[Giải đáp] Tác nhân gây ra bệnh sốt xuất huyết là gì?

Sốt xuất huyết là một bệnh truyền nhiễm có khả năng lây truyền nhanh chóng thành dịch nếu người bệnh không phát hiện sớm. Nếu bệnh không được tiến hành điều trị đúng cách, có nguy cơ gây ra cơ biến chứng đe dọa tính mạng rất cao. Sốt xuất huyết do virus Dengue gây ra với 4 chủng huyết thanh chính. Do đó, người bệnh có nguy cơ tái nhiễm nếu như không có biện pháp phòng ngừa bệnh đúng cách. Khi biết được tác nhân gây ra bệnh sốt xuất huyết, người dân sẽ chủ động hơn, có biện pháp phòng ngừa bệnh một cách hiệu quả hơn.

Muỗi vằn được xem là động vật trung gian truyền bệnh. Vậy chúng có phải là tác nhân gây ra bệnh sốt xuất huyết không?

Tác nhân gây ra bệnh sốt xuất huyết

Nhắc đến bệnh sốt xuất huyết, hầu hết chúng ta đều biết rằng cách thức lây bệnh chính là do bị muỗi vằn có mang virus đốt. Loài muỗi vằn truyền bệnh này có tên khoa học là Aedes aegypti hoặc Aedes albopictus, nhưng phổ biến nhất là muỗi loại Aedes aegypti. Tuy nhiên, chúng chỉ là vật chủ trung gian, lây truyền bệnh từ người bệnh qua cho người lành sau đó nhiễm bệnh.

Tác nhân gây ra bệnh sốt xuất huyết là gì - bạn đã biết chưa?

Thực chất sốt xuất huyết là do loại virus Dengue gây ra. Loại virus này gồm có 4 chủng chính bao gồm: DEN - 1, DEN - 2, DEN - 3 và cuối cùng là DEN - 4. Muỗi vằn sẽ đưa virus gây bệnh vào máu bằng cách đốt người lành. Loài muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết này hoạt động mạnh mẽ vào cả ban ngày lẫn ban đêm và chỉ có muỗi cái mới có khả năng đốt người và lây truyền bệnh sốt xuất huyết. Virus Dengue ủ bệnh trong cơ thể của muỗi vằn khoảng 8 đến 11 ngày.

Khi một người lành bị muỗi chứa Dengue đốt, virus sẽ tuần hoàn trong máu khoảng 2 đến 7 ngày. Đây cũng là khoảng thời gian mà nếu người bệnh bị muỗi Aedes đốt, virus sẽ được truyền cho muỗi, rồi muỗi lại đốt người khác và lây lan cho người khác để bệnh bùng phát thành dịch.

Biết được tác nhân gây ra bệnh sốt xuất huyết chính là do 4 chủng virus gây bệnh. Có nghĩa là, khi cơ thể đã bị sốt xuất huyết và sau đó hồi phục, hệ miễn dịch sẽ chống lại được chủng virus đã mắc phải trước đó mà thôi. Người bệnh vẫn có khả năng bị nhiễm sốt xuất huyết với chủng khác gây ra.

Bệnh sốt xuất huyết lây lan như thế nào?

Muỗi Aedes - tác nhân gây ra bệnh sốt xuất huyết thuờng hoạt động mạnh mẽ vào chiều tối và lúc sáng sớm; hoặc trú ngụ ở góc tối trong nhà, trong đồ dùng và nhiều nhất trên quần áo. Chúng có xu hướng đẻ trứng tại những nơi có nước như dụng cụ chứa nước như xô chậu, hồ và ao... Khi nhiệt độ càng cao, khả năng sinh sản của muỗi càng cao.

Sốt xuất huyết được xem là một bệnh lây truyền nhanh chóng. Muỗi Aedes là động vật trung gian truyền bệnh chính, sau khi muỗi cái hút máu người bị sốt xuất huyết và mang virus Dengue nhưng không có triệu chứng. Sau đó, muỗi tiếp tục đốt người khỏe mạnh, lúc này nó sẽ đưa virus vào cơ thể người khỏe mạnh qua vết mà nó đốt. Ngoài con đường lây nhiễm chính là do muỗi Aedes, bệnh sốt xuất huyết cũng có thể lây qua một số con đường hiếm gặp hơn, cụ thể như:

Tại bệnh viện

Thông qua chế phẩm từ máu, sự tổn thương ở niêm mạc hoặc phơi nhiễm với tổn thương bởi kim tiêm. Ngoài ra, những người cho máu mang virus Dengue nhưng không triệu chứng cũng có thể lây bệnh cho người lành khác.

