Kết quả test nhanh Covid-19 là âm tính, có cần cách ly nữa không?

Bác sĩ Đồng Phú Khiêm, Phó trưởng khoa Hồi Sức tích cực, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương, cho biết, để phát hiện trong cơ thể một người có nhiễm Covid-19 hay không, hiện nay có 2 cách thức để xét nghiệm đó là gián tiếp và trực tiếp.

Xét nghiệm Covid-19 chia thành hai nhóm trực tiếp và gián tiếp.

Xét nghiệm trực tiếp để tìm kiếm thành phần cấu tạo của virus trong cơ thể. 

Xét nghiệm phổ biến nhất là tìm kiếm các đoạn gen của virus bằng kỹ thuật PCR, sau đó tới xét nghiệm nuôi cấy phân lập virus.

PCR có ưu điểm là có thể phát hiện người nhiễm virus ở những giai đoạn rất sớm, khi người bệnh chưa có triệu chứng. Vì vậy, PCR được xem là kết quả rất có giá trị và được Tổ chức Y tế Thế giới khuyến cáo sử dụng để chẩn đoán một người có đang bị nhiễm bệnh hay không.

Xét nghiệm PCR cần mất nhiều thời gian và không dễ thực hiện.

Tuy nhiên, kỹ thuật PCR đòi hỏi phải có phòng xét nghiệm phải được trang bị đủ phương tiện cần thiết, nhân viên được đào tạo chuyên sâu và quan trọng hơn là thường mất nhiều thời gian. Việc làm xét nghiệm này cho tất cả đối tượng nghi nhiễm thực sự không dễ dàng và cần có thời gian.

Hiện nay trên thế giới đã có nhiều hãng đang nghiên cứu, phát triển các xét nghiệm (test) nhanh nhằm tìm kiếm các cấu trúc của nCoV để rút ngắn thời gian xét nghiệm. Tuy nhiên đến nay vẫn chưa có phương pháp nào được công nhận và áp dụng trong chẩn đoán.

Xét nghiệm gián tiếp nhằm tìm kiếm dấu vết của virus để lại trong cơ thể người nhiễm, thường gặp nhất là test nhanh. 

Với Covid-19, test nhanh nhằm tìm kháng thể sinh ra khi bị nhiễm nCoV. Đây cũng là xét nghiệm mà khu vực Hà Nội đang thực hiện từ cuối tháng 7, sàng lọc người từ Đà Nẵng về.

Tuy nhiên có không ít người hiểu nhầm về giá trị của xét nghiệm này, dẫn tới đi xét nghiệm ồ ạt và có tâm lý chủ quan khi nhận kết quả âm tính. Việc này có thể gây hậu quả nghiêm trọng.

Vậy test nhanh có ý nghĩa gì? Cụ thể, test nhanh giúp tìm kháng thể trong quần thể dân số nguy cơ, xác định tỷ lệ người từng nhiễm virus này, đánh giá quy mô dịch bệnh trong cộng đồng. Từ đây, nhà hoạch định chính sách có các biện pháp tổ chức chống dịch phù hợp.

Test nhanh nhằm tìm kháng thể cho kết quả âm tính nhưng vẫn không nên chủ quan.

Tuy nhiên, có điều hết sức lưu ý là người nhiễm virus SARS-COV2 không phải ai cũng sinh ra kháng thể và kháng thể cũng không được tạo ra ngay sau khi nhiễm. Theo BS Khiêm, một bài tổng hợp rất nhiều các nghiên cứu về Covid-19 cho thấy chỉ 23% người nhiễm nCoV có kháng thể sau một tuần, 58% sau hai tuần mới có kháng thể và có đến 75% người nhiễm sau ba tuần mới có kháng thể. Tức là dù đã nhiễm nCoV thì vẫn chưa chắc sẽ cho kết quả dương tính khi test nhanh.

Cạnh đó, test nhanh cho kết quả dương tính cũng chỉ có ý nghĩa là người này đã từng mang virus nCoV trong quá khứ nhưng không thể khẳng định người đó đang bị bệnh, có khả năng lây bệnh hay không.

Ngược lại, test nhanh âm tính không có nghĩa là người đó không bị nhiễm và không lây cho người khác. Do bệnh ở giai đoạn đầu chưa buộc cơ thể sinh kháng thể, xét nghiệm này chắc chắn âm tính, nhưng người này vẫn có thể lây cho người khác.

Vì vậy, dù khi xét nghiệm Covid-19 có cho kết quả âm tính thì chúng ta cũng không nên chủ quan trong việc phòng bệnh, cần tiếp tục tuân thủ cách ly theo khuyến cáo của Bộ Y tế, đặc biệt là những người đang ở trong tâm dịch hoặc từ vùng dịch về.

Trang Trần

Nguồn tham khảo: Báo Nhân Dân