Mụn nội tiết là gì? Cách chữa dứt điểm mụn nội tiết

Mụn nội tiết là bệnh lý ngoài da rất phổ biến, nhiều người mắc phải. Tuy không nguy hiểm nhưng mụn nội tiết gây mất thẩm mỹ nghiêm trọng, khiến người bệnh rất tự ti trong giao tiếp.

Mụn nội tiết là gì?

Mụn nội tiết (hay còn gọi là mụn trứng cá) là loại mụn xuất hiện do liên quan đến sự hình thành và thay đổi hormone trong cơ thể. Mụn nội tiết thường sẽ xuất hiện trong giai đoạn dậy thì là chủ yếu. Tuy nhiên, ở độ tuổi nào cũng có thể gặp phải loại mụn này do việc hormone thay đổi có thể xảy ra ở bất kỳ ai. 

Chu kỳ kinh nguyệt, giai đoạn mãn kinh ở nữ giới là những yếu tố có thể tác động và gây ra mụn nội tiết. Điều này lý giải vì sao mụn nội tiết phổ biến ở nữ giới hơn. Theo ước tính, có khoảng 50% phụ nữ độ tuổi từ 20-29 tuổi xuất hiện mụn nội tiết và khoảng 25% ở độ tuổi 40-49.

Mụn nội tiết là loại mụn xuất hiện do liên quan đến sự hình thành và thay đổi hormone trong cơ thể.

Dấu hiệu nhận biết mụn nội tiết

Để xác định xem bạn có phải bị mụn nội tiết hay không có thể dựa trên một số dấu hiệu như: 

Ở tuổi dậy thì, mụn nội tiết tố thường xuất hiện ở vùng chữ T, gồm trán, mũi và cằm. Ở độ tuổi trưởng thành, mụn thường hình thành ở phần dưới của khuôn mặt, khu vực dưới gò má và xung quanh hàm. 

Ngoài các dấu hiệu trên, một số người có thể xuất hiện mụn nội tiết ở dạng mụn đầu đen, mụn đầu trắng hay mụn nhỏ, mụn nang. Những loại mụn nang này hình thành sâu ở dưới bề mặt da, chạm vào sẽ cảm giác sưng đau, khó chịu. Số lượng và kích cỡ mụn nội tiết sẽ thay đổi khác nhau phụ thuộc vào cơ địa của từng người.

Nguyên nhân gây mụn nội tiết

Ngoài câu hỏi về mụn nội tiết là gì, nguyên nhân gây mụn nội tiết cũng rất được quan tâm. Có thể kể đến một số nguyên nhân như:

• Chu kỳ kinh nguyệt;
• Hội chứng buồng trứng đa nang;
• Giai đoạn mãn kinh;
• Gia tăng quá mức lượng tiết tố androgen.

Khi các thay đổi về hormone/nội tiết quá nhiều sẽ khiến vấn đề về mụn trở nên nghiêm trọng hơn, hình thành:

• Viêm da lỗ chân lông;
• Tăng tiết bã nhờn;
• Bít tắc lỗ chân lông;
• Sản sinh vi khuẩn gây mụn.

Đối tượng nào dễ bị mụn nội tiết?

Rối loạn nội tiết tố thường bắt đầu vào tuổi dậy thì, xảy ra ở cả nam lẫn nữ. Tuy nhiên, bạn cần nhớ rằng ai ai cũng có thể bị mụn nội tiết. Nội tiết tố góp phần làm tăng tiết bã nhờn ở nang lông, gây mụn trứng cá.

Sự thay đổi nội tiết tố ở phụ nữ trưởng thành sẽ có liên quan đến việc mang thai hoặc chu kỳ kinh nguyệt cũng có thể gây mụn. Mặt khác, khi nồng độ estrogen suy giảm cũng có thể làm tăng nguy cơ bị mụn trứng cá trong thời kỳ mãn kinh.

 Mụn nội tiết là gì, làm sao chữa dứt điểm mụn nội tiết,... luôn là những thắc mắc được rất nhiều người quan tâm.

Cách điều trị mụn nội tiết

Bị mụn nội tiết phải làm sao, cách chữa dứt điểm mụn nội tiết,... là những thắc mắc được rất nhiều người quan tâm. Thực tế là việc điều trị mụn nội tiết có hiệu quả hay không còn phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, trong đó ngoài việc áp dụng phương pháp điều trị ra thì vấn đề bản thân người bị mụn trứng cá còn phải chủ động kiểm soát thông qua việc thay đổi lối sống, chế độ dinh dưỡng lẫn chăm sóc da đúng cách hàng ngày.

Dưới đây là những phương pháp giúp xử lý tình trạng mụn nội tiết:

Phương pháp điều trị truyền thống

Theo các chuyên gia, mụn nội tiết mức độ nặng sẽ không thể điều trị bằng các sản phẩm sữa rửa mặt hay kem dưỡng da thông thường. Mụn nội tiết thường có dạng u nang, hình thành sâu dưới da và nằm ngoài tầm tác động của đa số các loại thuốc hay kem bôi ngoài da.

Chính vì vậy, tình trạng mụn nội tiết nặng thường phải dùng thuốc điều trị nhằm cân bằng nồng độ các hormone để làm sạch da từ bên trong. Một số cách trị mụn nội tiết thường áp dụng bao gồm:

• Thuốc tránh thai: Do chứa ethinyl estradiol cùng với drospirenone, norgestimate và norethindrone nên thuốc tránh thai đường uống mang lại hiệu quả trong việc sử dụng để điều trị mụn nội tiết. Những chất này giúp cân bằng nồng độ hormone trong cơ thể, giúp giảm tình trạng mụn nội tiết đặc biệt vào giai đoạn rụng trứng của chu kỳ kinh nguyệt. 