Lây theo chiều dọc

Máu của người mẹ mang virus Dengue (khoảng 10 ngày trước sinh em bé) có thể truyền virus sốt xuất huyết sang cho con khi trẻ sơ sinh chào đời và đến khi trẻ được khoảng 4 - 11 ngày tuổi, sẽ xuất hiện triệu chứng của bệnh sốt xuất huyết.

Bệnh sốt xuất huyết có nhiều đường lây lan sau đó thành dịch nhanh chóng

Dấu hiệu nhận biết bệnh sốt xuất huyết

Ngoài nhận diện tác nhân gây ra bệnh sốt xuất huyết, mọi người cũng cần trang bị các kiến thức về bệnh, đặc biệt là cách nhận biết bệnh. Điều này, giúp cho việc chữa trị được tiến hành nhanh chóng nhất, phòng các biến chứng nguy hiểm.

Dấu hiệu nhận biết sớm bệnh sốt xuất huyết là thông qua các giai đoạn của bệnh. Cụ thể như sau:

Giai đoạn người bệnh bị sốt

Bệnh nhân thường sốt trên 39 độ C trong 2 đến 7 ngày và rất khó hạ sốt bằng thuốc hạ sốt thông thường. Ngoài ra, người bệnh sẽ cảm thấy đau nhức khắp các cơ, xương và khớp; người đau nhức mỏi; hốc mắt có dấu hiệu bị sưng, đau nhức; đau đầu dữ dội; buồn nôn và nôn nhiều; cuối cùng có chấm xuất huyết dưới da.

Giai đoạn nguy hiểm của bệnh

Thông thường, giai đoạn nguy hiểm xuất hiện vào ngày thứ 3 đến ngày thứ 7 của chu trình bệnh (đặc biệt là ngày thứ 4 – 5), người bệnh lúc này có thể cắt hoặc giảm sốt nhưng không phải đây là lúc bệnh đã hồi phục mà đây chính lúc bệnh trở nên nguy hiểm. Bệnh nhân cần theo dõi cẩn thận nhằm phát hiện sớm dấu hiệu xuất huyết, để có biện pháp xử trí kịp thời, đúng cách và ngăn ngừa các biến chứng nguy hại ảnh hưởng đến tính mạng bệnh nhân.

Đối với giai đoạn xuất huyết, các biến chứng nguy hiểm nếu người bệnh sẽ thấy có nốt xuất huyết bên dưới da, bị chảy máu ở các vùng của cơ thể, đặc biệt nguy hiểm nếu xuất huyết nội tạng, xuất huyết đường tiêu hóa, xuất huyết não, tràn dịch màng bụng hoặc tràn dịch màng phổi... Thậm chí có những bệnh nhân sẽ bị tụt huyết áp, nguy hiểm đến tính mạng bởi máu cô đặc vì không được bù đủ dịch.

Giai đoạn hồi phục

Khi cơn sốt giảm hoặc hết sốt trên 48 giờ tức là bệnh nhân đã bước sang giai đoạn hồi phục, có thể tạm thời yên tâm. Thể trạng người bệnh khá dần lên, có cảm giác thèm ăn và đi tiểu nhiều hơn. Khi xét nghiệm sẽ thấy tiểu cầu đã tăng dần lên, bệnh nhân có dấu hiệu sắp khỏi bệnh.

Bệnh nhân sốt xuất huyết cần được quan tâm và theo dõi nhằm phát hiện ra những triệu chứng nguy hiểm kịp thời

Trên đây là những thông tin về tác nhân gây ra bệnh sốt xuất huyết là gì hi vọng làm hài lòng bạn đọc. Bệnh sốt xuất huyết được xem là bệnh nguy hiểm, có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi và có nguy cơ lây lan thành dịch. Không những thế, người bệnh sau khi khỏi bệnh cũng không nên chủ quan, bởi bệnh do 4 chủng virus Dengue gây ra, do đó, người bệnh có nguy cơ mắc bệnh nếu gặp phải virus chủng khác.

Xem thêm: 

• Phân độ sốt xuất huyết và các dấu hiệu người bệnh cần lưu ý
• Cách điều trị bệnh sốt xuất huyết ở người lớn  
• Sốt xuất huyết giảm bạch cầu có nguy hiểm không?

Hoàng Yến

Nguồn tham khảo: Tổng hợp