Nên đi xét nghiệm HIV khi nào? Quy trình thực hiện xét nghiệm HIV

Thực tế cho thấy, việc phát hiện sớm căn bệnh HIV là điều vô cùng quan trọng, không chỉ góp phần hỗ trợ điều trị, chăm sóc người bệnh mà còn dự phòng lây nhiễm HIV trong cộng đồng. Trước khi giải đáp thắc mắc nên đi xét nghiệm HIV khi nào, hãy cùng Nhà thuốc Long Châu tìm hiểu sơ qua về căn bệnh HIV và phương pháp xét nghiệm HIV bạn nhé.

Sơ lược về căn bệnh HIV

HIV là căn bệnh nguy hiểm, gây suy giảm miễn dịch mắc phải ở người và virus human immunodeficiency là tác nhân chính gây ra căn bệnh này. Bệnh lây truyền qua 3 con đường chính đó là đường máu, quan hệ tình dục không an toàn và lây truyền từ mẹ sang con.

Khi mắc phải căn bệnh này, người bệnh sẽ có các triệu chứng điển hình như sụt cân liên tục, sốt kéo dài trên 1 tháng và tiêu chảy. Bên cạnh đó, người bệnh cũng có thể gặp phải một số các triệu chứng khác như ho dai dẳng kéo dài trên 1 tháng, ngứa toàn thân, nổi ban đỏ, nổi hạch, xuất hiện mụn rộp,…

Thực tế cho thấy, bất cứ ai cũng có nguy cơ mắc phải căn bệnh này nếu có các hành vi xã hội không lành mạnh. Một số nhóm đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh HIV có thể kể đến như:

• Các đối tượng tiêm chích ma tuý, sử dụng chung bơm kim tiêm;
• Các đối tượng quan hệ tình dục không an toàn, quan hệ tình dục với nhiều người, đặc biệt là những người làm nghề mại dâm;
• Người mắc các bệnh lý về đường tình dục như giang mai, lậu, Chlamydia,…
• Người sống chung với người nhiễm HIV: Có thể bị lây nhiễm qua các hoạt động sinh hoạt hàng ngày nếu không có biện pháp phòng ngừa như dùng chung bàn chải đánh răng, dao cạo râu,…

Theo đánh giá từ các chuyên gia, HIV là căn bệnh vô cùng nguy hiểm mà đến nay vẫn chưa có thuốc dự phòng và chữa trị đặc hiệu.

Xét nghiệm HIV là gì?

Xét nghiệm HIV là một trong những phương pháp hữu hiệu giúp phát hiện sớm căn bệnh HIV. Phương pháp này sử dụng kỹ thuật huyết thanh học để phát hiện sự hiện diện của kháng nguyên và kháng thể HIV trong máu hoặc các chất dịch tiết khác từ đó xác định tình trạng nhiễm HIV của người bệnh.

Khi nhắc đến xét nghiệm HIV, có 3 loại xét nghiệm liên quan không thể không kể đến đó là xét nghiệm sàng lọc HIV, xét nghiệm chẩn đoán HIV và xét nghiệm theo dõi điều trị. Trong đó:

• Xét nghiệm sàng lọc HIV được thực hiện với kỹ thuật miễn dịch đánh dấu hoặc sinh phẩm xét nghiệm nhanh HIV.
• Xét nghiệm chẩn đoán HIV bao gồm 2 phương pháp chính là xét nghiệm sinh học phân tử và xét nghiệm huyết thanh học. Trong đó, xét nghiệm huyết thanh học giúp phát hiện sự hiện diện của kháng thể hoặc kháng nguyên HIV trong máu, thường được áp dụng với trẻ em trên 18 tháng tuổi và người lớn còn xét nghiệm sinh học phân tử giúp phát hiện ADN/ARN của HIV tồn tại trong máu hoặc dịch tiết, thường được áp dụng với đối tượng là trẻ em phơi nhiễm với HIV, trẻ em dưới 18 tuổi có xét nghiệm kháng thể dương tính với HIV hoặc khó chẩn đoán bằng phương pháp huyết thanh học.
• Xét nghiệm theo dõi điều trị: Xét nghiệm đo tải lượng virus HIV tồn tại trong máu sau điều trị để theo dõi và đánh giá hiệu quả điều trị trên từng bệnh nhân.

Nên đi xét nghiệm HIV khi nào?

Nên đi xét nghiệm HIV khi nào vẫn luôn là chủ đề nóng được nhiều độc giả quan tâm. Theo khuyến cáo của Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ, tất cả những ai đang trong độ tuổi từ 13 - 64 đều nên đi xét nghiệm HIV tối thiểu 1 lần như một phần của việc chăm sóc sức khỏe định kỳ bởi có không ít các trường hợp bị nhiễm HIV nhưng lại không biết rằng bản thân đã mắc phải căn bệnh này.

