Mẹ có nên nặn sữa non khi mang thai?

Sữa non là loại sữa đặc biệt mà cơ thể mẹ sản xuất ra trong những ngày đầu tiên sau sinh, đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp dinh dưỡng và miễn dịch cho trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, có một số mẹ bầu đã bắt đầu tiết sữa non ngay từ những tuần cuối thai kỳ. Trong trường hợp này, nhiều người thắc mắc rằng có nên nặn sữa non khi mang thai không, liệu việc nặn sữa non có ảnh hưởng đến thai nhi hoặc sức khỏe mẹ bầu hay không? Đây là một chủ đề thường gặp trong quá trình chăm sóc trước sinh và cần được giải đáp dựa trên cơ sở khoa học lẫn thực hành sản khoa.

Sữa non xuất hiện khi nào và có vai trò gì?

Hiện tượng tiết sữa non khi mang thai có thể bắt đầu từ khoảng tuần thai thứ 16 trở đi nhưng thường thấy rõ rệt hơn trong tam cá nguyệt thứ ba. Đối với một số mẹ bầu, sữa non tự rỉ ra mà không cần kích thích, trong khi người khác thì không thấy bất kỳ dấu hiệu nào cho đến sau sinh. Việc có hay không có sữa non trong thai kỳ không phản ánh khả năng cho con bú sau sinh.

Sữa non rất giàu kháng thể, đặc biệt là immunoglobulin A (IgA), giúp bảo vệ trẻ sơ sinh khỏi vi khuẩn và virus trong những ngày đầu đời khi hệ miễn dịch còn non yếu. Ngoài ra, sữa non còn chứa lượng lớn protein, vitamin A và các enzyme hỗ trợ tiêu hóa. Đây là nguồn dinh dưỡng hoàn hảo cho trẻ sơ sinh, giúp làm sạch ruột và bài tiết phân su đầu tiên.

Do đó, việc giữ lại sữa non và đảm bảo trẻ được bú ngay sau khi chào đời là điều vô cùng quan trọng. Bất kỳ sự can thiệp nào như nặn sữa non sớm cũng có thể ảnh hưởng đến quá trình tiết sữa tự nhiên sau sinh.

Có nên nặn sữa non khi mang thai không?

Có nhiều chị em truyền tai nhau lời khuyên rằng nên bắt đầu vắt sữa non từ tuần thai thứ 36 để tích trữ cho con sau sinh, nhất là trong trường hợp sinh mổ hoặc khi mẹ con bị cách ly sau sinh. Tuy nhiên, theo các bác sĩ sản khoa, việc chủ động nặn sữa non trong giai đoạn mang thai không những không cần thiết mà còn tiềm ẩn nhiều rủi ro sức khỏe nghiêm trọng đối với cả mẹ và thai nhi.

Như đã đề cập bên trên, sữa non là nguồn dưỡng chất quý giá được cơ thể mẹ tiết ra trong những ngày đầu sau sinh, chứa nhiều kháng thể tự nhiên giúp trẻ tăng cường miễn dịch. Tuy nhiên, việc vắt sữa quá sớm khi thai chưa đủ ngày đủ tháng có thể kích thích tử cung co bóp, từ đó làm tăng nguy cơ chuyển dạ sớm hoặc sinh non.

Ngoài ra, nếu không có phương pháp bảo quản đúng cách, lượng sữa thu được cũng rất dễ bị hỏng, nhiễm khuẩn, có thể khiến trẻ sơ sinh bị rối loạn tiêu hóa, thậm chí là viêm ruột hoại tử - một biến chứng cực kỳ nguy hiểm ở trẻ nhỏ.

Như vậy, với thắc mắc có nên nặn sữa non khi mang thai hay không thì các chuyên gia khuyến cáo, thay vì cố gắng nặn sữa non trong thai kỳ, mẹ nên ưu tiên chuẩn bị sức khỏe và tâm lý để sau sinh có thể cho bé bú mẹ hoàn toàn. Chỉ trong những tình huống đặc biệt như mẹ mắc bệnh truyền nhiễm không thể cho bé bú trực tiếp, sinh non hoặc trẻ có dị tật bẩm sinh không thể bú mẹ thì bác sĩ mới cân nhắc chỉ định vắt sữa nuôi con. Việc tự ý nặn sữa non mà không có tư vấn y tế cụ thể có thể gây hại nhiều hơn là lợi bạn nhé.

Cách chăm sóc bầu ngực khi có sữa non

Chị em đã được giải đáp vấn đề có nên nặn sữa non khi mang thai không rồi. Lưu ý là dù không nên nặn sữa non, mẹ bầu vẫn cần chăm sóc vùng ngực đúng cách trong thai kỳ để chuẩn bị cho quá trình nuôi con bằng sữa mẹ.

Dùng miếng lót thấm sữa

Nếu sữa non tự rỉ ra và gây ẩm ướt áo ngực, mẹ có thể sử dụng miếng lót thấm sữa để giữ vùng da luôn khô thoáng. Bên cạnh đó, miếng lót cần được thay thường xuyên để tránh tình trạng viêm nhiễm hoặc ngứa ngáy.

Vệ sinh bầu ngực sạch sẽ

Vệ sinh bầu ngực hàng ngày bằng nước ấm, lau nhẹ nhàng bằng khăn mềm và tuyệt đối không chà xát mạnh vào đầu ti.

Mặc áo ngực vừa vặn, thoáng khí

Mẹ bầu nên chọn áo ngực vừa vặn, thoáng khí và không quá chật để tránh gây áp lực lên tuyến sữa.

Chế độ dinh dưỡng khoa học

Chế độ dinh dưỡng giàu protein, vitamin và khoáng chất cũng góp phần quan trọng trong việc phát triển tuyến sữa khỏe mạnh sau sinh.

Trong suốt thai kỳ, nếu mẹ có dấu hiệu tiết sữa non nhiều, sưng đau ngực hoặc vùng da quanh ngực đỏ, nóng, mẹ nên đến khám bác sĩ để được đánh giá và tư vấn hướng xử lý kịp thời.

Khi nào cần khám bác sĩ nếu có hiện tượng rỉ sữa non?

Mặc dù tiết sữa non là hiện tượng sinh lý bình thường nhưng nếu kèm theo các dấu hiệu bất thường như đau bụng dưới, căng tức tử cung hoặc có dịch tiết âm đạo kèm máu, mẹ cần được khám ngay. Đây có thể là biểu hiện của cơn gò tử cung sớm do kích thích tiết oxytocin, cần được bác sĩ can thiệp để ngăn ngừa sinh non.

Ngoài ra, nếu mẹ nặn sữa non và thấy đầu ti bị nứt, chảy máu hoặc có mùi bất thường, cũng không nên chủ quan. Việc nặn sai kỹ thuật không chỉ làm tổn thương vùng ngực mà còn tiềm ẩn nguy cơ nhiễm khuẩn, ảnh hưởng đến sức khỏe mẹ và bé trong giai đoạn cho con bú.

Việc kiểm tra sữa non tại nhà bằng cách nặn ra để quan sát màu sắc, độ sánh hoặc mùi vị là hoàn toàn không cần thiết, thậm chí còn phản tác dụng. Chỉ nên nghe theo hướng dẫn của bác sĩ nếu có mục đích cụ thể như trữ đông sữa non cho bé sau sinh.

Hy vọng qua bài viết này, các mẹ bầu đã giải đáp được cho mình câu hỏi có nên nặn sữa non khi mang thai không. Việc nặn sữa non khi mang thai không phải là thói quen an toàn và cần được cân nhắc kỹ lưỡng. Nếu không có chỉ định từ bác sĩ, mẹ bầu tuyệt đối không nên tự ý thực hiện để tránh nguy cơ kích thích sinh non hoặc làm tổn thương tuyến vú. Thay vào đó, hãy chăm sóc bầu ngực đúng cách, giữ gìn vệ sinh và sẵn sàng tâm lý để nuôi con bằng sữa mẹ hiệu quả sau sinh. Mọi thắc mắc nên được trao đổi trực tiếp với bác sĩ sản khoa để nhận lời khuyên chính xác và phù hợp nhất cho từng thai kỳ.