Khi nào nên xạ trị ung thư​? Có bao nhiêu phương pháp xạ trị ung thư hiện nay?

Xạ trị là một trong những phương pháp quan trọng trong điều trị ung thư, sử dụng tia bức xạ năng lượng cao để tiêu diệt hoặc kìm hãm sự phát triển của tế bào ung thư. Tuy nhiên, không phải trường hợp nào cũng cần xạ trị, và thời điểm áp dụng phương pháp này còn phụ thuộc vào loại ung thư, giai đoạn bệnh cũng như tình trạng sức khỏe của bệnh nhân. Bài viết này sẽ giúp bạn có cái nhìn tổng quát hơn về xạ trị ung thư cũng như một số vấn đề cần biết.

Tìm hiểu về xạ trị ung thư

Xạ trị ung thư là một trong những phương pháp điều trị quan trọng, sử dụng tia bức xạ năng lượng cao để tiêu diệt hoặc ức chế sự phát triển của tế bào ung thư. Đây là liệu pháp phổ biến trong điều trị nhiều loại ung thư, có thể được áp dụng đơn lẻ hoặc kết hợp với phẫu thuật và hóa trị nhằm nâng cao hiệu quả điều trị. 

Xạ trị hoạt động bằng cách phá hủy DNA của tế bào ung thư, khiến chúng mất khả năng phân chia và phát triển, trong khi các tế bào khỏe mạnh có khả năng phục hồi tốt hơn sau quá trình này. Tuy nhiên, do tác động của bức xạ, xạ trị có thể gây ra một số tác dụng phụ như mệt mỏi, kích ứng da, rụng tóc hoặc ảnh hưởng đến các cơ quan lân cận. Mức độ tác dụng phụ phụ thuộc vào vị trí xạ trị, liều lượng và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân. Hiện nay, với sự phát triển của công nghệ, nhiều kỹ thuật xạ trị tiên tiến đã giúp tối ưu hóa hiệu quả điều trị, đồng thời giảm thiểu tác động không mong muốn lên các mô lành.

Nên xạ trị ung thư vào thời điểm nào?

Thời điểm thực hiện xạ trị ung thư đóng vai trò quan trọng trong việc tối ưu hóa hiệu quả điều trị và giảm thiểu tác dụng phụ. Việc quyết định khi nào nên xạ trị phụ thuộc vào nhiều yếu tố bao gồm loại ung thư, giai đoạn bệnh, tình trạng sức khỏe tổng thể của bệnh nhân và mục tiêu điều trị. 

Trong một số trường hợp, xạ trị được thực hiện trước phẫu thuật (xạ trị tân bổ trợ) nhằm thu nhỏ khối u, giúp việc phẫu thuật diễn ra dễ dàng hơn. Đối với những bệnh nhân sau phẫu thuật, xạ trị bổ trợ được áp dụng để tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại, giảm nguy cơ tái phát. 

Ngoài ra, xạ trị cũng có thể được sử dụng như phương pháp điều trị chính trong các trường hợp không thể phẫu thuật hoặc kết hợp với hóa trị để tăng hiệu quả. Đối với bệnh nhân ung thư giai đoạn muộn, xạ trị giảm nhẹ giúp kiểm soát triệu chứng, giảm đau và cải thiện chất lượng cuộc sống. 

Xạ trị ung thư có bao nhiêu phương pháp hiện nay?

Xạ trị ung thư là một trong những phương pháp điều trị quan trọng, sử dụng tia bức xạ năng lượng cao để tiêu diệt hoặc kìm hãm sự phát triển của tế bào ung thư. Nhờ sự phát triển của y học, hiện nay có nhiều kỹ thuật xạ trị khác nhau, giúp tối ưu hóa hiệu quả điều trị và giảm thiểu tác dụng phụ lên các mô lành xung quanh. 

Mỗi phương pháp xạ trị có cơ chế hoạt động, ưu điểm và chỉ định riêng tùy thuộc vào loại ung thư, vị trí khối u và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân. Dưới đây là một số phương pháp xạ trị ung thư hiện nay mà bạn nên biết.

Xạ trị bên ngoài

Xạ trị bên ngoài là phương pháp phổ biến nhất, sử dụng máy gia tốc tuyến tính để chiếu tia bức xạ từ bên ngoài vào khối u. Kỹ thuật này được ứng dụng rộng rãi trong điều trị nhiều loại ung thư nhờ khả năng nhắm trúng mục tiêu mà không cần can thiệp trực tiếp vào cơ thể. Các công nghệ tiên tiến như xạ trị điều biến cường độ (IMRT), xạ trị định vị hình ảnh (IGRT) và xạ trị proton giúp tối ưu hóa hiệu quả điều trị, giảm tổn thương đến mô lành xung quanh.

Xạ trị trong

Xạ trị trong là phương pháp đưa nguồn phóng xạ trực tiếp vào khối u hoặc khu vực xung quanh để tiêu diệt tế bào ung thư. Tùy theo từng trường hợp, bệnh nhân có thể được chỉ định xạ trị áp sát tạm thời (nguồn phóng xạ được đặt trong một thời gian ngắn rồi lấy ra) hoặc xạ trị áp sát vĩnh viễn (các hạt phóng xạ nhỏ được cấy vào mô và phát tia trong thời gian dài). Phương pháp này thường được áp dụng cho ung thư cổ tử cung, tuyến tiền liệt và ung thư vú, giúp tập trung liều bức xạ cao hơn vào khối u mà ít ảnh hưởng đến các cơ quan lân cận.

Xạ trị toàn thân

Xạ trị toàn thân là phương pháp sử dụng tia bức xạ chiếu lên toàn bộ cơ thể, chủ yếu được áp dụng trước khi cấy ghép tủy xương trong điều trị ung thư máu như bạch cầu cấp tính. Mục tiêu của phương pháp này là tiêu diệt tế bào ung thư còn sót lại và ức chế hệ miễn dịch để giảm nguy cơ đào thải tủy ghép. Vì tác động lên toàn bộ cơ thể, xạ trị toàn thân thường đi kèm với các tác dụng phụ như mệt mỏi, buồn nôn và suy giảm miễn dịch tạm thời.

Xạ trị nội nhãn hoặc nội mạch

Xạ trị nội nhãn hoặc nội mạch là phương pháp sử dụng dược chất phóng xạ đưa vào cơ thể qua đường uống hoặc tiêm tĩnh mạch để nhắm vào các tế bào ung thư. Phương pháp này thường được áp dụng trong điều trị ung thư tuyến giáp bằng i-ốt phóng xạ, ung thư gan bằng liệu pháp vi cầu phóng xạ và ung thư di căn xương bằng strontium-89 hoặc radium-223. Nhờ khả năng phát bức xạ nhắm trúng đích, phương pháp này giúp tiêu diệt tế bào ung thư mà ít ảnh hưởng đến các mô lành khác trong cơ thể.

Xạ trị ung thư là một phương pháp điều trị quan trọng, giúp tiêu diệt hoặc kiểm soát sự phát triển của tế bào ung thư. Sự phát triển của y học đã mang đến nhiều phương pháp xạ trị hiện đại, giúp tối ưu hóa kết quả điều trị và giảm thiểu tác dụng phụ. Hy vọng bài viết này có thể giúp bạn hiểu rõ hơn về chủ đề xạ trị ung thư cũng như một số vấn đề liền quan.