Nguyên nhân và các phòng ngừa tình trạng trẻ sơ sinh thở mạnh khi ngủ

Khi trẻ mới sinh, cơ thể non nớt và dễ tổn thương, yêu cầu sự chăm sóc cẩn thận từ phía bậc phụ huynh. Nếu bạn phát hiện dấu hiệu bất thường ở bé, đặc biệt là khi thấy trẻ sơ sinh thở mạnh khi ngủ, việc đưa bé đi kiểm tra là quan trọng để đảm bảo sức khỏe. Vậy vấn đề này có đáng lo ngại hay không?

Nhịp thở của trẻ sơ sinh bình thường như thế nào?

Nhịp thở của trẻ sơ sinh thường khác biệt so với người lớn, khiến nhiều bậc phụ huynh cảm thấy lo lắng khi trẻ thở mạnh hoặc có thời kỳ ngưng thở ngắn. Nguyên nhân chủ yếu là do cấu trúc sinh lý khác biệt của hệ thống hô hấp trẻ. Phổi non nớt của trẻ đang phát triển và học cách hoạt động khi chúng đối mặt với thế giới bên ngoài, điều này là lý do cơ hô hấp của trẻ thường có những đặc điểm sau:

• Trẻ thường thở chủ yếu qua mũi và chưa phát triển khả năng thở qua miệng.
• Lỗ mũi và đường thở của bé có kích thước nhỏ hẹp hơn so với người lớn, gây khó khăn trong quá trình trao đổi khí.
• Do thành ngực của trẻ sơ sinh chủ yếu là sụn, nó có đặc tính mềm mại hơn do đó.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, trong tình trạng bình thường, trẻ sơ sinh 1 tháng tuổi thường có nhịp thở trung bình từ 40 - 50 nhịp/phút. Đối với trẻ dưới 12 tháng, nhịp thở bình thường là khoảng 35 - 40 nhịp/phút.

Trẻ sơ sinh thường thực hiện hơi thở theo một chu kỳ, có nghĩa là giữa các nhịp thở, bé có thể nghỉ khoảng 5 giây. Đây là một hiện tượng sinh lý bình thường và thường giảm đi khi trẻ phát triển.

Nguyên nhân dẫn đến trẻ sơ sinh thở mạnh khi ngủ

Biểu hiện thở mạnh khi ngủ ở trẻ sơ sinh có nguồn gốc từ nhiều yếu tố khác nhau. Tính sinh lý, đó có thể do cấu trúc đường thở chưa phát triển đầy đủ và trẻ đang học cách điều chỉnh nhịp thở. Ngoài ra, các nguyên nhân khác gây ra hiện tượng này bao gồm:

• Tác nhân gây dị ứng: Trẻ tiếp xúc với các yếu tố gây dị ứng như thay đổi thời tiết đột ngột, lông động vật, mạt bụi, phấn hoa, có thể kích thích đường thở của trẻ, dẫn đến biểu hiện thở mạnh khi ngủ.
• Hệ miễn dịch non yếu: Sức đề kháng của trẻ mới sinh còn yếu, làm cho trẻ dễ bị tác động của virus và vi khuẩn, gây viêm đường hô hấp. Triệu chứng như thở mạnh, thở khò khè, khó thở có thể xuất hiện trong trường hợp này.
• Bệnh lý: Nếu trẻ thở mạnh kèm theo các triệu chứng như hoặc sổ mũi, đây có thể là biểu hiện của các bệnh như cúm hoặc cảm lạnh. Trong trường hợp thở rút lõm lồng ngực, thở nhanh, gấp, bỏ bú, quấy khóc, da tím tái, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo về các bệnh lý đường hô hấp như viêm phế quản cấp, viêm phổi, hoặc viêm tiểu phế quản.

Khi phát hiện trẻ có những triệu chứng nghiêm trọng như đã mô tả, cha mẹ nên ngay lập tức đưa bé đến bác sĩ để nhận được chẩn đoán và điều trị kịp thời, nhằm tránh rủi ro của các biến chứng nặng nề có thể xảy ra.

Biện pháp phòng ngừa khi trẻ thở mạnh khi ngủ

Để phòng ngừa tình trạng trẻ sơ sinh thở mạnh khi ngủ, có một số biện pháp mà cha mẹ có thể thực hiện:

• Giữ môi trường sạch sẽ: Đảm bảo rằng phòng ngủ của trẻ luôn được làm sạch, thông thoáng và không có tác nhân gây dị ứng như bụi, lông động vật, hoặc mảnh vụn.
• Kiểm soát nhiệt độ phòng: Đảm bảo phòng ngủ có nhiệt độ ổn định và thoải mái để tránh tình trạng nóng quá hoặc lạnh lẽo, có thể làm tăng khả năng kích thích đường thở của trẻ.
• Sử dụng đèn ngủ nhẹ: Ánh sáng mềm mại từ đèn ngủ có thể giúp trẻ an tâm hơn khi ngủ và giảm tình trạng thức giấc đột ngột.
• Ngủ nằm sấp hoặc ngửa: Nếu bác sĩ không đưa ra khuyến cáo khác, đặt trẻ sơ sinh ngủ ở tư thế nằm sấp hoặc ngửa có thể giúp giảm áp lực lên đường hô hấp và hỗ trợ quá trình thở.
• Theo dõi môi trường y tế: Đảm bảo trẻ được tiêm phòng đầy đủ và giữ lịch hẹn kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện và điều trị sớm các vấn đề về đường hô hấp.
• Tránh các chất kích thích: Hạn chế tiếp xúc trẻ với môi trường có khói thuốc lá và hạn chế sử dụng các sản phẩm có thể kích thích đường hô hấp của trẻ.
• Theo dõi triệu chứng và thăm bác sĩ: Nếu cha mẹ phát hiện bất kỳ triệu chứng nào lo lắng hoặc kéo dài, hãy đưa trẻ đến thăm bác sĩ để nhận được tư vấn chính xác và điều trị khi cần thiết.

Mặc dù nhiều phụ huynh có kiến thức đầy đủ và tự tin trong việc chăm sóc trẻ khi bé ốm, nhưng cha mẹ vẫn nên tránh chủ quan trước tình trạng trẻ sơ sinh thở mạnh khi ngủ. Có nhiều trường hợp cha mẹ không muốn sử dụng kháng sinh cho con hoặc lo lắng đưa trẻ đến bệnh viện và tự cố gắng tự chữa trị tại nhà, tuy nhiên, việc thực hiện phương pháp điều trị không đúng cách có thể khiến tình trạng bệnh của trẻ trở nên nặng hơn. Vì vậy, cha mẹ nên đưa trẻ đi khám ngay khi phát hiện bất kỳ triệu chứng bất thường nào, để đảm bảo được chăm sóc và điều trị đúng cách từ các chuyên gia y tế.