Những điều nên biết về quá trình lão hóa của con người

Quá trình lão hóa của con người xuất hiện khi các tế bào và phân tử bị bào mòn theo thời gian. Vậy cơ thể chúng ta tới khi nào sẽ bị lão hóa, cùng tìm hiểu qua bài viết sau.

Tổng quan về quá trình lão hóa của con người

Lão hóa là tiến trình tự nhiên và liên tục. Cơ thể con người sẽ đạt đỉnh cao về thể chất cũng như chức năng của các cơ quan khi ở tuổi 35 và sẽ dần suy giảm ngay sau đó. Sự lão hóa bao gồm cả về cấu trúc các bộ phận, lẫn sự thay đổi hình dạng bên ngoài cơ thể.

• Giảm khả năng thích nghi với sự thay đổi môi trường sống: Quá trình lão hóa khiến cho cơ thể dễ bị tổn thương khi thời tiết quá lạnh hay quá nóng. 

Quá trình lão hoá của con người

• Mất khả năng phục hồi chấn thương: Chấn thương trong vận động có thể chỉ làm giảm chất lượng sống đối với người trẻ tuổi. Ngược lại, những va chạm không mong muốn đó lại có thể làm cho người già mất đi khả năng vận động vốn có và phải sống lệ thuộc vào người khác.
• Suy giảm chức năng của các cơ quan trong cơ thể: Tuổi càng cao, đồng nghĩa với việc các chức năng và sức đề kháng trong cơ thể sẽ suy yếu dần. Từ đó, các mầm bệnh sẽ có cơ hội lây lan và phát triển.

Quá trình lão hóa của con người diễn ra như thế nào?

Theo các nghiên cứu y khoa, quá trình lão hóa ở mỗi người là khác nhau. Tuy nhiên, ở những độ tuổi nhất định sẽ xảy ra sự lão hóa của từng cơ quan cụ thể.

Quá trình lão hóa của con người ở độ tuổi 20 đến 30

Nhiều người lầm tưởng cơ thể từ 20 - 30 là độ tuổi đang phát triển và hoàn thiện cơ thể. Vì thế, sẽ không có bất kỳ sự lão hóa nào diễn ra trong khoảng thời gian này. Tuy nhiên, sự thật lại không phải như vậy. Lão hóa sẽ xuất hiện song song với quá trình phát triển của con người, từ khi sinh ra tới khi chết đi.

Một số cơ quan bị lão hóa trong độ tuổi này là:

Suy giảm tế bào não: Từ khi sinh ra cho đến tuổi trưởng thành, con người có khoảng 100 tỷ tế bào não. Tuy nhiên, khi bước qua tuổi 20, số lượng tế bào sẽ bắt đầu giảm dần, đồng thời kích thước của não cũng bị thu nhỏ lại. Đặc biệt là khi bước qua tuổi 40, chúng ta sẽ mất khoảng 10.000 tế bào não mỗi ngày. Sự lão hóa này càng tăng, khi tuổi của bạn càng càng cao, gây ảnh hưởng rất lớn đến tâm sinh lý của con người.

Giảm dung tích của phổi: Phổi được hoàn thiện và lớn dần theo độ tuổi. Khi mới sinh, khối lượng phổi chỉ khoảng 50 - 60g, và phải tới năm 12 tuổi thì phổi mới phát triển hoàn thiện và khối lượng tăng gấp 20 lần. Tuy nhiên, sau tuổi 20, dung tích của phổi lại bắt đầu giảm dần. Lúc này, các nhu mô phổi mất đi tính đàn hồi, giãn phế, đồng thời, chức năng của phổi cũng lão hóa dần.

Da: Cơ thể con người giảm dần việc sản xuất collagen và chất kết dính cho da từ giữa tuổi 20. Đồng thời, tốc độ thay thế các tế bào da chết cũng chậm dần, xuất hiện các quá trình lão hóa sau tuổi 25.

Quá trình lão hóa của con người ở độ tuổi 30 đến 40

Bắt đầu từ tuổi 30 trở đi, các dấu hiệu lão hóa sẽ xuất hiện rõ rệt trên cơ thể con người.

Xuất hiện tình trạng suy giảm cơ: Thông thường, cơ bắp sẽ được tái tạo lại sau những vận động mạnh hoặc chấn thương. Tuy nhiên, khi đến tuổi 30, cơ thể có xu hướng tích lũy mỡ nhiều hơn. Và đến độ tuổi 40, cơ bắp sẽ bị giảm từ 0,5 - 2% mỗi năm, làm giảm khả năng giữ thăng bằng của cơ thể.