Với những đối tượng có nguy cơ cao nêu trên, cần xét nghiệm HIV thường xuyên hơn. Theo khuyến cáo của các chuyên gia, các đối tượng có nguy cơ cao mắc HIV nêu trên nên thực hiện xét nghiệm HIV định kỳ 1 năm 2 lần để theo dõi tình trạng sức khoẻ. Đối với các trường hợp có người thân đang nghi ngờ hoặc đã nhiễm HIV cần thực hiện xét nghiệm HIV để phát hiện bệnh sớm từ đó có các biện pháp can thiệp phù hợp để giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm cho những người xung quanh.

Thời điểm nên đi xét nghiệm HIV

Thời điểm xét nghiệm HIV là một trong những yếu tố quan trọng quyết định điều độ chính xác của kết quả xét nghiệm HIV.

Các nghiên cứu chỉ ra rằng, sau khi xâm nhập vào cơ thể, virus HIV sẽ phát triển và nhân lên nhanh chóng, gây bệnh một cách thầm lặng trong một khoảng thời gian nhất định, cụ thể:

• Trong tuần đầu tiên, virus HIV nhân lên nhanh chóng và xuất hiện ở khắp mọi nơi trong cơ thể. Ở thời điểm này, bạn có thể phát hiện virus HIV trong dịch não tủy trước khi phát hiện sự tồn tại của HIV trong máu.
• Khoảng 3 - 6 tuần tiếp theo, phần lớn người bệnh phơi nhiễm HIV đều không có biểu hiện hoặc triệu chứng bất thường, vẫn khoẻ mạnh bình thường. Tuy vậy, cũng có một số trường hợp ở giai đoạn này lại gặp phải một số triệu chứng nhẹ, dễ nhầm lẫn với cảm cúm thông thường như sốt, nổi ban đỏ, nổi hạch,… do đó xét nghiệm HIV ở thời điểm này vẫn chưa thể đưa ra kết quả chính xác.

Theo các chuyên gia cho biết thời điểm để xác định HIV có kết quả chính xác nhất là 2 - 3 tháng kể từ thời điểm nghi ngờ nhiễm HIV.

Quy trình xét nghiệm HIV

Thực tế cho thấy, quy trình xét nghiệm HIV sẽ có sự khác biệt giữa các cơ sở y tế song về cơ bản quy trình xét nghiệm HIV sẽ được tiến hành lần lượt theo trình tự các bước dưới đây:

• Bước 1: Đăng ký: Đầu tiên, bạn cần đến cơ sở y tế hoặc trung tâm xét nghiệm HIV. Đến đây, bạn di chuyển đến quầy tiếp đón để đăng ký và lấy phiếu tư vấn. Điền toàn bộ thông tin theo hướng dẫn lên phiếu tư vấn.
• Bước 2: Tư vấn trước xét nghiệm: Trước xét nghiệm, bác sĩ hoặc nhân viên y tế sẽ tư vấn cho bạn về quy trình xét nghiệm, ý nghĩ của kết quả, cung cấp cho bạn những thông tin cơ bản về căn bệnh HIV/AIDS, các phương pháp xét nghiệm HIV và tư vấn chọn lựa phương pháp xét nghiệm HIV phù hợp.
• Bước 3: Lấy mẫu xét nghiệm: Nhân viên y tế sẽ tiến hành lấy mẫu bệnh phẩm để làm xét nghiệm HIV. Máu là mẫu bệnh phẩm phổ biến để xét nghiệm HIV.
• Bước 4: Xử lý mẫu bệnh phẩm: Sau khi thu thập được mẫu bệnh phẩm đạt chuẩn, mẫu bệnh phẩm sẽ nhanh chóng được đưa qua phòng xét nghiệm để xử lý và phân tích dựa trên sự hỗ trợ của trang thiết bị và máy móc chuyên dụng.
• Bước 5: Nhận kết quả và nghe tư vấn: Sau khi có kết quả, bạn cần mang kết quả quay trở lại phòng khám ban đầu để được bác sĩ hoặc chuyên gia giải thích kết quả. Tại đây, họ sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về kết quả xét nghiệm HIV của bạn đồng thời cung cấp hướng dẫn về các bước tiếp theo bao gồm hướng xử lý và điều trị nếu kết quả xét nghiệm HIV của bạn là dương tính.

Trên đây là toàn bộ những thông tin cơ bản xoay quanh chủ đề nên đi xét nghiệm HIV khi nào mà Nhà thuốc Long Châu đã tổng hợp để chia sẻ đến bạn đọc. Mong rằng, với những chia sẻ hôm nay, bạn đọc sẽ hiểu rõ hơn về chủ đề này đồng thời nắm được quy trình xét nghiệm HIV. Nếu còn bất cứ băn khoăn nào về chủ đề ngày hôm nay thì hãy để lại bình luận phía dưới bài viết để được giải đáp bạn nhé.