Chế độ dinh dưỡng cho bệnh nhân bị phổi tắc nghẽn mạn tính

Ngoài những rối loạn về hệ hô hấp, những bệnh nhân bị mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính thường sẽ đi kèm thêm một số biểu hiện khác như rối loạn lo âu, trầm cảm, suy dinh dưỡng… Và một số khảo sát đã cho thấy rằng, khi bị phổi tắc nghẽn mạn tính diễn tiến càng nặng thì người bệnh càng dễ bị suy dinh dưỡng hơn. Vậy lúc này cần phải có chế độ dinh dưỡng cho bệnh nhân bị phổi tắc nghẽn mạn tính? Hãy cùng tìm hiểu ngay nhé!

Tại sao người bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính dễ bị suy dinh dưỡng?

Suy dinh dưỡng là một trong những tình trạng khá phổ biến ở bệnh nhân bị phổi tắc nghẽn mạn tính. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này có thể là do sự mất cân bằng giữa cung cấp năng lượng và nhu cầu tiêu hao năng lượng. Người bệnh bị phổi tắc nghẽn mạn tính thường phải tiêu hao nhiều năng lượng hơn người bình thường vì phải tăng cường hoạt động hô hấp chống lại sự tắc nghẽn của phế quản và tình trạng ứ khí trong lồng ngực. 

Người bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính dễ bị suy dinh dưỡng

Lúc này, các cơ quan hô hấp phải hoạt động nhiều hơn bình thường, nhịp thở cũng tăng nhanh hơn. Do đó, năng lượng cần thiết thực hiện hoạt động hô hấp cũng phải tăng nhiều hơn. Mặc dù nhu cầu năng lượng cao nhưng nhưng người bệnh bị phổi tắc nghẽn mạn tính lại thường ăn uống kém hơn người bình thường, bởi vì: 

• Tình trạng ứ khí trong lồng ngực khiến cho lồng ngực bị căng phồng quá mức và ép vào sạ dày khiến cho người bệnh bị phổi tắc nghẽn mạn tính dễ bị mệt mỏi khi ăn no. 
• Nhiều người bị bệnh khó thở nhiều hơn khi ăn vì khi nuốt thì người bệnh thường phải ngưng thở trong vài giây. Điều này sẽ khiến người bị phổi tắc nghẽn mạn tính cảm thấy mệt mỏi khi ăn và vì vậy thường ăn ít. Hơn nữa, người bệnh thường ít phải đi lại và ít vận động để tránh khó thở nên ít thèm ăn. 
• Nhiều người bệnh hay lo lắng quá mức về bệnh tật dễ dẫn đến chứng rối loạn tiêu hóa, thậm chí là gây loét dạ dày, ảnh hưởng nhiều đến khả năng ăn uống. 
• Do cán cân năng lượng ở người bị phổi tắc nghẽn mạn tính bị mất cân bằng nghiêm trọng nên dễ dẫn đến tình trạng suy dinh dưỡng.

Suy dinh dưỡng tác động xấu như thế nào?

Tình trạng suy dinh dưỡng dễ khiến cho tình trạng bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính ngày càng trở nên nặng hơn. Bởi suy dinh dưỡng sẽ làm cho các bắp cơ toàn thân trong đó có cơ hô hấp bị mỏng và yếu dần đi, từ đó không đảm đương nổi hoạt động hô hấp. 

Suy dinh dưỡng tác động xấu đến sức khỏe

Các bắp cơ hô hấp rất yếu và dễ bị mỏi mệt còn phải gắng sức lâu dài để đối phó với tình trạng tắc nghẽn phế quản sẽ trở nên quá tải và người bị bệnh sẽ cảm thấy khó thở nhiều hơn. Tình trạng suy dinh dưỡng thường hay kèm theo vấn đề thiếu các chất khoáng cần thiết cho cơ thể và cơ bắp như canxi, magie, photpho... nên các bắp cơ thường bị yếu. Bên cạnh đó, suy dinh dưỡng còn làm giảm sức đề kháng và cơ thể rất dễ bị nhiễm trùng, nhất là nhiễm trùng hô hấp. Đây cũng chính là nguyên nhân thường gặp ở đợt cấp bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính. 

Chế độ dinh dưỡng cho người bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính

Để hạn chế tình trạng suy dinh dưỡng ở người bị phổi tắc nghẽn mạn tính, chế độ dinh dưỡng luôn là vấn đề được chú trọng nhất. Nhu cầu năng lượng tối thiểu hàng ngày của các bệnh nhân phổi tắc nghẽn mạn tính là khoảng 40-45 kcal/kg trọng lượng cơ thể. Năng lượng được cung cấp cần phải có đủ 3 nguồn dưỡng chất là chất bột, đạm và chất béo theo tỷ lệ 50%:15%:35% một ngày. 

Đồng thời, người bị phổi tắc nghẽn mạn tính nên hạn chế các thực phẩm không có giá trị dinh dưỡng như rượu, bia và cà phê. Nên ăn khoảng 2 - 4 chén cơm mỗi ngày và ăn đủ các chất đạm, chất béo và tinh bột để làm tăng cường CO2 trong máu. Các chất béo có nguồn gốc từ dầu thực vật và dầu cá rất có lợi cho người bị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính do nó có khả năng cung cấp năng lượng cao. 

Bên cạnh đó, cần phải tăng cường bổ sung các loại vitamin, omega-3 và các yếu tố vi lượng từ các loại rau củ quả, đặc biệt là những thực phẩm có chứa nhiều vitamin A, C, E. Các loại hoa quả tươi và rau xanh sẽ giúp bổ sung thêm chất xơ có lợi cho hoạt động của hệ tiêu hóa, hạn chế hấp thu cholesterol. 

Chế độ dinh dưỡng cho người bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính

Ngoài ra để tăng sức cơ hô hấp (cơ hoành, cơ liên sườn) thì người bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính cần phải bổ sung thêm các thực phẩm giàu photpho, canxi, kali, magie như sữa, hải sản, các loại hạt như đậu phộng, hạt điều, rau má. Không nên ăn các thực phẩm có nhiều muối như đồ hộp, đồ khô, thực phẩm muối sẵn… 

Người bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính nên uống trung bình khoảng 2 - 3 lít nước/ngày để hạn chế táo bón, giúp làm loãng đờm, tạo điều kiện cho ho khạc đờm dễ dàng. Nên ăn chậm, ăn từng miếng nhỏ và chọn những thực phẩm mềm, dễ nhai và dễ tiêu hóa. Nếu cảm thấy khó thở do chướng bụng có thể chia bữa ăn thành 5 - 6 bữa nhỏ trong ngày và ăn ở tư thế ngồi. 

Trên đây là một số chia sẻ về vấn đề chế độ dinh dưỡng cho bệnh nhân bị phổi tắc nghẽn mạn tính. Hy vọng sẽ giúp bạn có thêm nhiều kiến thức hữu ích nhé!

Thủy Phan

(Nguồn: Tổng Hợp)