Tóc gãy rụng nhiều do quá trình lão hoá

Sụt giảm số lượng tóc: Thông thường, luôn có sự thay thế giữa tóc cũ rụng đi và tóc mới mọc lên, và sau 3 năm thì tóc cũ sẽ được chuyển hoàn toàn thành tóc mới. Tuy nhiên, từ 35 tuổi trở đi, các sợi tóc sẽ dần bị chuyển màu, đồng thời, lượng tóc cũ sẽ rụng đi nhiều hơn so với tóc mới mọc lên. Đây chính là nguyên nhân gây nên hiện hiện tượng hói đầu.

Ngực: Bước qua tuổi 30, đôi gò bồng của phụ nữ sẽ mất dần các mô và mỡ. Đến năm 40 tuổi, núm ngực bị teo lại và chảy xệ.

Xương: Xương sẽ phát triển mạnh mẽ và hoàn thiện đến những năm 20 tuổi. Tuy nhiên, đến tuổi 35 thì hiện tượng lão hóa xương bắt đầu như một quá trình “già tự nhiên”. 

Sức khỏe sinh sản giảm sút: Khả năng thụ thai của phụ nữ bắt đầu giảm sau 35 tuổi. Bởi, ở độ tuổi này, số lượng và chất lượng trứng suy giảm, mất cân bằng niêm mạc tử cung, làm giảm khả năng nuôi dưỡng thai nhi.

Quá trình lão hóa của con người ở độ tuổi 40 đến 50

Khi con người bước vào giai đoạn trung niên, cơ thể dần trở nên yếu đi và không còn sự linh hoạt như trước.

• Giảm thị lực: Ở tuổi 40, mắt bị lão hóa. Những người ở độ tuổi này, sẽ dễ bị mỏi mắt hơn do cơ ở mắt dần yếu đi, đồng thời, khả năng tập trung của mắt cũng bị giảm.
• Sức khỏe của tim bị suy giảm: Ở tuổi 40, các động mạch xơ cứng, xuất hiện các lớp mỡ bám vào thành mạch, gây tắc nghẽn, khiến lượng máu cung cấp cho tim bị giảm đi. Đồng thời, đây cũng là nguyên nhân chính dẫn đến hiện tượng đột quỵ ở người già.
• Bắt đầu bị rụng răng: Đến tuổi 40, răng của bạn cũng bắt đầu bị suy yếu dần, các cơ bám quanh răng có thể bị teo dần dẫn đến nhiều nguy cơ như: Tụt răng, răng bám không chắc…

Quá trình lão hóa của con người ở độ tuổi trên 50

Khi trên 50, con người sẽ bước sang giai đoạn “già nua”, kéo theo hàng loạt sự lão hóa trong cơ thể.

• Suy giảm chức năng thận: Ở tuổi 50, một số đơn vị lọc chất thải của thận bắt đầu giảm xuống. Dấu hiệu nhận biết rõ nhất là: tần suất đi tiểu nhiều hơn, gây ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ của con người. 
• Suy giảm thính lực: Kể từ tuổi 50, thành ống tai của con người bị mỏng đi, đồng thời, màng nhĩ dày lên, khiến việc tiếp nhận âm thanh trở nên khó khăn hơn. Đặc biệt, tuổi càng cao, thính lực sẽ càng giảm, gây nên hiện tượng lãng tai ở người già.

Chức năng hệ tiêu hoá suy giảm

• Suy giảm chức năng tiêu hóa: Khi tới tuổi 55, lượng vi khuẩn có ích trong đường ruột giảm đi, kéo theo giảm chức năng tiêu hóa, và tăng nguy cơ mắc bệnh về đường ruột. 
• Bàng quang: Khi bước vào tuổi 65, bàng quang bắt đầu quá trình lão hóa, khả năng chứa nước tiểu chỉ còn 1/2 so với bình thường. Vì vậy, người già sẽ phải đi tiểu nhiều hơn, thậm chí có thể mất khả năng kiểm soát.
• Thay đổi giọng nói: Giọng của con người sẽ dần yếu đi và khàn hơn khi bước vào tuổi 65. 
• Giảm khả năng phân biệt mùi vị: Bắt đầu tuổi 60, vị giác và khứu giác bị lão hóa. Đối với cơ thể khỏe mạnh, lưỡi và mũi của chúng ta có thể nhận biết được hơn 100.000 mùi vị khác nhau. Tuy nhiên, sau khi bị lão hóa, thì con số này sẽ chỉ còn phân nửa so với ban đầu.

Trên đây là quá trình lão hóa của con người mà bạn có thể tham khảo thêm. Hy vọng qua bài viết này, bạn sẽ biết được mình đang trong giai đoạn nào để từ đó nhận biết và xây dựng cho mình thói quen sinh hoạt, chế độ dinh dưỡng khoa học nhất, làm giảm đi quá trình lão hoá.

Minh Nguyễn

Nguồn tham khảo: Tổng hợp