Nhận biết dấu hiệu viêm cơ tim ở trẻ em

Sức khỏe của con là mối quan tâm hàng đầu của mọi cha mẹ. Trong những năm đầu đời, hệ thống tim mạch của trẻ đang trong giai đoạn phát triển quan trọng, và việc phát hiện và giám sát sớm bất kỳ dấu hiệu bất thường nào về tim mạch là điều vô cùng cần thiết. Một trong những vấn đề nguy hiểm mà cha mẹ cần quan tâm là viêm cơ tim ở trẻ em.

Bệnh viêm cơ tim ở trẻ em

Viêm cơ tim là một tình trạng gây viêm hoặc hoại tử cơ tim, do các nguyên nhân như nhiễm trùng, nhiễm độc hoặc các bệnh lý khác trong cơ tim. Ở trẻ, viêm cơ tim thường đi kèm với viêm màng trong tim hoặc viêm màng ngoài tim. Đây là một tình trạng nguy hiểm và cần được chẩn đoán và điều trị kịp thời để tránh các biến chứng nghiêm trọng.

Biểu hiện của viêm cơ tim trên lâm sàng phụ thuộc vào mức độ nặng hay nhẹ và cũng sẽ khác nhau tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe và độ tuổi của trẻ.

Dấu hiệu điển hình nhận biết viêm cơ tim cấp ở trẻ lớn

Ở trẻ lớn, các dấu hiệu lâm sàng đầu tiên thường xuất phát từ những triệu chứng của hệ hô hấp như đau tức ngực, khó thở. Sau đó, có thể xuất hiện rối loạn tiêu hóa, và khi bệnh tiến triển nặng hơn, các triệu chứng tại tim và vùng ngực dần xuất hiện.

Tuy nhiên, do các triệu chứng ban đầu có thể giống với cảm cúm thông thường, nhiều mẹ dễ nhầm lẫn và tự xử lý thuốc cho trẻ mà không đưa con đi khám. Điều này có thể dẫn đến việc chẩn đoán và điều trị chậm trễ, gây tổn thương cho sức khỏe của trẻ.

Dấu hiệu điển hình nhận biết viêm cơ tim cấp ở trẻ nhỏ

Ở trẻ nhỏ, ban đầu các triệu chứng không rõ ràng, đôi khi chỉ là thấy trẻ đột nhiên bỏ bú, thường xuyên quấy khóc, sốt, và rơi vào trạng thái li bì. Do đó, việc chẩn đoán lúc này rất khó khăn.

Tiếng tim mờ là một triệu chứng sớm rất có điển hình giúp chẩn đoán trong viêm cơ tim cấp, ban đầu mờ tiếng thứ nhất. Sau đó mờ cả tiếng thứ hai kèm theo dấu hiệu tím tái, sắc nhợt nhạt, nhịp nhanh, huyết áp tụt, đặc biệt là huyết áp tối đa, đau tức ngực, hồi hộp trống ngực, và khó thở khi gắng sức. 

Trong những trường hợp nặng, khó thở có thể xảy ra ngay cả khi trẻ nghỉ ngơi. Nghe tim phổi có thể thấy tiếng ngựa phi, tiếng thổi tâm thu ở mỏm tim do buồng thất trái giãn gây tình trạng hở van 2 lá cơ năng.

Khi tình trạng viêm cơ tim bị lan rộng, các dấu hiệu của suy tim sẽ xuất hiện thêm. Trẻ sẽ có nhiều hơn các cơn đau ngực, nhịp tim nhanh hoặc rối loạn nhịp tim kèm theo khó thở trong lúc hoạt động, thậm chí cả khi nghỉ ngơi. Trong trường hợp nặng, trẻ có thể bị phù chân, phù mắt cá chân do bị ứ dịch.

Bệnh viêm cơ tim ở trẻ em do đâu?

