Xuất tinh ngược dòng là gì? Những vấn đề cần biết về xuất tinh ngược dòng

Xuất tinh ngược dòng là gì?

Ở nam giới, nước tiểu và tinh dịch đều đi qua niệu đạo. Tại cổ bàng quang có một cơ vòng giúp giữ nước tiểu trong bàng quang cho đến khi bạn muốn đi tiểu. Khi đạt khoái cảm, cơ này sẽ co thắt lại để ngăn tinh dịch không đi ngược lên vào trong bàng quang. Từ đó, tinh dịch sẽ theo ống dẫn tinh đến niệu đạo và đến dương vật để xuất ra ngoài.

Xuất tinh ngược dòng là tình trạng tinh dịch thay vì ra khỏi cơ thể qua niệu đạo đến dương vật khi đạt khoái cảm trong quan hệ thì lại đi ngược vào bàng quang do cơ ở cổ bàng quang không co lại mà giãn ra làm bàng quang không đóng hoàn toàn. Tình trạng này còn được gọi là cực khoái khô, vì mặc dù bạn có cảm giác cực khoái như bình thường và bạn có cảm giác xuất tinh nhưng tinh dịch ra ngoài rất ít hoặc không có và điều này không ảnh hưởng đến khoái cảm tình dục của bạn.

Những dấu hiệu và triệu chứng của xuất tinh ngược dòng

Triệu chứng chính của xuất tinh ngược dòng là có rất ít hoặc không có tinh dịch xuất ra ngoài khi bạn đạt tới khoái cảm, vì lúc này tinh dịch đã đi vào bàng quang thay vì niệu đạo. Nhiều nam giới có thể không nhận thấy tình trạng này.

Bởi vì nước tiểu bị hòa lẫn với tinh dịch, do đó bạn có thể thấy nước tiểu của mình sẽ có màu hơi đục ngay sau khi quan hệ tình dục.

Một dấu hiệu gợi ý bạn có thể bạn đang xuất tinh ngược dòng là bạn không có con dù đã cố gắng thụ thai, điều này còn được gọi là vô sinh nam. 

Xuất tinh ngược dòng làm giảm khả năng sinh sản của bạn, tuy nhiên đây không phải là nguyên nhân thường gặp gây vô sinh. Tình trạng này chỉ gây ra khoảng 0,2 đến 3 phần trăm các trường hợp vô sinh. Xuất tinh ngược dòng không có nghĩa là bạn không có tinh trùng mà vô sinh là do tinh trùng không xuất ra ngoài khiến khả năng thụ tinh với trứng từ thấp đến không thể thụ tinh.

Biến chứng có thể gặp khi có tình trạng xuất tinh ngược dòng

Xuất tinh ngược dòng không gây đau đớn hoặc biến chứng nghiêm trọng nào về sức khỏe của bạn. Tình trạng này không gây ảnh hưởng đến cảm giác khoái cảm khi quan hệ tình dục, không cản trở quá trình cương cứng hoặc đạt cực khoái của bạn.

Biến chứng chính của xuất tinh ngược dòng chính là vô sinh, điều này có thể làm ảnh hưởng đến cuộc sống vợ chồng của bạn. Nếu bạn muốn có con, hãy đi khám bác sĩ chuyên khoa sản để được khám và đưa ra phương pháp điều trị thích hợp.

Tuy nhiên, việc xuất tinh không có hoặc rất ít tinh dịch kèm với việc không có con có thể gây ảnh hưởng tâm lý của bạn. Từ đó ảnh hưởng đến khoái cảm khi bạn quan hệ với vợ.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Khi bạn thường xuyên gặp tình trạng cực khoái khô hoặc không có con sau một năm cố gắng thụ thai, hãy đến khám bác sĩ để được tư vấn. Mặc dù xuất tinh ngược dòng không gây hại cho sức khỏe của bạn nhưng không thể chắc chắn việc có một bệnh lý nào khác gây tình trạng cực khoái khô ở bạn.

Nguyên nhân dẫn đến xuất tinh ngược dòng

Xuất tinh ngược dòng xảy ra do cơ vòng cổ bàng quang không co thắt đóng bàng quang lại khi bạn xuất tinh, do đó bất cứ nguyên nhân ảnh hưởng đến việc đóng mở bàng quang đều có thể gây xuất tinh ngược dòng.

