Da bị kích ứng mỹ phẩm: Nhận biết thế nào và cách cải thiện ra sao?

Kích ứng và dị ứng mỹ phẩm là hai phản ứng da khác nhau, nhưng đều khá phổ biến khi da phản ứng với các sản phẩm chăm sóc cá nhân. Những biểu hiện như nổi mụn, mẩn đỏ, ngứa ngáy thường là dấu hiệu cảnh báo làn da đang bị tổn thương. Vậy làm sao để phân biệt và nhận biết sớm tình trạng da bị kích ứng mỹ phẩm? Hãy cùng tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây.

Kích ứng mỹ phẩm là gì?

Kích ứng mỹ phẩm (irritant contact dermatitis) và dị ứng mỹ phẩm (allergic contact dermatitis) là hai phản ứng da khác nhau, mặc dù đều có thể xảy ra sau khi sử dụng sản phẩm chăm sóc da hoặc trang điểm. Kích ứng xảy ra khi các hóa chất trong mỹ phẩm gây tổn thương trực tiếp cho da mà không liên quan đến cơ chế miễn dịch. Ngược lại, dị ứng là phản ứng của hệ miễn dịch xảy ra sau khi cơ thể đã nhạy cảm hóa với một hoặc nhiều thành phần trong sản phẩm.

Một số thành phần phổ biến trong mỹ phẩm có thể gây kích ứng hoặc dị ứng ở người có làn da nhạy cảm, bao gồm: Chất bảo quản (như paraben), hương liệu (perfume/fragrance), cồn (alcohol), và một số hợp chất kim loại nặng. Những chất này có thể gây đỏ da, ngứa, rát, nổi mẩn, hoặc làm bít tắc lỗ chân lông dẫn đến mụn.

Ba nguyên nhân chính có thể gây ra tình trạng da phản ứng với mỹ phẩm bao gồm:

• Sử dụng mỹ phẩm kém chất lượng, không rõ nguồn gốc hoặc không được kiểm định an toàn.
• Dùng sản phẩm không phù hợp với loại da hoặc tình trạng da cụ thể (ví dụ: da dầu dùng kem nền gốc dầu dễ gây mụn).
• Lạm dụng hoặc sử dụng sai cách mỹ phẩm (bôi quá dày, không tẩy trang đúng cách, dùng nhiều sản phẩm cùng lúc…).

Hiện nay, rất nhiều sản phẩm chăm sóc và làm đẹp có thể gây kích ứng cho bạn. Chẳng hạn như là:

• Nước hoa;
• Son;
• Phấn nền;
• Kem làm trắng làn da;
• Kem chống nắng;
• Kem tẩy lông;
• Thuốc nhuộm tóc;
• Kem trị mụn;
• Dung dịch vệ sinh, sữa tắm hay lăn khử mùi.

Cách nhận biết da bị kích ứng mỹ phẩm

Cách dễ dàng nhất để bạn nhận ra làn da của mình có bị kích ứng mỹ phẩm hay không, chính là quan sát làn da thật kỹ. So với những vùng da khác trên cơ thể, vùng da mặt chính là nơi có độ nhạy cảm rất cao. Hơn nữa làn da mặt cũng mỏng nên các tổn thương đều sẽ hiện lên rất rõ ràng. Vì thế nên việc bạn dùng mỹ phẩm không phù hợp hay đúng cách đều sẽ khiến làn da dễ dàng bị kích ứng. Trong một số trường hợp nặng, làn da không chỉ nổi mẩn, còn có thể hình thành mủ và để lại sẹo trên da.

