Những bệnh ung thư có khả năng di truyền cao

Với những người có người thân từng mắc bệnh ung thư, đặc biệt là bệnh nằm trong 5 loại bệnh ung thư có nguy cơ di truyền cao dưới đây, bạn cần sàng lọc ung thư sớm để có thể phát hiện sớm tình trạng bệnh, từ đó ngăn chặn tiến độ phát triển, giảm nguy cơ tử vong và chi phí điều trị.

Cảnh báo 5 loại ung thư nguy hiểm có tính di truyền qua nhiều đời

Ung thư vú

Ung thư vú là loại ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ

Ung thư vú là loại ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ, nguyên nhân phần lớn cũng do là sự di truyền mạnh mẽ của căn bệnh này. Đột biến gen xảy ra ở lứa thứ hai cao gấp 3-4 lần những loại ung thư khác, khiến 2 gen di truyền là BRCA1 và BRCA2 không thể sửa chữa lỗi và kiểm soát sự sinh sản của các tế bào xấu kịp thời, cuối cùng dẫn đến ung thư. 

Những tỉ lệ di truyền ung thư vú:

• Phụ nữ mang những gen đột biến di truyền như BRCA1 và BRCA2 hoặc một trong hai gen này có khả năng mắc ung thư vú lên đến 50-80%.
• Trong khi đó, khoảng 30% phụ nữ mắc ung thư vú có ít nhất một người thân trong gia đình mắc bệnh ung thư vú trước đó như mẹ, dì, chị em gái.

Ung thư đại trực tràng

Đột biến di truyền bệnh ung thư trực tràng gây ra những bất thường trên gen PC, EPCAM, MLH1, MSH2 và MSH6 - những gen có chức năng ngăn chặn sự hình thành của khối u trong cơ thể. Đột biến những gen này không những làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư ung thư đại trực tràng mà còn kéo theo những bệnh ung thư khác nữa như ung thư nội mạc tử cung, dạ dày, buồng trứng và tuyến tụy.

Ung thư tuyến giáp

Tại Việt Nam, ung thư tuyến giáp xếp thứ 9 trong các loại ung thư phổ biến nhất với 5.500 ca mắc mới, dự kiến đến năm 2021 sẽ tăng lên hơn 13.000. Ung thư tuyến giáp có tính di truyền hơn 70% nếu trong gia đình bố mẹ hoặc anh chị đã mắc bệnh. Những phụ nữ ở độ tuổi từ 30-50 có nguy cơ mắc bệnh cao hơn gấp 3 lần so với nam giới do rối loạn nội tiết tố trong quá trình sinh nở hoặc tiền mãn kinh.

Ung thư phổi

Bệnh ung thư phổi là căn bệnh có tỷ lệ tử vong cao nhất

Bệnh ung thư phổi là căn bệnh có tỷ lệ tử vong cao nhất trong các loại bệnh ung thư, ngoài ra xu hướng di truyền của nó cũng cao hơn những loại ung thư khác. Những tỉ lệ di truyền của bệnh ung thư phổi: 

• Các báo cáo thống kê cho thấy có khoảng 8% số ca ung thư phổi là do di truyền, trong đó có thể ảnh hưởng bởi thế hệ mang gen di truyền.
• Nếu bố, mẹ, anh, chị, em ruột của bạn có gen di truyền thì nguy cơ bạn di truyền gen này cao gấp 50% so với người bình thường.
• Nếu như cô, dì, chú, bác, ông, bà thì tỉ lệ mang gen của bạn cao hơn bình thường 30%.

Những tỷ lệ này không đảm bảo bạn sẽ bị ung thư, nhưng nguy cơ tầm soát ra bệnh là cao hơn những người khác. Ngoài ra tỉ lệ di truyền ung thư phổi ở nữ nhiều hơn so với nam giới, đặc biệt là những người trẻ. 

Trong nhiều trường hợp gia đình có người mang gen đột biến ung thư phổi nhưng không phát triển thành tế bào ung thư nhưng vẫn có thể di truyền sang đời sau. Đặc biệt những người người hút thuốc lá thường khởi phát nhanh nhất những tế bào ung thư phổi, đặc biệt là nam giới trung niên 45 - 50 tuổi.

U nguyên bào võng mạc

U nguyên bào võng mạc có liên quan đến yếu tố di truyền chiếm khoảng 6% ở trẻ

U nguyên bào võng mạc có liên quan đến yếu tố di truyền chiếm 6% nguyên nhân gây bệnh, tuy nhiên khả năng lây từ mẹ sang con chiếm đến chiếm đến 80%. Tuy gen di truyền từ mẹ sang con rất cao, song tỷ lệ mắc bệnh ung thư không quá cao, vì húng còn tùy thuộc vào những yếu tố khác làm biến đổi chức năng của các cơ quan trong cơ thể.

Tầm soát nguy cơ ung thư sớm

Đặc biệt nếu như mẹ bạn mắc bệnh ung thư vú, thì con gái sinh ra có nguy cơ mắc ung thư vú cao gấp 2 lần so với những người có người thân di truyền ung thư ung thư vú (không phải là mẹ). Ngoài ra nguy cơ ung thư vú còn có thể xuất hiện từ phía gia đình cha của bạn, có thể là do cô, bà nội đều có thể di truyền di sang cho bạn. 

Nếu trong gia đình có người mắc những căn bệnh ung thư trên, bạn cần đi xét nghiệm gen đột biến di truyền để tầm soát nguy cơ mắc bệnh. Những kết quả của việc xét nghiệm như:

Dương tính: Nghĩa là bạn đang mang gen đột biến, đồng nghĩa với việc bạn có khả năng nguy cơ bị ung thư cao. Tuy nhiên việc này không chắc chắn rằng bạn đang bị ung thư hoặc chắc chắn sẽ bị ung thư

Âm tính: Nghĩa là không mang gen đột biến. Lúc này bạn sẽ yên tâm rằng mình không có nguy cơ di truyền bệnh từ người thân nhưng vẫn có nguy cơ bị ung thư do những nguyên nhân từ môi trường. 

Âm tính thật: Bạn không mang gen đột biến trong khi những thành viên trong gia đình lại có mang những gen này.

Có đột biến gen nhưng không có ý nghĩa lâm sàng: Trong cơ thể có gen đột biến do di truyền không rõ có làm tăng nguy cơ ung thư vú hay không.

Xuân Trúc

Nguồn: Tổng hợp