Tốt nghiệp loại giỏi trường Đại học Y Dược Huế. Từng tham gia nghiên cứu khoa học đề tài về Dược liệu. Nhiều năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực Dược phẩm. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.
Ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu
Siêu ưu đãi, siêu trải nghiệm
Mặc định
Lớn hơn
Hormone FSH (Follicle Stimulating Hormone) đóng vai trò quan trọng trong sức khỏe sinh sản của phụ nữ. Đây là một trong những hormone quan trọng điều chỉnh chu trình kinh nguyệt và quá trình phát triển của noãn bào trong buồng trứng.
FSH được sản xuất từ tuyến yên ở não và gửi đến buồng trứng, thúc đẩy sự phát triển của noãn bào. Trong quá trình chu kỳ kinh nguyệt, sự tăng và giảm của FSH được điều chỉnh để kích thích rụng trứng.
Hormone FSH hay Follicle Stimulating Hormone, là một loại hormone quan trọng trong cơ thể, được sản xuất từ thùy trước tuyến yên, nằm trong não. Ở nữ giới, FSH có chức năng kích thích sự phát triển của các nang trứng và đó là một phần quan trọng trong chu kỳ kinh nguyệt hàng tháng. Nồng độ FSH thấp thường gặp ở phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS), dẫn đến việc không rụng trứng và có thể gây vô sinh.
Ở nam giới, FSH có tác dụng thúc đẩy sự phát triển của ống sinh tinh và tạo điều kiện cho việc sản xuất tinh trùng.
Để chẩn đoán PCOS hoặc đánh giá chức năng sinh sản, bác sĩ thường sẽ yêu cầu xét nghiệm nồng độ FSH trong máu, thường kết hợp với các xét nghiệm hormone khác. Nồng độ FSH thường cao ở phụ nữ trưởng thành, điều này cho thấy sự trưởng thành của buồng trứng. Việc có mức FSH cao ở giai đoạn này là cần thiết để hỗ trợ phát triển buồng trứng và kích thích noãn bào. Đây là một cách định lượng quan trọng để hiểu về sức khỏe sinh sản và đảm bảo chức năng sinh sản bình thường cho phụ nữ trưởng thành.
Trong chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ, nồng độ FSH không ổn định và thay đổi theo các giai đoạn khác nhau. Bác sĩ thường xác định giá trị này vào ngày thứ 3 của chu kỳ kinh nguyệt làm mốc tham chiếu cơ bản. Nồng độ FSH bình thường dao động từ 4,7 đến 21,5 mIU/ml ở phụ nữ đang trong chu kỳ kinh nguyệt.
Tuy nhiên, FSH chỉ là một phần của sự thay đổi phức tạp của nhiều hormone khác nhau trong cơ thể như LH, estradiol và GnRH. FSH thúc đẩy sự phát triển của noãn bào chưa trưởng thành. Khi noãn bào phát triển, chúng giải phóng estradiol, kích thích GnRH và LH, làm thúc đẩy quá trình rụng trứng. Trước rụng trứng, nồng độ FSH đạt mức cao nhất, kích thích buồng trứng và gây rụng trứng. Sau khi rụng trứng, FSH trở lại mức bình thường hoặc giảm nhẹ.
Một số loại thuốc như thuốc tránh thai, clomiphene, digitalis và levodopa có thể làm thay đổi kết quả định lượng FSH. Bác sĩ thường khuyến nghị ngưng sử dụng thuốc trước khi xác định nồng độ FSH máu. Đối với thuốc tránh thai nội tiết tố, ngưng sử dụng ít nhất 4 tuần trước khi kiểm tra nồng độ FSH.
Nồng độ FSH thấp có thể ảnh hưởng đến khả năng rụng trứng. Phụ nữ có nồng độ FSH quá thấp thường không rụng trứng, điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng thụ tinh. Khi nồng độ FSH ở nữ quá thấp, khả năng mang thai sẽ như thế nào?
Sự suy giảm nồng độ FSH ở phụ nữ thường là biểu hiện của hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS). PCOS thường dẫn đến tình trạng không rụng trứng định kỳ, một vấn đề gây khó khăn trong việc thụ tinh và thường gây vô sinh. Đây là lúc phụ nữ cần sự hỗ trợ và tư vấn từ các bác sĩ chuyên khoa sản hoặc nội tiết để tìm giải pháp về khả năng mang thai trong thời gian phù hợp.
