Tốt nghiệp loại giỏi trường Đại học Y Dược Huế. Từng tham gia nghiên cứu khoa học đề tài về Dược liệu. Nhiều năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực Dược phẩm. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.
Ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu
Siêu ưu đãi, siêu trải nghiệm
Mặc định
Lớn hơn
Collagen là chất có trong cấu tạo xương, da, cơ, gân và tham gia vào nhiều hoạt động của cơ thể. Lão hóa khiến hoạt động sản xuất collagen trong cơ thể giảm dần nên một số đối tượng cân nhắc nên bổ sung collagen cho cơ thể theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng.
Collagen được biết đến nhiều nhất với vai trò là thành phần chính của da, giúp duy trì độ đàn hồi và săn chắc, ngăn ngừa lão hóa da và các lợi ích trong việc làm đẹp. Tuy nhiên, collagen còn tham gia cấu tạo nên xương, cơ, gân và dây chằng, do đó việc bổ sung collagen đúng lúc và đúng liều lượng mang lại nhiều lợi ích cho cơ thể.
Collagen là một thành phần chính quan trọng trong việc tạo nên cấu trúc xương, da, cơ, gân và dây chằng trong cơ thể. Nó giữ cho các thành phần này được liên kết chặt chẽ với nhau, đồng thời có vai trò trong mạch máu, giác mạc và cấu trúc răng.
Có tới 16 loại collagen, trong đó 4 loại chính là I, II, III và IV:
Khi lão hóa, cơ thể giảm sản xuất collagen và chất lượng collagen cũng giảm đi. Dấu hiệu rõ ràng là làn da trở nên mất độ săn chắc và mềm mại hơn, đồng thời sự suy yếu của sụn cũng tăng theo tuổi tác.
Bổ sung collagen có tác dụng làm săn chắc da, chống lại dấu hiệu lão hóa, cải thiện sức khỏe xương và đem lại nhiều lợi ích khác, nhưng hiện chỉ có một số ít nghiên cứu với quy mô nhỏ hoặc chỉ tập trung ở một số lĩnh vực cụ thể về tác dụng thực sự của việc bổ sung collagen cho cơ thể.
Collagen chiếm 75% trọng lượng khô của da. Khi tuổi tác gia tăng, lượng collagen trong da giảm, làm cho da mất độ đàn hồi và dễ bị tổn thương hơn.
Trong một nghiên cứu năm 2015, các nhà nghiên cứu đã kiểm tra tác động của việc bổ sung collagen đối với mô da trong môi trường thí nghiệm. Kết quả cho thấy việc sử dụng các chất bổ sung có thể cải thiện độ hydrat hóa và mạng lưới collagen ở da, giúp làm giảm dấu hiệu lão hóa.
Nghiên cứu năm 2014 về Dược lý học và Sinh lý học da tập trung vào phụ nữ từ 35 đến 55 tuổi sử dụng collagen hoặc giả dược hàng ngày trong 8 tuần. Kết quả cuối cùng cho thấy nhóm sử dụng collagen có cải thiện về độ đàn hồi của da so với nhóm sử dụng giả dược.
Một đánh giá năm 2019 về các nghiên cứu sử dụng collagen qua đường uống nhấn mạnh rằng collagen có thể giúp chữa lành vết thương và cải thiện tình trạng lão hóa da. Tuy nhiên, nhóm tác giả lưu ý rằng cần thêm nghiên cứu để xác định liều lượng phù hợp và khám phá rõ hơn về ứng dụng trong lĩnh vực y học.
Trong một nghiên cứu năm 2010 trên tạp chí Maturitas, 71 phụ nữ với loãng xương đã được chỉ định sử dụng collagen thủy phân hoặc giả dược trong 24 tuần. Kết quả chỉ ra rằng việc sử dụng collagen không có ảnh hưởng đến chuyển hóa xương.
Tuy nhiên, nghiên cứu năm 2018 trên Nutrients lại cho thấy việc sử dụng collagen peptide có thể tăng mật độ khoáng xương ở phụ nữ sau mãn kinh.
Thông tin về việc sử dụng collagen trong cơ thể đang có nhiều kết quả khác nhau từ các nghiên cứu.
Năm 2019, một nghiên cứu trên Nutrients đã điều tra tác động của việc dùng collagen kết hợp với tập thể dục sức đề kháng đối với thành phần cơ thể của 57 nam giới. Kết quả cho thấy cả hai nhóm đều tăng kích thước cơ như nhau. Tuy nhiên, người sử dụng collagen thấy khối lượng cơ thể không tính mỡ tăng nhẹ, cho thấy mối liên kết với sự cải thiện của các mô liên kết.
Nghiên cứu nhỏ khác năm 2009 trên Tạp chí Journal of the American Dietetic Association so sánh sự ảnh hưởng của collagen thủy phân và whey protein đối với phụ nữ lớn tuổi. Kết quả cho thấy, việc sử dụng collagen thủy phân có thể giúp duy trì trọng lượng cơ nạc của cơ thể.
Collagen đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ xương và sản xuất sụn, giúp cho khớp di chuyển linh hoạt. Khi tuổi tác tăng lên, sản xuất collagen và sụn giảm đi. Theo một số nghiên cứu, bổ sung collagen có thể giúp giảm đau khớp và một số triệu chứng của viêm xương khớp.
Năm 2019, một phân tích tổng hợp trên tạp chí International Orthopedics đã xem xét tác động của việc bổ sung collagen đối với triệu chứng viêm xương khớp. Kết quả cho thấy collagen có hiệu quả trong việc giảm độ cứng ở viêm xương khớp, nhưng không có tác động lớn trong việc giảm đau và hạn chế chức năng của khớp.
Có báo cáo cho thấy việc bổ sung collagen có thể gây ra các vấn đề tiêu hóa nhẹ. Đối với những người dị ứng với cá, động vật có vỏ hoặc trứng, nên tránh sử dụng các sản phẩm collagen.
Ngoài ra, có lo ngại rằng việc kích thích sản xuất collagen có thể gây ra mất cân bằng oxy hóa và tạo ra các gốc tự do có oxy (Reactive oxygen species).
Một số sản phẩm collagen đã bị FDA thu hồi vì quảng cáo không đúng sự thật. Theo FDA, các sản phẩm thúc đẩy sản xuất collagen hoặc làm mờ nếp nhăn được coi là thuốc, không phải là chất bổ sung. Những sản phẩm này cần phải cung cấp chứng minh về độ an toàn và hiệu quả. Nếu không có hoặc không đủ chứng minh, các sản phẩm này sẽ không được phép bán trên thị trường.
Đối với phụ nữ mang thai, cho con bú, trẻ em hoặc những người có bệnh lý hoặc sử dụng thuốc, an toàn của việc sử dụng các chất bổ sung collagen chưa được đánh giá đầy đủ.
Vì vậy, trước khi bổ sung collagen, bạn cần phải kiểm tra sức khỏe và tham khảo ý kiến của bác sĩ để biết liệu việc sử dụng có phù hợp không, nếu có thì sử dụng ở liều lượng và thời điểm nào là tốt nhất.
Xem thêm:
Dược sĩ Đại họcNgô Kim Thúy
Tốt nghiệp loại giỏi trường Đại học Y Dược Huế. Từng tham gia nghiên cứu khoa học đề tài về Dược liệu. Nhiều năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực Dược phẩm. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.