Những cách kiểm tra vô sinh ở nam giới phổ biến hiện nay

Các phương pháp chẩn đoán vô sinh ở nam giới là vấn đề được nhiều người quan tâm hiện nay. Nhờ sự phát triển vượt bậc của y học hiện đại, hiện đã có nhiều kỹ thuật tiên tiến giúp đánh giá và hỗ trợ điều trị vô sinh nam một cách hiệu quả.

Triệu chứng nhận biết vô sinh ở nam giới là gì?

Triệu chứng chủ yếu của vô sinh nam là không thể giúp phụ nữ mang thai. Trong một số trường hợp, các vấn đề tiềm ẩn như rối loạn di truyền, mất cân bằng hormone hoặc giãn tĩnh mạch thừng tinh có thể là dấu hiệu cảnh báo tình trạng vô sinh ở nam giới.

Bên cạnh đó, vô sinh nam còn có thể được phát hiện thông qua kết quả xét nghiệm tinh dịch. Số lượng tinh trùng thấp hơn mức bình thường - dưới 15 triệu tinh trùng trên mỗi ml tinh dịch hoặc ít hơn 39 triệu tinh trùng trên mỗi lần xuất tinh - cũng là chỉ số cảnh báo nguy cơ vô sinh.

Cách kiểm tra vô sinh ở nam giới

Vô sinh đang là một vấn đề nhận được nhiều sự quan tâm. Vậy kiểm tra vô sinh nam như thế nào? Dưới đây là cách chẩn đoán vô sinh nam:

Siêu âm

Siêu âm bìu và tinh hoàn rất có giá trị trong chẩn đoán khi kích thước tinh hoàn bình thường và mức testosterone trong giới hạn bình thường. Siêu âm qua trực tràng được sử dụng để phát hiện tắc ống dẫn tinh, trong khi siêu âm qua bìu giúp xác định các khối bất thường ở bìu và có thể phát hiện giãn tĩnh mạch tinh nhẹ.

Xét nghiệm nội tiết

Các hormone do tuyến yên, vùng dưới đồi và tinh hoàn sản xuất đóng vai trò quan trọng trong quá trình sinh tinh. Do đó, giảm nồng độ hormone trong máu có thể cung cấp giá trị chẩn đoán cho vô sinh nam.

Khi tinh dịch đồ bất thường, đặc biệt trong các trường hợp không có tinh trùng, mật độ tinh trùng <10 triệu/ml, hoặc khi xuất hiện rối loạn chức năng tình dục, giảm ham muốn, liệt dương, bác sĩ có thể chỉ định thực hiện xét nghiệm nội tiết gồm: testosterone, FSH, LH, prolactin (PRL)…

• FSH và LH cao, Testosterone thấp: Suy sinh dục nguyên phát
• FSH và LH không tăng, Testosterone thấp hoặc bình thường: Suy sinh dục thứ phát
• Testosterone và LH cao, FSH bình thường: Kháng androgen một phần
• PRL cao: Nghi ngờ u tuyến yên

Xét nghiệm tinh dịch đồ

Tinh dịch đồ là xét nghiệm đầu tay và thường quy để đánh giá nguyên nhân vô sinh ở nam giới. Xét nghiệm này giúp kiểm tra số lượng tinh trùng, hình thái và khả năng di động của tinh trùng. Ngoài ra, trong mẫu tinh dịch còn có thể phát hiện các tình trạng viêm nhiễm hiện có.

Thông thường, số lượng tinh trùng tối thiểu trong một lần xuất tinh là 39 triệu con, tỷ lệ di động tối thiểu là 30%, và không xuất hiện các bất thường hình thái nghiêm trọng như tinh trùng đầu tròn hoặc đầu kim. Vì vậy, nếu có bất thường ở một trong các chỉ số trên, khả năng sinh sản của nam giới có thể bị ảnh hưởng.

Khi có kết quả tinh dịch đồ, bác sĩ sẽ cân nhắc chỉ định thêm các xét nghiệm khác để đánh giá các nhóm nguyên nhân gây vô sinh.