Viêm cơ tim có nguyên nhân do nhiều loại virus như enteroviruses, echovirus, adenovirus, virus sởi, và quai bị. Các tác nhân này xâm nhập vào cơ thể và làm tổn thương các tế bào cơ tim, giảm sức co bóp của cơ tim, gây trụy tim mạch. Điều này khiến tim phải giãn to và tăng cường hoạt động để duy trì các hoạt động của cơ thể. Tuy nhiên, do phải hoạt động quá sức, tim bị suy yếu, các cơ tim co bóp dần bị hủy hoại và dẫn đến giải phóng các chất, men tim tăng cao.

Bệnh viêm cơ tim có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, đặc biệt phổ biến ở trẻ em trong độ tuổi từ 2 - 10 tuổi. Trẻ em dưới 24 tháng tuổi dễ mắc bệnh hơn do cơ thể chưa hoàn thiện chức năng hoạt động của các hệ cơ quan và hệ thống miễn dịch còn yếu.

Viêm cơ tim là bệnh lý nguy hiểm, đặc biệt là viêm cơ tim cấp. Trên lâm sàng, có những trường hợp bệnh nhi chỉ bị viêm cơ tim thoáng qua, và sau khi được điều trị phục hồi, không để lại di chứng. 

Tuy nhiên, trong những trường hợp nặng, nguy cơ để lại biến chứng suy tim hoặc rối loạn nhịp tim, thậm chí có nguy cơ tử vong cao. Vì vậy, việc phòng ngừa và chẩn đoán kịp thời cùng với điều trị hiệu quả là rất quan trọng để giảm thiểu tác động nguy hiểm của bệnh viêm cơ tim đối với sức khỏe trẻ em.

Giúp trẻ phòng ngừa biến chứng nguy hiểm do viêm cơ tim cấp

Để phòng ngừa và hạn chế nguy cơ viêm cơ tim cấp ở trẻ em, các mẹ cần lưu ý những điều sau đây:

Đảm bảo chế độ ăn uống khoa học: Cung cấp đủ chất dinh dưỡng, đặc biệt là các vitamin và khoáng chất để giúp cơ thể trẻ phát triển khỏe mạnh và tăng cường sức đề kháng.

Hạn chế tiếp xúc với những người mắc bệnh liên quan đến siêu vi: Tránh tiếp xúc với người lớn hay trẻ em đã mắc bệnh cảm cúm, quai bị, rubella và các bệnh liên quan đến siêu vi khác để giảm nguy cơ lây nhiễm.

Tiêm chủng đầy đủ: Đảm bảo cho trẻ được tiêm chủng đầy đủ, đặc biệt là các mũi tiêm chống bạch hầu, cúm, quai bị, rubella để tăng cường miễn dịch cho cơ thể trẻ.

Rèn luyện thói quen vệ sinh cá nhân: Dạy trẻ thói quen rửa tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh để ngăn chặn sự lây lan của vi khuẩn và vi rút.

Uống đủ nước hàng ngày: Đảm bảo cho trẻ uống đủ nước mỗi ngày để duy trì sự cân bằng nước trong cơ thể.

Phát hiện và đưa trẻ đi khám ngay khi có dấu hiệu bất thường: Nếu trẻ có các triệu chứng như bỏ bú, sốt, đau mỏi người, tim đập nhanh hơn bình thường, khó thở, tím tái, người xanh xao,... hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để thăm khám ngay.

Viêm cơ tim cấp ở trẻ em có thể trở nặng nhanh chóng và cũng có thể tự khỏi trong những trường hợp nhẹ. Tuy nhiên, khi bệnh diễn biến nặng và gây ra suy tim, nó có thể gây ra nhiều biến chứng nặng nề và ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ, thậm chí có thể gây nguy cơ tử vong cao. Do đó, việc quan sát và kịp thời đưa trẻ đi khám khi có dấu hiệu bất thường là cực kỳ quan trọng để chẩn đoán và điều trị hiệu quả.