Xuất tinh ngược dòng có thể là tác dụng phụ tiềm ẩn của một số loại thuốc như thuốc điều trị tăng huyết áp, thuốc chống trầm cảm (như fluoxetine, sertraline…), thuốc điều trị phì đại tuyến tiền liệt (như tamsulosin, alfuzosin…).

Xuất tinh ngược dòng cũng có thể xảy ra do tổn thương thần kinh do một số bệnh lý gây ra:

• Đái tháo đường gây bệnh thần kinh tự chủ: Khi lượng đường trong máu không được kiểm soát chặt trong thời gian dài sẽ làm tổn thương thần kinh tự chủ, ảnh hưởng đến các cơ quan trong đó có bàng quang.
• Xơ cứng rải rác.
• Bệnh Parkinson.
• Chấn thương tủy sống.
• Tai biến mạch máu não.
• Xạ trị vùng chậu.

Tổn thương do phẫu thuật đối với cơ bàng quang hoặc dây thần kinh có thể dẫn đến xuất tinh ngược dòng:

• Phẫu thuật tuyến tiền liệt: Những nam giới đã phẫu thuật cắt bỏ tuyến tiền liệt qua niệu đạo có 10 đến 15 phần trăm nguy cơ xuất tinh ngược dòng. Phẫu thuật cắt bỏ tuyến tiền liệt (vì ung thư hoặc phì đại lành tính) dẫn đến nguy cơ xuất tinh ngược cao hơn sau thủ thuật.
• Phẫu thuật cắt bỏ bàng quang.
• Phẫu thuật vùng chậu, nhất là để điều trị ung thư tuyến tiền liệt, tinh hoàn, đại tràng hoặc trực tràng.
• Phẫu thuật xác định giai đoạn ung thư ở xương chậu hoặc vùng bụng dưới (phẫu thuật loại bỏ hạch bạch huyết để xác định ung thư đã lan rộng đến đâu).
• Một số loại phẫu thuật trên đĩa đệm và đốt sống ở cột sống dưới.

Nguyên nhân phổ biến nhất gây xuất tinh ngược dòng là biến chứng của phẫu thuật tuyến tiền liệt và phẫu thuật bàng quang qua niệu đạo.

Những ai có nguy cơ mắc xuất tinh ngược dòng?

Bất kỳ nam giới nào cũng có nguy cơ mắc phải xuất tinh ngược dòng. Tuy nhiên, những người đã trải qua phẫu thuật tuyến tiền liệt và phẫu thuật bàng quang qua niệu đạo có nguy cơ cao.

Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải xuất tinh ngược dòng

Khi bạn có bất kỳ tình trạng nào dưới đây đều có thể khiến bạn có nguy cơ cao bị xuất tinh ngược dòng:

• Đang mắc bệnh đái tháo đường;
• Mắc bệnh xơ cứng rải rác;
• Mắc bệnh Parkinson;
• Chấn thương tủy sống;
• Tiền sử phẫu thuật liên quan đến tuyến tiền liệt hoặc bàng quang;
• Tiền sử phẫu thuật vùng chậu hoặc trực tràng;
• Có vấn đề về cấu trúc của niệu đạo;
• Đang sử dụng thuốc điều trị phì đại tuyến tiền liệt, thuốc hạ huyết áp, thuốc chống trầm cảm.

Phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán xuất tinh ngược dòng

Kiểm tra sức khỏe

Để đánh giá và chẩn đoán tình trạng xuất tinh ngược dòng của bạn, bác sĩ sẽ hỏi và đánh giá về các dấu hiệu và triệu chứng:

• Xuất tinh rất ít hoặc không có tinh dịch khi đạt cực khoái;
• Nước tiểu đục sau khi quan hệ tình dục;
• Vô sinh nam;
• Bao lâu và tần suất bạn xảy ra tình trạng cực khoái khô;
• Bất kỳ triệu chứng bất thường khác trên cơ thể bạn;
• Tiền sử mắc bệnh mạn tính hoặc chấn thương hoặc thuốc đang sử dụng;
• Tiền sử mắc bệnh ung thư và phương pháp điều trị ung thư của bạn.

Xét nghiệm

Xét nghiệm nước tiểu là một xét nghiệm đơn giản để đánh giá tình trạng thiếu hay không có tinh dịch có phải do xuất tinh ngược dòng hay không. Bạn sẽ được yêu cầu tự tạo cảm giác khoái cảm để xuất tinh. Nếu nước tiểu của bạn chứa nhiều tinh trùng thì chẩn đoán sẽ là xuất tinh ngược dòng. Nếu nước tiểu không chứa tinh dịch có nghĩa là bạn có vấn đề trong sản xuất tinh dịch hoặc một bệnh lý khác gây ra. Lúc này, bạn sẽ được chuyển đến bác sĩ chuyên khoa để được khám và chẩn đoán.

