinh vật khác như động vật và cây lương thực, và có thể làm hỏng môi trường tự nhiên hoặc xây dựng. Hoạt động của con người và các quá trình tự nhiên có thể gây ra ô nhiễm không khí.

Ô nhiễm không khí gây nhiều bất lợi đối với cơ thể của con người và sinh vật

Ô nhiễm không khí trong nhà và chất lượng không khí đô thị kém được liệt kê là hai trong số các vấn đề ô nhiễm độc hại tồi tệ nhất trên thế giới trong báo cáo của Viện Công nghiệp Blacksmith Institute năm 2008.

Ô nhiễm không khí khiến hơn 3 triệu người chết sớm mỗi năm, nó đe dọa gần như toàn bộ cư dân thành phố lớn tại những nước đang phát triển. Theo đài Fox News 80% các thành phố trên thế giới không đáp ứng được tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) về chất lượng không khí, trong đó chủ yếu tập trung ở các nước nghèo.

WHO cho biết mức độ ô nhiễm không khí đô thị toàn cầu đã tăng 8% bất chấp những cải thiện ở một số vùng. Điều này dẫn đến nguy cơ đột quỵ, bệnh tim mạch, ung thư phổi cùng hàng loạt vấn đề về đường hô hấp.

Nguyên nhân gây ô nhiễm không khí

Nguyên nhân gây ô nhiễm không khí từ tự nhiên

Khói và khí CO thải ra do các vụ cháy rừng sinh học

• Nguyên nhân gây ô nhiễm không khí từ bụi có nguồn gốc tự nhiên, thường là diện tích đất lớn có ít hoặc không có thảm thực vật.
• Methane được thải ra bởi quá trình tiêu hóa thức ăn của động vật như gia súc.
• Khí Radon từ sự phân rã phóng xạ trong lớp vỏ trái đất. Radon là một loại khí không độc, không mùi, tự nhiên, phóng xạ tự nhiên hình thành từ sự phân rã của radium. Nó được xem là mối nguy hiểm cho sức khỏe. Radon từ các nguồn tự nhiên có thể tích lũy trong các tòa nhà, đặc biệt là trong khu vực kín như tầng hầm và nó là nguyên nhân gây ô nhiễm không khí thường gặp nhất thứ hai của ung thư phổi, sau hút thuốc.
• Khói và carbon monoxide từ cháy rừng.
• Thực vật, ở một số vùng, thải ra một lượng đáng kể các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOCs) trong những ngày ấm áp hơn. Các VOC này phản ứng với các chất gây ô nhiễm chủ yếu do con người - NO_x, SO₂ và các hợp chất cacbon hữu cơ anthropogenic - để tạo ra một đám mây mờ theo mùa của các chất ô nhiễm thứ cấp.
• Hoạt động núi lửa, tạo ra lưu huỳnh, clo và tro bụi.

Nguyên nhân gây ô nhiễm không khí do con người

Công nghiệp

• Nguyên nhân gây ô nhiễm không khí trong công nghiệp thường có nguồn cố định bao gồm các ngăn khói của các nhà máy điện, các cơ sở sản xuất và lò đốt chất thải, cũng như lò nung và các loại thiết bị sưởi ấm nhiên liệu khác. Ở các nước đang phát triển và các nước nghèo, đốt sinh học truyền thống là nguồn gây ô nhiễm không khí chính.
• Nguồn di động bao gồm xe cơ giới, tàu biển và máy bay.
• Do cháy rừng.
• Hơi khói từ sơn, hơi xịt và các dung môi khác.
• Chất thải lắng đọng trong các bãi chôn lấp, tạo khí Methane. Methane rất dễ cháy và có thể tạo thành các hỗn hợp nổ với không khí. Methane cũng là một chứng ngạt và có thể di chuyển oxy trong một không gian kín. Ngạt thở có thể xảy ra nếu nồng độ oxy giảm xuống dưới 19, 5%.
• Tài nguyên quân sự, chẳng hạn như, vũ khí hạt nhân, khí độc, chiến tranh hóa học và tên lửa.

Các hoạt động công nghiệp của con người là nguyên nhân gây ô nhiễm không khí

Đây là nguyên nhân gây ô nhiễm không khí lớn nhất của con người. Các quá trình gây ô nhiễm là quá trình đốt các nhiên liệu hóa thạch: than, dầu, khí đốt tạo ra: CO₂, CO, SO₂, NO_x, các chất hữu cơ chưa cháy hết: muội than, bụi, quá trình thất thoát, rò rỉ trên dây chuyền công nghệ, các quá trình vận chuyển các hóa chất bay hơi, bụi.

Đặc điểm: nguồn công nghiệp có nồng độ chất độc hại cao, thường tập trung trong một không gian nhỏ. Tùy thuộc vào quy trình công nghệ, quy mô sản xuất và nhiên liệu sử dụng thì lượng chất độc hại và loại chất độc hại sẽ khác nhau.

Giao thông vận tải

Đây là nguyên nhân gây ô nhiễm không khí lớn đặc biệt ở khu đô thị và khu đông dân cư. Các quá trình tạo ra các khí gây ô nhiễm là quá trình đốt nhiên liệu động cơ: CO, CO₂, SO₂, NO_x, Pb, CH₄.

Các bụi đất đá cuốn theo trong quá trình di chuyển. Nếu xét trên từng phương tiện thì nồng độ ô nhiễm tương đối nhỏ nhưng nếu mật độ giao thông lớn và quy hoạch địa hình, đường sá không tốt thì sẽ gây ô nhiễm nặng cho hai bên đường.

Sinh hoạt

Là nguyên nhân gây ô nhiễm không khí tương đối nhỏ, chủ yếu là các hoạt động đun nấu sử dụng nhiên liệu nhưng đặc biệt gây ô nhiễm cục bộ trong một hộ gia đình hoặc vài hộ xung quanh. Tác nhân gây ô nhiễm chủ yếu: CO, bụi, khí thải từ máy móc gia dụng, xe cộ,..

Mẫn Mẫn