Lịch ăn dặm cho bé 4 tháng và một số lưu khi cho bé 4 tháng ăn dặm

4 tháng tuổi là cột mốc quan trọng trong quá trình phát triển của trẻ sơ sinh. Bên cạnh sữa mẹ, một số bé đã sẵn sàng khám phá những hương vị mới. Vậy làm thế nào để xây dựng một lịch ăn dặm cho bé 4 tháng khoa học và an toàn? Bài viết này sẽ giúp mẹ giải đáp thắc mắc này và đưa ra những gợi ý hữu ích cho quá trình ăn dặm của bé 4 tháng.

Thực phẩm phù hợp với bé 4 tháng ăn dặm

Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), thời điểm lý tưởng để bắt đầu ăn dặm là 6 tháng tuổi. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là không có trường hợp ngoại lệ.

Ở giai đoạn 4 tháng tuổi, sữa mẹ hoặc sữa công thức vẫn là nguồn dinh dưỡng chính cho trẻ. Trẻ trong độ tuổi này thường cần 120 - 150ml sữa/kg cân nặng mỗi ngày, chia thành 6 - 8 cữ bú. Nếu cho bé ăn dặm, mục đích chủ yếu là giúp bé làm quen với thực phẩm mới, không nhằm thay thế sữa.

Một số thực phẩm lành tính, phù hợp với bé 4 tháng ăn dặm như:

• Rau củ nghiền mịn: Khoai lang, cà rốt, bí đỏ là những thực phẩm dễ tiêu hóa, có vị ngọt nhẹ tự nhiên, phù hợp với vị giác của trẻ 4 tháng. Chúng cũng dễ chế biến thành dạng nhuyễn mịn cho bé tập ăn thuận lợi. Ngoài ra, những thực phẩm này cũng dễ kết hợp với sữa để tạo thành món ăn dặm lý tưởng cho các bé.
• Trái cây nghiền mịn: Chuối chín, táo hấp, lê hấp là những trái cây “thân thiện” với hệ tiêu hóa của trẻ sơ sinh. Chúng cũng giàu vitamin và khoáng chất, kết cấu mềm mịn, giúp bé tiêu hóa dễ dàng.
• Bột ăn dặm: Trên thị trường hiện nay có những loại bột ăn dặm chuyên dụng, bột gạo, bột ngũ cốc dành riêng cho trẻ sơ sinh. Mẹ có thể chọn loại phù hợp để nấu hoặc pha loãng với sữa cho bé tập ăn dặm.

Lịch ăn dặm cho bé 4 tháng trong ngày

Có một bảng thời gian cho bé ăn dặm hợp lý sẽ giúp trẻ duy trì thói quen ăn uống khoa học. Dưới đây là gợi ý lịch ăn dặm cho bé 4 tháng, mẹ có thể tham khảo và điều chỉnh cho phù hợp với con mình:

Lịch ăn buổi sáng đến trưa

Từ sáng đến trưa, mẹ có thể cho trẻ 4 tháng tuổi ăn 3 bữa như sau:

• 7:00 - 8:00 sáng: Bé bú 100 - 150ml sữa mẹ hoặc sữa công thức để cung cấp năng lượng cho ngày mới sau một đêm dài. Bữa sữa này rất quan trọng nhất là với những bé đã biết ngủ xuyên đêm hoặc số lần dậy ăn đêm ít.
• 8:00 - 10:00 sáng: Nếu muốn bắt đầu cho bé ăn dặm, sau bữa sữa tầm 1 - 2 tiếng mẹ có thể cho bé ăn thêm 1 - 2 thìa nhỏ bột ăn dặm loãng (khoảng 5ml).
• 11:00 - 12:00 trưa: Tiếp tục cho bé bú 100 - 150ml sữa mẹ hoặc sữa công thức.

Lịch ăn từ trưa đến chiều

Buổi chiều, vì bé còn giấc ngủ trưa nên mẹ có thể cho trẻ ăn 2 bữa như gợi ý dưới đây:

• 12:00 - 15:00 chiều: Sau khi bé ngủ trưa dậy, nếu bé đã tiêu hóa tốt bữa trưa, mẹ có thể cho bé ăn thêm 1 - 2 thìa nhỏ rau củ, trái cây nghiền nhuyễn. Bạn có thể trộn với sữa để món ăn có độ loãng phù hợp với bé.
• 15:00 - 16:00 chiều: Cho bé bú 100 - 150ml sữa để bổ sung năng lượng.