Phương pháp điều trị xuất tinh ngược dòng hiệu quả

Xuất tinh ngược dòng có thể không cần phải điều trị nếu bạn không muốn có con. Chúng không ảnh hưởng đến khoái cảm tình dục của bạn và không gây hại đến sức khỏe của bạn.

Nếu nguyên nhân gây ra là do thuốc, các triệu chứng sẽ biến mất sau khi bạn ngừng thuốc. Tuy nhiên việc ngừng thuốc cần được sự cho phép của bác sĩ điều trị, do đó hãy nói chuyện với bác sĩ điều trị trước khi ngừng thuốc đang dùng.

Nhiều loại thuốc có thể giúp cơ cổ bàng quang co thắt lại khi xuất tinh gồm:

• Imipramine: Là một thuốc chống trầm cảm thế hệ cũ.
• Thuốc kháng histamin như brompheniramine, chlorpheniramine.
• Thuốc giúp thông mũi như phenylephrine và pseudoephedrine.
• Tuy nhiên nếu bạn bị tổn thương thần kinh hoặc cơ cổ bàng quang do phẫu thuật, thuốc thường sẽ không có hiệu quả.

Nếu bạn đang muốn có con và sử dụng thuốc không mang lại hiệu quả, bạn nên đến khám bác sĩ chuyên khoa sản. Những phương pháp hỗ trợ thụ tinh hiện nay:

• Thụ tinh trong tử cung: Bơm tinh trùng đã rửa sạch vào tử cung tại thời điểm rụng trứng.
• Thụ tinh trong ống nghiệm hay IVF (In vitro fertilization).

Tinh trùng sẽ được lấy bằng các phương pháp phẫu thuật như: Hút tinh trùng từ tinh hoàn qua da (Testicular sperm aspiration - TESA), chọc hút tinh trùng từ mào tinh (Percutaneous Epididymal Sperm Aspiration - PESA), thu nhận tinh trùng bằng phẫu thuật xẻ tinh hoàn (Testicular sperm extraction - TESE).

Những thói quen sinh hoạt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của xuất tinh ngược dòng

Chế độ sinh hoạt:

• Tập tư thế Kegel: Là bài tập cơ sàn chậu, hỗ trợ nâng đỡ các cơ quan trong vùng chậu như bàng quang, ruột, niệu đạo. Từ đó kiểm soát tốt chức năng đường tiểu, chức năng tình dục.
• Điều trị và kiểm soát tốt đái tháo thường, bệnh tim mạch.
• Tập thói quen sống lành mạnh, tránh lối sống tĩnh tại.
• Giữ tinh thần thư giãn.
• Sắp xếp thời gian làm việc và nghỉ ngơi hợp lý.
• Hạn chế hút thuốc lá hay sử dụng rượu bia.

Chế độ dinh dưỡng: Bổ sung đầy đủ chất, tránh các thực phẩm dầu mỡ.

Phương pháp phòng ngừa xuất tinh ngược dòng hiệu quả

Hiện nay chưa có cách phòng ngừa xuất tinh ngược dòng. Nếu bạn đang mắc các bệnh lý như đái tháo đường, Parkinson, xơ cứng rải rác, hãy điều trị và kiểm soát bệnh thật chặt chẽ, theo dõi tình trạng xuất tinh của mình.

Nếu bạn mắc bệnh phì đại tuyến tiền liệt, hãy cân nhắc phương pháp điều trị ít xâm lấn, tránh tổn thương đến bàng quang và niệu đạo như cắt bỏ tuyến tiền liệt bằng kim chọc niệu đạo (Transurethral Needle Ablation - TUNA), liệu pháp nhiệt vi sóng qua niệu đạo (Transurethral Microwave Thermotherapy - TUMT).

Ngoài ra, hãy tự chăm sóc sức khỏe của bản thân bằng cách tập thể dục, vận động thường xuyên, tránh lối sống tĩnh tại, làm việc và nghỉ ngơi hợp lý, chế độ ăn lành mạnh để phòng ngừa các bệnh lý mạn tính như đái tháo đường, tăng huyết áp,...