Cách xử trí khi bị con vắt hút máu

Trong mùa mưa, khi không khí ẩm ướt và môi trường rừng núi sôi động, việc phòng tránh côn trùng và con vắt hút máu là điều quan trọng để đảm bảo an toàn khi tham gia hoạt động ngoại ô như đi rừng, leo núi. Dưới đây là một số thông tin bạn nên tìm hiểu và áp dụng để giữ an toàn khi gặp con vắt hút máu.

Con vắt hút máu là gì?

Trong mùa mưa hoặc mùa hè, khi bước vào vùng rừng núi nơi có sự hoạt động của vắt, con người có thể phải đối mặt với nguy cơ bị chúng tấn công và hút máu. Một số trường hợp vắt có thể ký sinh trong cơ thể, gây ra các triệu chứng bệnh lý.

Vắt thuộc lớp Hirudinea, ngành giun đốt Annelida, và thường xuất hiện trong môi trường ẩm ướt của vùng nhiệt đới, bao gồm châu Á, Đông Nam Á, châu Phi và Nam Mỹ. Kích thước của chúng thường khoảng từ 2 đến 4cm khi ở trạng thái bình thường

Vắt sống ẩn núp ở đất, thường ẩn mình trong các hốc đá, dưới lá cây, hoặc dọc theo dòng suối. Khi có người hoặc động vật đi qua, chúng búng nhảy và bám vào để hút máu. Mặc dù vết cắn của vắt thường không đau, nhưng chúng có thể gây chảy máu kéo dài, đặc biệt là khi chúng chui vào mũi, khí quản, hoặc ống tiêu hóa.

Vắt đẻ nang trứng trong bùn, và sau đó nang nở ra con nhỏ. Khi người hoặc động vật tiếp xúc, chúng tấn công để hút máu và phát triển. Điều này có thể khiến bạn gặp nguy hiểm, đặc biệt là khi chúng xâm nhập vào miệng, mũi, và khí quản của người.

Một số loại vắt phổ biến ở Việt Nam

Trong rừng nhiệt đới ở Việt Nam, có nhiều loại vắt mà bạn có thể gặp phải. Dưới đây là một số loại vắt phổ biến:

• Vắt Đen (Vắt Đất): Hoạt động dưới đất, vắt đen thường xuất hiện dưới những lớp lá mục và chỉ bám từ đầu gối trở xuống. Chúng thích nghi với môi trường rừng nhiệt đới và thường không gây nguy hiểm lớn cho người.
• Vắt Xanh (Vắt Lá): Vắt xanh hoạt động trên những phiến lá, di chuyển và tiếp cận bằng cách búng. Chúng có khả năng nhảy mạnh và linh hoạt trên các cành cây và lá mục. Đây là loại vắt phổ biến trong môi trường rừng nhiệt đới.
• Vắt Đen Nhám: Thường xuất hiện ở khu vực miền Trung, đặc biệt là tại Vườn quốc gia Bạch Mã. Vắt đen nhám có thân hình cơ bắp cuồn cuộn, với vết cắt hình phi tiêu ba nhánh. Khác với người anh em nhỏ nhắn, loại này có khả năng khoan sâu và gây ngứa kéo dài.
• Vắt Vàng: Loại vắt này nổi bật với màu da ngả vàng và có những chấm đen dọc thân hình. Thường xuất hiện ở khu vực Thác Hang Én, Gia Lai. Mặc dù có vẻ quyến rũ về mặt màu sắc, nhưng vắt vàng cũng cần được cẩn trọng khi tiếp xúc để tránh nguy cơ bị cắn.

Cách phòng tránh con vắt hút máu

Rừng rậm là nơi trú ẩn của những con vắt. Để tránh bị vắt khi đi rừng, bạn cần trang bị những điều sau đây:

• Mặc quần áo đầy đủ: Chọn quần áo dài tay, ôm sát người để giảm khả năng vắt chui vào và đốt. Tránh mặc quần cụt hoặc quần ống rộng.
• Sử dụng vớ cao hoặc xà cạp chống vắt: Nếu bạn phải mặc quần ống rộng, hãy đeo vớ cao hoặc sử dụng xà cạp chống vắt để bó và che phủ phần giữa cổ giày và ống quần.
• Sử dụng thuốc chống muỗi hoặc côn trùng: Bôi một lớp mỏng thuốc chống muỗi hoặc thuốc chống côn trùng ở phần da ở ống chân, cổ, hoặc những phần da lộ ra ngoài.
• Tránh đứng lâu ở một chỗ: Không nên dừng, ngồi, hoặc đứng lâu ở một chỗ, đặc biệt là ở những khu vực có nhiều lá cây.
• Tránh vùng rậm rạp: Không đi vệ sinh ở những khu vực rậm rạp có nhiều lá cây, nơi vắt thường sống.
• Sử dụng muối hoặc thuốc xịt muỗi: Nếu bị vắt cắn, bạn có thể sử dụng muối hoặc thuốc xịt muỗi để xịt lên vết thương, giúp vắt tự rụng ra.
• Mang theo băng keo y tế: Luôn mang theo băng dính y tế để dán vào vết cắn ngay khi cần thiết.
• Sử dụng vôi hoặc tro bếp: Bạn có thể dùng vôi pha với nước hoặc tro bếp để bôi lên giày hoặc ủng ngay ống quần, giúp tránh vắt len vào bên trong giày và quần.

Cách xử trí khi bị con vắt hút máu

Nếu bạn bị con vắt hút máu, hãy thực hiện các bước xử lý nhanh chóng sau đây:

• Rút vòi hút máu: Bình tĩnh rút vòi hút máu của con vắt ra khỏi cơ thể. Kiểm tra xem còn vắt nào khác không và bắt chúng ra nếu cần thiết. Nhớ rằng, vắt không gây bệnh, nên đừng hoảng sợ quá mức.
• Sử dụng vật cạnh mỏng: Trong trường hợp vắt bám quá chặt, bạn có thể sử dụng vật có cạnh mỏng như dao hoặc thẻ ATM để khảy ra. Bôi muối xung quanh vết vắt cắn hoặc sử dụng lửa để chúng nhả ra ngay.
• Rửa vết thương: Sử dụng nước sạch hoặc nước muối sát khuẩn để rửa vết thương.
• Ngăn máu chảy: Dùng tay ấn chặt vào miệng vết thương để ngăn máu chảy.
• Băng vết thương: Sử dụng băng gạc y tế để băng vết thương lại sau mỗi 15-20 phút cho đến khi máu đông.
• Sử dụng thuốc giảm ngứa: Dùng các loại thuốc bôi côn trùng cắn để giảm ngứa.

Con vắt hút máu luôn là nỗi ám ảnh cho những người thực hiện các hoạt động trong rừng. Để bảo vệ bản thân, quan trọng để bạn tự trang bị kiến thức cần thiết và có những vật dụng phòng tránh khi tham gia các hoạt động rừng nhiệt đới. Điều này giúp giảm thiểu rủi ro và tăng cường an toàn cho chuyến đi của bạn.

Xem thêm: Vết côn trùng cắn nguy hiểm như thế nào? Cách xử lý như thế nào?