Lịch ăn từ tối đến khi đi ngủ

Tùy mức độ phát triển hệ tiêu hóa của bé, mẹ có thể quyết định cho con ăn dặm buổi tối hay không. Dưới đây là lịch ăn buổi tối mẹ có thể tham khảo:

• 18:00 - 19:00 tối: Nếu bé chưa quen ăn dặm, bạn chỉ nên cho bé bú sữa ở bữa này. Còn nếu bé đã quen, mẹ có thể cho bé ăn dặm bằng cách thay thế một phần sữa bằng cháo loãng hoặc bột.
• 21:00 - 22:00 trước khi đi ngủ: Cho bé bú một lượng sữa đầy đủ để bé no và ngủ ngon. Một số trẻ ở giai đoạn này đã có thể ngủ giấc đêm khá dài. Vì vậy, nếu trẻ không được bú đủ no sẽ trằn trọc khó ngủ.

Lượng sữa và thức ăn dặm trong lịch ăn dặm cho bé 4 tháng trên đây chỉ là gợi ý. Cho bé ăn dặm vào giờ nào mẹ có thể điều chỉnh tùy theo nhu cầu của từng trẻ. Ban đầu khi bé mới tập ăn dặm, mẹ chỉ nên cho bé ăn 1 - 2 bữa/ngày. Sau đó, mẹ có thể tăng dần lên 3 bữa/ngày khi bé lớn hơn. Mẹ không nên vì thấy bé ăn ngon miệng mà cho con ăn dặm nhiều bữa hoặc ăn lượng thức ăn quá nhiều vào giai đoạn 4 tháng. Việc này có thể khiến hệ tiêu hóa con non nớt của bé bị quá tải, dễ dẫn đến rối loạn tiêu hóa ở trẻ sơ sinh.

Lưu ý khi cho bé 4 tháng ăn dặm

Giai đoạn bắt đầu ăn dặm là giai đoạn vô cùng quan trọng trong quá trình phát triển của bé. Để đảm bảo bé hấp thu đầy đủ dinh dưỡng và làm quen với thức ăn mới một cách dễ dàng, mẹ cần lưu ý một số điều sau:

• Khi mới bắt đầu cho bé ăn dặm, mẹ nên chọn một loại thực phẩm đơn giản, dễ tiêu hóa và cho bé ăn trong vài ngày. Điều này giúp mẹ dễ dàng theo dõi phản ứng của bé với từng loại thực phẩm. Nếu bé không có bất kỳ biểu hiện dị ứng nào, mẹ có thể tiếp tục giới thiệu các loại thực phẩm khác.
• Sau khi bé làm quen với một loại thực phẩm, mẹ có thể tăng dần lượng thức ăn và giới thiệu thêm các loại thực phẩm khác. Tuy nhiên, cần tăng dần và từ từ để hệ tiêu hóa của bé có thời gian thích nghi.
• Thức ăn cho bé 4 tháng tuổi cần được chế biến kỹ càng. Bạn nên nấu chín kỹ, nghiền nhuyễn hoặc xay nhuyễn thực phẩm để bé dễ nuốt. Và đặc biệt cần tránh thêm đường, muối, gia vị, dầu mỡ vào thức ăn của bé.
• Hầu hết trẻ sơ sinh có thể ngồi vững khi đủ 6 - 7 tháng tuổi. Phần lớn trẻ 4 tháng chưa biết tự ngồi. Vì vậy, khi cho bé ăn dặm mẹ nên cho bé ngồi tựa lưng ở ghế có độ dốc phù hợp, tránh cho bé nằm ăn sẽ rất dễ sặc.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), sữa mẹ là thức ăn hoàn hảo nhất cho trẻ sơ sinh. Thời gian lý tưởng nhất để cho trẻ ăn dặm là sau khi trẻ đủ 6 tháng tuổi. Việc cho bé ăn dặm sớm chỉ nên được thực hiện khi có sự tư vấn của bác sĩ và bé đã sẵn sàng. Việc xây dựng một lịch ăn dặm cho bé 4 tháng khoa học và phù hợp là điều vô cùng quan trọng. Hãy nhớ rằng, mỗi bé đều có tốc độ phát triển khác nhau, vì vậy mẹ nên linh hoạt điều chỉnh lịch ăn dặm cho phù hợp với con mình.