Xét nghiệm di truyền

Xét nghiệm di truyền giúp bác sĩ xác định nguyên nhân vô sinh ở nam giới liên quan đến các bệnh lý bẩm sinh hoặc yếu tố di truyền. Thông qua phân tích gen và bộ nhiễm sắc thể, có thể phát hiện một số bất thường di truyền gây vô sinh hiếm muộn, chẳng hạn như:

• Mất đoạn AZF trên nhiễm sắc thể Y: Có thể dẫn đến vô tinh.
• Đột biến gen CFTR trong bệnh xơ nang: Liên quan đến tình trạng bẩm sinh không có ống dẫn tinh hai bên.
• Hội chứng Klinefelter (47XXY): Chiếm khoảng ⅔ các bất thường nhiễm sắc thể ở nam giới bị hiếm muộn.
• Hội chứng Kallmann: Di truyền theo nhiễm sắc thể X do đột biến gen Kalig-1 ở nhánh ngắn.

Ngoài ra, bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm đánh giá mức độ đứt gãy DNA tinh trùng. Tình trạng DNA tinh trùng bị đứt gãy làm giảm khả năng thụ tinh, giảm chất lượng phôi và tăng nguy cơ vô sinh - hiếm muộn. Nếu tỷ lệ đứt gãy DNA trên 30%, được coi là mức cao, sẽ làm giảm khả năng mang thai tự nhiên.

Chụp ống dẫn tinh

Chụp ống dẫn tinh có cản quang giúp xác định vị trí tắc nghẽn trên đường dẫn tinh. Mục đích chính của thủ thuật là phát hiện điểm tắc trên ống dẫn tinh. Khi thực hiện, bác sĩ sẽ bơm thuốc cản quang vào ống dẫn tinh và tiến hành chụp X-quang.

Ống dẫn tinh thông suốt nếu thuốc cản quang đi qua và hiển thị rõ ống dẫn tinh, túi tinh, bóng tinh và bóng bàng quang trên phim X-quang.

Ngược lại, nếu thuốc cản quang dừng lại tại một điểm trên đường đi, điều này chứng tỏ có bít tắc ở vị trí đó.

Các phương pháp chẩn đoán khác

Ngoài các cách kiểm tra vô sinh ở nam giới đã nêu, bác sĩ có thể chỉ định thêm một số xét nghiệm hỗ trợ chẩn đoán vô sinh nam, bao gồm:

• Xét nghiệm miễn dịch loại trừ các bệnh lây truyền qua đường tình dục như HIV, giang mai, viêm gan B… những bệnh này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản.
• Xét nghiệm nước tiểu sau xuất tinh giúp kiểm tra sự hiện diện của tinh trùng trong nước tiểu, đặc biệt trong các trường hợp nghi ngờ xuất tinh ngược dòng.
• Xét nghiệm kháng thể kháng tinh trùng.
• Chọc hút dịch mào tinh hoàn để tìm tinh trùng.
• Sinh thiết tinh hoàn, có thể thực hiện bằng kim sinh thiết hoặc phẫu thuật sinh thiết.

Có thể thấy, các xét nghiệm chẩn đoán vô sinh nam đóng vai trò rất quan trọng trong việc xác định bệnh lý, nguyên nhân và các yếu tố ảnh hưởng. Việc này mang lại cơ hội điều trị hiệu quả, đồng thời tạo hy vọng cho nhiều cặp vợ chồng gặp tình trạng vô sinh - hiếm muộn.

Các biện pháp giúp phòng ngừa vô sinh nam

Thực tế cho thấy, không phải mọi trường hợp vô sinh ở nam giới đều có thể ngăn chặn hoàn toàn. Tuy vậy, việc tuân thủ một số khuyến nghị dưới đây có thể giúp giảm thiểu nguy cơ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản:

• Tránh hút thuốc lá.
• Hạn chế hoặc ngừng sử dụng đồ uống có cồn.
• Nói không với ma túy và các chất kích thích.
• Duy trì chế độ ăn uống cân đối kết hợp với luyện tập thể dục để giữ cân nặng ổn định.
• Hạn chế tiếp xúc với môi trường độc hại và tránh làm tăng nhiệt độ vùng tinh hoàn.
• Sắp xếp thời gian nghỉ ngơi, thư giãn hợp lý để giảm căng thẳng và áp lực tinh thần.

Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về vô sinh ở nam giới cũng như tầm quan trọng của việc phát hiện sớm. Tình trạng này tuy ngày càng phổ biến nhưng hoàn toàn có thể được chẩn đoán kịp thời thông qua cách kiểm tra vô sinh ở nam giới, từ thăm khám lâm sàng đến các xét nghiệm chuyên sâu. Hãy tiếp tục theo dõi những bài viết sức khỏe khác từ Nhà thuốc Long Châu để cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích.