Miễn nhiễm là gì? Cơ chế miễn nhiễm với bệnh của cơ thể là gì?

Có nhiều người thắc mắc vì sao mình có thể khỏi cảm cúm hoặc ho, sốt nhanh hơn trong những lần mắc bệnh sau này? Liệu có phải cơ thể đã ghi nhớ và tạo nên sự miễn nhiễm với căn bệnh này hay không? Khả năng miễn nhiễm là gì? Tất cả những câu hỏi trên đều là thắc mắc mà nhiều người quan tâm khi tìm hiểu về sức khỏe và cách cơ thể bảo vệ chính mình khỏi các bệnh.

Hệ thống miễn dịch là gì?

Hệ thống miễn dịch là lá chắn tự nhiên giúp cơ thể chống lại bệnh tật. Đây là mạng lưới bảo vệ mà các protein và tế bào phối hợp với nhau để phát hiện và tiêu diệt tác nhân gây bệnh. Khi cơ thể bị tổn thương, nhiễm trùng hoặc ung thư, hệ miễn dịch sẽ thường gây ra phản ứng viêm tại vị trí vết thương và ghi nhớ cách đối phó với các tác nhân này để bảo vệ cơ thể trong tương lai.

Theo nghiên cứu, hệ miễn dịch bẩm sinh phản ứng nhanh nhưng không đặc hiệu, trong khi hệ miễn dịch thích ứng cần thời gian phản ứng lâu hơn nhưng tấn công chính xác hơn. Quá trình chống lại virus của hệ miễn dịch thích ứng mất khoảng 5 ngày để hình thành kháng thể và ghi nhớ từng loại tác nhân gây bệnh cụ thể. Thực tế, việc tiêm phòng vắc xin cũng dựa trên cơ chế này để hoạt động, nhưng điều này không hiệu quả với tất cả vi trùng, virus như virus Rhino - tác nhân chính gây bệnh cảm lạnh luôn thay đổi mô hình bề mặt của chúng nhằm “qua mắt” hệ miễn dịch của chúng ta.

Miễn nhiễm là gì? Cơ chế miễn nhiễm với bệnh của cơ thể

Khi các tác nhân virus xâm nhập vào cơ thể, hệ thống miễn dịch ngay lập tức được kích hoạt và bắt đầu hoạt động để bảo vệ chúng ta. Dưới đây là những cách mà hệ miễn dịch thực hiện để chống lại các tác nhân gây bệnh và duy trì cơ thể khỏe mạnh:

• Phát hiện kháng nguyên của tác nhân gây bệnh: Virus và vi khuẩn như COVID-19 luôn có các protein đặc hiệu trên bề mặt gọi là kháng nguyên. Hệ miễn dịch sẽ ghi nhớ các “mã” kháng nguyên này để kịp thời phát hiện và tiêu diệt nếu chúng tiếp tục xâm nhập cơ thể trong tương lai.
• Tạo kháng thể đặc hiệu: Tế bào bạch cầu của hệ miễn dịch sẽ sản xuất các protein gọi là kháng thể để chống lại kháng nguyên của virus. Từng loại kháng thể gắn vào kháng nguyên đặc hiệu giống như chìa khoá khớp với ổ khoá giúp tiêu diệt virus.
• Hình thành tế bào bộ nhớ miễn dịch: Trong các lần tấn công tiếp theo của virus, cơ thể chúng ta đã tạo ra các tế bào bộ nhớ miễn dịch có khả năng nhận ra nó và kích hoạt hệ miễn dịch tạo ra kháng thể để chống lại virus ngay lập tức.

Tiêm vắc xin là một cách giúp cơ thể hình thành các kháng thể cho bệnh mà vẫn đảm bảo cơ thể khỏe mạnh. Vắc xin thường chứa các virus đã bị làm yếu hoặc chết nên khi cơ thể tiếp xúc với kháng nguyên của virus suy yếu, hệ miễn dịch của chúng ta sẽ dễ dàng ghi nhớ và hình thành được kháng thể giúp chống lại các virus đó trong tương lai.

Các phương pháp bảo vệ hệ thống miễn dịch?

Chăm sóc cơ thể khỏe mạnh được xem là điều vô cùng quan trọng và được toàn bộ chúng ta quan tâm. Chúng ta có thể bắt đầu từ những thay đổi nhỏ trong lối sống như ngủ đủ giấc, tập thể dục hàng ngày, ăn uống điều độ,... Như vậy, việc chăm sóc hệ miễn dịch cũng rất đơn giản như ăn nhiều trái cây tươi và rau quả để tăng cường vitamin. Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi muốn bổ sung các chất dinh dưỡng bằng thuốc,...

Bên cạnh đó, chúng ta cũng có thể bổ sung chất chống oxy hóa như Alpha Lipoic Acid hoặc Co-enzyme Q10 để tăng cường hệ thống miễn dịch. Đồng thời, tránh hút thuốc lá, ăn thực phẩm bị cháy để ngăn ngừa sự tích tụ của chất độc hydrocacbon thơm đa vòng (PAHs). Bạn cũng cần hạn chế sử dụng các chất kích thích gây nghiện như rượu, bia, ma túy,... và ăn các thực phẩm chế biến quá mức vì những thứ này có thể làm suy giảm hệ thống miễn dịch của bạn.

Hy vọng qua bài viết trên, chúng ta đã hiểu được khả năng miễn nhiễm là gì, cũng như cơ chế miễn nhiễm với các bệnh của cơ thể. Hệ miễn dịch cũng như khả năng miễn nhiễm là lá chắn bảo vệ giúp cơ thể chống lại các bệnh tật và duy trì sức khỏe. Hãy xây dựng một chế độ ăn uống lành mạnh, vận động hợp lý và ngủ đủ giấc để đảm bảo hệ thống miễn dịch của bạn luôn khỏe mạnh.