Ở những trường hợp nhẹ, triệu chứng có thể giảm sau vài ngày khi ngưng dùng sản phẩm. Tuy nhiên, với phản ứng dị ứng mạnh hoặc lan rộng, tình trạng da có thể kéo dài nhiều ngày đến vài tuần và cần điều trị y khoa. Cách nhận biết làn da bị kích ứng mỹ phẩm cụ thể là:

• Da nổi mụn, có thể là mụn trứng cá hoặc mụn mủ: đây là triệu chứng rất phổ biến khi làn da bị kích ứng mỹ phẩm. Tình trạng này xảy ra khi bạn sử dụng các loại kem bôi làm bí lỗ chân lông, gây ứ đọng chất bã nhờn từ đó hình thành nên mụn trứng cá.
• Viêm da dị ứng: Tình trạng này nặng hơn so với chỉ nổi mụn. Khi bị viêm da dị ứng, làn da bạn sẽ xuất hiện mảng đỏ ở vùng thoa mỹ phẩm kèm theo ngứa ngáy và mụn nước.
• Mề đay: khi làn da bạn có các nốt sần phù nổi lên trên rất giống với vết muỗi cắn thì đó là biểu hiện của tình trạng nổi mề đay. Nếu bạn bị mề đay, bạn sẽ có cảm giác ngứa rất nhiều.
• Viêm da tiếp xúc: hay còn được gọi là chàm tiếp xúc. Làn da khi ấy sẽ bị nổi các mảng hồng hồng kèm mụn nước và ngứa ngáy.
• Sạm da và lão hóa da: là da bị gia tăng sắc tố sẫm màu cũng da nhăn nheo, giảm đàn hồi và khô ráp hơn.

Cách xử lý khi da bị kích ứng mỹ phẩm

Nếu bạn cảm thấy xuất hiện một trong các tình trạng da kể trên, bước đầu tiên bạn nên làm chính là rửa mặt thật sạch để làm trôi đi lớp mỹ phẩm đó. Sau đó, tuyệt đối không dùng lại. Ngoài ra, bạn có thể tham khảo thêm các bước xử lý khi làn da bị kích ứng mỹ phẩm dưới đây:

• Làm sạch mỹ phẩm có trên làn da bằng nước muối sinh lý, sau đó lau khô làn da bằng khăn mềm.
• Bạn có thể dùng đá lạnh cho vào chiếc túi và lăn nhẹ lên da nếu da bị sưng hoặc xuất hiện mề đay hay viêm da dị ứng. Sau đó bạn cũng rửa sạch mặt lại với nước nước. Trong giai đoạn đầu, nên ngưng tất cả sản phẩm chăm sóc da. Sau khi da dịu hơn, có thể sử dụng kem dưỡng ẩm dịu nhẹ không mùi, không chất bảo quản để hỗ trợ phục hồi nếu được bác sĩ khuyến nghị.
• Ngưng sử dụng mỹ phẩm gây ra kích ứng cho bạn và để làn da được phục hồi một cách tự nhiên. Bạn hãy tìm hiểu về bảng thành phần của sản phẩm đó hoặc kiểm tra về tính thật giả.
• Uống đủ nước giúp duy trì chức năng da và hỗ trợ quá trình phục hồi tự nhiên của cơ thể.

Thông thường, bạn sẽ không cần đến gặp bác sĩ với các triệu chứng dị ứng nhẹ vì chúng sẽ mau chóng khỏi. Tuy nhiên, nếu làn da bị tình trạng nặng hơn hoặc lâu ngày không giảm bạn nên gặp các bác sĩ ngay lập tức. Bạn có thể sẽ được kê đơn một số loại thuốc hoặc kem bôi để kháng viêm và phục hồi làn da. Bạn cũng không cần phải quá lo lắng vì quá trình điều trị sẽ không kéo dài.

Hy vọng qua bài viết trên, bạn đọc đã nắm được những thông tin hữu ích về hiện tượng kích ứng mỹ phẩm và cách xử lý đúng cách. Để bảo vệ làn da, bạn nên ưu tiên lựa chọn sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, đã được kiểm định an toàn, đồng thời hiểu rõ đặc điểm làn da của mình để chọn mỹ phẩm phù hợp. Tránh mua sản phẩm giá rẻ, không rõ thành phần vì có thể tiềm ẩn nguy cơ gây hại cho da. Việc sử dụng mỹ phẩm đúng cách và có chọn lọc sẽ giúp bạn hạn chế tối đa nguy cơ kích ứng và duy trì làn da khỏe mạnh.

Xem thêm: Hạn sử dụng mỹ phẩm sau khi mở nắp là bao lâu?