Để khắc phục tình trạng này, các bác sĩ thường sử dụng dạng hormone FSH để kích thích sự phát triển của buồng trứng và sản xuất noãn bào cho quá trình thụ tinh nhân tạo trong tử cung (hay còn gọi là bơm tinh trùng vào buồng tử cung để thụ tinh - IUI) hoặc trong ống nghiệm (nuôi cấy tinh trùng và trứng trong môi trường thuận lợi để thụ tinh xảy ra - IVF). Các loại thuốc tiêm chứa hormone FSH như Gonal-f, Follistim và Bravelle thường được sử dụng để đạt được mục đích điều trị..
Đối với nhiều phụ nữ, việc tiêm thuốc để kích thích rụng trứng có thể dẫn đến tâm lý lo sợ. Dù liệu pháp tiêm thuốc có thể gây căng thẳng tâm lý, nhưng nó giúp các bệnh nhân mắc PCOS khôi phục được khả năng sinh sản, quyền lợi thiêng liêng của phụ nữ trong việc trở thành mẹ. Điều này giúp trao hy vọng và tạo cơ hội cho việc thực hiện ước mơ của mình về việc có con.
Mức độ FSH cao hoặc thấp không bình thường có thể gây ảnh hưởng đến khả năng mang thai của phụ nữ:
FSH cao: Nồng độ FSH cao hơn bình thường thường được liên kết với thời kỳ tiền mãn kinh hoặc mãn kinh. Khi buồng trứng không còn đáp ứng tốt với FSH và LH, noãn bào không phát triển đúng cách, dẫn đến chu kỳ kinh nguyệt không đều và khả năng mang thai giảm đi.
FSH thấp: Nồng độ FSH thấp có thể xuất hiện ở phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS). Trong PCOS, cơ thể không phản ứng đúng với FSH, gây ra sự không rụng trứng thường xuyên và có thể gây vô sinh.
Xét nghiệm FSH có thể cung cấp thông tin quan trọng về sức khỏe sinh sản của phụ nữ và có thể được sử dụng để đánh giá vấn đề về rụng trứng, chu kỳ kinh nguyệt không đều và vấn đề về vô sinh. Nếu có bất kỳ dấu hiệu hay biểu hiện bất thường nào, việc thảo luận với bác sĩ hoặc chuyên gia y tế có thể giúp đưa ra phương pháp chẩn đoán và điều trị phù hợp.
Trong quá trình mong muốn có con, việc định lượng nồng độ hormone FSH đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm tra dự trữ buồng trứng của phụ nữ - tức là số lượng và chất lượng của những trứng còn lại. Thường thì, bác sĩ sẽ tiến hành xét nghiệm lấy mẫu máu vào ngày thứ ba của chu kỳ kinh nguyệt để đánh giá nồng độ FSH. Kết quả của xét nghiệm FSH thường có thể được cung cấp trong khoảng 24 giờ tùy thuộc vào cơ sở xét nghiệm.
Khi phụ nữ tiến vào giai đoạn tiền mãn kinh, nồng độ FSH thường có xu hướng tăng lên. Trong giai đoạn này, phụ nữ trải qua việc buồng trứng không còn phản ứng tốt với hormone kích thích tuyến yên FSH và LH, gây ra sự rối loạn trong quá trình phát triển noãn bào. Kết quả là họ có thể có chu kỳ kinh nguyệt nhưng không rụng trứng hoặc rụng trứng không đều, một biểu hiện rõ ràng về sự giảm dần về số lượng trứng còn lại. Giai đoạn tiền mãn kinh thường kéo dài khoảng 4 năm và kết thúc khi không có kinh trong ít nhất 12 tháng. Sau giai đoạn này là thời kỳ mãn kinh, khi đó, nồng độ FSH thường duy trì ở mức cao từ 30 mIU/mL trở lên.
FSH có vai trò quan trọng đối với sức khỏe sinh sản của phụ nữ. Nếu chưa từng thực hiện xét nghiệm FSH, việc thảo luận với bác sĩ để thực hiện xét nghiệm này có thể giúp phát hiện các vấn đề liên quan đến tuyến yên hoặc buồng trứng, từ đó đề xuất các phương pháp điều trị thích hợp.
Dược sĩ Đại họcNgô Kim Thúy
Tốt nghiệp loại giỏi trường Đại học Y Dược Huế. Từng tham gia nghiên cứu khoa học đề tài về Dược liệu. Nhiều năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực Dược phẩm. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.