Lưu ý, không dùng thuốc tránh thai đường uống cho những người có tiền sử huyết khối, tăng huyết áp, hoặc ung thư vú.

• Thuốc chống androgen: Đây là loại thuốc hoạt động dựa trên cơ chế giảm nội tiết tố androgen. Khi hàm lượng androgen quá cao sẽ kéo theo các vấn đề về mụn trứng cá do can thiệp vào việc điều chỉnh các nang lông cũng như tăng sản xuất bã nhờn. Các loại thuốc chống androgen sẽ mang lại tác dụng giảm androgen, ngăn cơ thể sản xuất nhiều androgen hơn và giúp ổn định nồng độ hormone.
• Retinoids: Nhiều người bị mụn nội tiết sẽ được chỉ định dùng một số loại thuốc bôi ngoài da có chứa retinoids. Retinoids có nguồn gốc từ vitamin A và luôn sẵn có tại các quầy thuốc. Tuy nhiên, lưu ý là khi sử dụng retinoids bạn cần phải thoa kem chống nắng đều đặn bởi retinoids có thể làm tăng nguy cơ cháy nắng.

Tình trạng mụn nội tiết nặng thường phải dùng thuốc điều trị nhằm cân bằng nồng độ các hormone để làm sạch da từ bên trong.

Phương pháp điều trị mụn nội tiết tự nhiên

Phương pháp này có thể áp dụng cho người bị mụn mức độ nhẹ. Các sản phẩm điều trị mụn nội tiết có nguồn gốc tự nhiên thường không kèm theo những tác dụng phụ đáng ngại như các phương pháp điều trị truyền thống, tuy nhiên người bệnh phải kiên trì cũng như chuẩn bị tâm lý sản phẩm mang lại hiệu quả đôi khi không được như mong đợi. 

Một số biện pháp có nguồn gốc tự nhiên có thể sử dụng để điều trị mụn nội tiết bao gồm:

• Tinh dầu trà xanh: Chất này hoạt động dựa trên cơ chế giảm viêm, là nguyên nhân chủ yếu gây ra mụn trứng cá. Người bệnh thoa kem chứa 5% tinh dầu trà xanh trực tiếp lên da đều đặn hàng ngày có thể giúp giảm các triệu chứng mụn nội tiết từ nhẹ đến trung bình.

Hiện nay, trên thị trường có nhiều loại sản phẩm chăm sóc da bổ sung tinh dầu trà xanh như sữa rửa mặt và toner,... Ở dạng nguyên chất, tinh dầu trà xanh cần được pha loãng với một số loại dầu nền như dầu dừa, dầu ô liu,... trước khi sử dụng để thoa trực tiếp lên vùng da bị mụn.

• Alpha hydroxy acid (AHA): AHA là một axit nguồn gốc từ thực vật, có nhiều trong các loại trái cây họ cam, quýt. AHA giúp loại bỏ các tế bào chết làm bít tắc lỗ chân lông, qua đó giảm thiểu sự hình thành của mụn.

Người bệnh có thể tìm mua sản phẩm chăm sóc da chứa nhiều AHA như mặt nạ hay các loại kem OTC để làm giảm tình trạng mụn nội tiết. Lưu ý là AHA sẽ làm tăng độ nhạy cảm của da với ánh nắng mặt trời nên bạn phải nhớ cần bôi kem chống nắng thường xuyên khi đang điều trị mụn bằng AHA.

• Trà xanh: Nếu như tinh dầu trà xanh có thể dùng thoa trực tiếp lên vùng da bị mụn, có thể áp dụng phương pháp uống trực tiếp trà xanh mỗi ngày kết hợp với chăm sóc, vệ sinh da để nhanh chóng đánh bay mụn nội tiết, cho làn da trở nên khỏe mạnh, sạch mụn.

Cho dù bạn ở độ tuổi nào cũng có thể bị mụn nội tiết nên việc chủ động phòng ngừa là hết sức cần thiết.

Cho dù bạn ở độ tuổi nào cũng có thể bị mụn nội tiết nên việc chủ động phòng ngừa là hết sức cần thiết. Một số biện pháp bạn có thể áp dụng nhằm kiểm soát tốt tình trạng mụn nội tiết ở nam và nữ:

• Chăm sóc bản thân: Một chế độ ăn uống cân bằng và lối sống lành mạnh sẽ giúp thân hình cân đối và kiểm soát cơ thể tốt hơn. Chú ý ăn nhiều thực phẩm giàu phytoestestrogen (đậu nành,...) sẽ giúp cân bằng được mức hormone.
• Chăm sóc da: Cách chăm sóc da mụn nội tiết rất quan trọng để có lại làn da sạch mụn, khỏe mạnh. Bởi cho dù bạn có áp dụng phương pháp điều trị mụn nội tiết nào đi nữa mà không chú ý chăm sóc làn da thì nỗ lực cũng thất bại. Do đó, hãy duy trì thói quen chăm sóc da hàng ngày, kết hợp với việc sử dụng các sản phẩm được đặc chế riêng cho da dễ bị mụn và bổ sung thêm các loại thuốc theo như hướng dẫn của bác sĩ.
• Kiểm soát sự căng thẳng: Stress là một trong những tác nhân kích hoạt tuyến bã nhờn hoạt động quá mức và khiến cho tình trạng mụn trở nên tồi tệ hơn.

Đến đây thì chắc bạn đã có câu trả lời cho câu hỏi mụn nội tiết là gì rồi đúng không? Chữa trị mụn nội tiết là một hành trình dài, tuy nhiên tin rằng nếu kiên trì, bạn sẽ lấy lại được làn da mượt mà vốn có của mình.

Như Quỳnh

Nguồn tham khảo: Vinmec