Chứng rối loạn ngôn ngữ ở trẻ: Những biểu hiện cha mẹ cần biết

Khi trẻ bắt đầu tập nói, cha mẹ nên tìm hiểu về chứng rối loạn ngôn ngữ ở trẻ để có thể quan sát kỹ từ đó phát hiện kịp thời những biểu hiện rối loạn ngôn ngữ ở trẻ và có biện pháp trị liệu kịp thời. 

Cha mẹ dễ bỏ qua các dấu hiệu của chứng rối loạn ngôn ngữ ở trẻ nhỏ.

Nguyên nhân của chứng rối loạn ngôn ngữ ở trẻ do đâu?

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến chứng rối loạn ngôn ngữ ở trẻ, vậy nên trong quá trình mang thai hay nuôi dạy trẻ có xuất hiện bất kỳ tác động này dưới đây thì bạn cần chú ý.

• Bé bị dị tật bẩm sinh, não bị tổn thương do tai nạn, hoặc bị đột quỵ.
• Những vấn đề liên quan đến thính lực cũng sẽ ảnh hưởng khiến trẻ bị rối loạn ngôn ngữ.
• Trẻ bị hở hàm ếch có nguy cao bị chứng rối loạn ngôn ngữ. Do giữa hai bờ môi có một khe nứt rộng, gây khó khăn cho việc không khí đi vào qua cổ họng, mũi và miệng.
• Trẻ bị hội chứng Fragile X (FXS) gây rối loạn di truyền dẫn đến các khuyết tật về sự phát triển thể chất và trí tuệ của trẻ. Sinh ra tật nói lắp, các bộ phận khuôn mặt bị thay đổi như trán và cằm bị nhô ra.
• Bại não hay những rối loạn bẩm sinh cũng có thể khiến trẻ bị nói lặp.
• Trẻ cũng sẽ gặp khó khăn trong việc đọc, nói và hiểu ngôn ngữ nếu như bị rối loạn tiếp nhận ngôn ngữ.
• Rối loạn ngôn ngữ còn xuất hiện trong trường hợp răng của trẻ mọc không ngay ngắn.

Răng mọc không đồng đều là một trong những nguyên nhẫn dẫn đến hội chứng rối loạn ngôn ngữ.

Những biểu hiện trẻ bị rối loạn ngôn ngữ cha mẹ cần chú ý

Bỏ sót âm vị khi nói

Cha mẹ chú ý nếu trẻ xuất hiện tình trạng bỏ sót âm vị đầu hay cuối khi nói. Ví dụ như chỉ phát âm “a” thay vì “ba”, “khôn” thay vì “không”.

Thay thế thành âm vị khác

Đây là trường hợp khi giao tiếp trẻ thay thế âm vị này bằng một âm vị khác ví dụ như “thôi” biến thành “hôi”.

Không phát âm được âm rung lưỡi

Trẻ không thể phát âm được các chữ có âm “r” và “s”. Ví dụ như “ra” thành “ga”, hoặc không thể phát âm đúng được chữ “sách”.

Có giọng nói bất thường

Phát âm là quá trình không khí đi từ phổi qua mối nối hẹp trung gian của dây thanh đới, làm dây thanh đới rung động và phát ra âm thanh.

Tuy nhiên, âm thanh qua dây thanh đới phát ra yếu và đơn điệu nên cần có sự hỗ trợ của khoang cộng hưởng. Khoang cộng hưởng này là những khoảng rỗng lớn nhỏ nằm ở phần đầu và ngực như yết hầu, khoang miệng, khoang cổ họng, xoang đầu, xoang mũi, xoang ngực. Nếu bé gặp khó khăn về cách nói, có thể là do dây thanh đới hoặc khoang cộng hưởng có vấn đề. 

• Giọng nói của trẻ nghe bị bị khàn hoặc tông giọng bị thay đổi ngẫu nhiên.
• Bé nói giọng mũi.

Nói lắp

Khi thấy bé có biểu hiện thường xuyên lặp đi lặp lại một âm vị và kéo dài âm thanh, từ ngữ trong câu nói, khó khăn trong việc hoàn thành một câu giao tiếp hoàn chỉnh thì bạn nên đứa bé đến gặp bác sĩ.

Bị chứng Aprexia - mất phối hợp động tác

Đây là một rối loạn về khiếm khuyết thần kinh ở não bộ. Những cơ quan vùng miệng không nhận được tín hiệu từ não để tạo ra lời nói chính xác. Hiện tượng này xảy ra do vận động vùng miệng của não bị rối loạn. Lúc này trẻ sẽ gặp khó khăn khi kết hợp các âm với nhau, chuyển từ âm này qua âm khác, có vấn đề trong việc kết hợp vận động của môi, lưỡi, hàm.

Khi cha mẹ phát hiện trẻ có những biểu hiện trên thì nên đưa trẻ đến bác sĩ chẩn đoán để được trị liệu càng sớm càng tốt.

Nên chú ý các biểu hiện bất thường của trẻ để kịp thời trị liệu

Điều trị chứng rối loạn ngôn ngữ ở trẻ như thế nào?

Cần áp dụng các phương pháp trị liệu ngôn ngữ để điều trị các dấu hiệu rối loạn ngôn ngữ của trẻ. Bạn cần đưa bé đến các chuyên gia trị liệu để tiếp xúc và xác định được những vấn đề mà bé đang gặp phải, từ đó lập phương án điều trị. Các chuyên gia sẽ cho bé thực hiện các bài tập thở, giọng nói và cách để trẻ thư giãn khi nói.

Để ngăn ngừa tình trạng rối loạn ngôn ngữ ở trẻ, bạn cần chú ý một số điểm sau:

• Khi nói chuyện với trẻ cần chú ý phát âm đúng, trẻ sẽ bị ảnh hưởng nếu cha mẹ thường xuyên phát âm sai.
• Đọc sách cho trẻ nghe thường xuyên.
• Khi trẻ nói lắp, hãy giúp trẻ bằng cách nhìn vào mắt trẻ và nói từ từ để trẻ làm theo.

Trong quá trình nuôi dạy trẻ, bạn hãy kiên nhẫn và cho bé một không gian thoải mái, yên bình, tránh căng thẳng để bé có thể từ từ khắc phục.

Hoàng Minh

Nguồn tham khảo: Tổng hợp