Nội soi thực quản là gì? Quy trình tiến hành như thế nào?

Thực quản có nhiệm vụ đưa thức ăn từ họng xuống dưới dạ dày. Vì vậy, khi chúng ta ăn uống không hợp lý, khoa học, thực quản sẽ dễ bị tổn thương và gặp các bệnh lý như: Trào ngược thực quản, viêm thực quản,… Nội soi thực quản là phương pháp hiệu quả nhất giúp chẩn đoán và xác định các bệnh lý về thực quản.

Nội soi thực quản là gì?

Đây là phương pháp dùng một ống soi mềm có gắn camera và đèn chiếu sáng ở đầu để đi qua họng và đi dọc theo chiều dài của thực quản. Dụng cụ nội soi này có đường kính nhỏ, có thể điều khiển được hướng đi và góc nhìn nên có thể quan sát, phát hiện ra những tổn thương dù là rất nhỏ của thực quản và có khả năng can thiệp ngay khi cần.

Trước đây, khi phải nội soi thực quản nhiều bệnh nhân sẽ “sợ xanh mặt” vì nó vô cùng đau đớn, khó chịu trong quá trình nội soi, để lại nhiều ám ảnh cho người bệnh. Hiện nay với sự phát triển của khoa học hiện đại, việc nội soi thực quản không còn khiến nhiều bệnh nhân phải lo sợ nữa khi đã có thêm phương pháp nội soi thực quản bằng đường mũi và nội soi gây mê.

Nội soi thực quản giúp chẩn đoán bệnh lý về thực quản

Nếu nội soi gây mê thông thường sẽ kéo dài tầm 15 - 20 phút. Người bệnh sẽ được tiêm một lượng thuốc mê vừa đủ để thiếp đi trong quá trình nội soi, vì vậy sẽ không hề có cảm giác khó chịu như nội soi không gây mê. Cũng chính vì thế mà bác sĩ có thể phát hiện, kiểm tra và xử lý những tổn thương ở thực quản một cách nhanh chóng, thuận lợi và chính xác.

Khi nào cần nội soi thực quản

Những trường hợp cần phải tiến hành nội soi thực quản dạ dày tá tràng là những người có các dấu hiệu mắc các bệnh về đường tiêu hóa như thường xuyên bị đau thượng vị, buồn nôn, ăn uống giảm sút, ợ hơi hay ợ chua. Ngoài ra, các bạn cũng nên tiến hành nội soi khi có những cảm giác khó chịu như nuốt vướng, khó thở, nghẹn, cảm thấy nóng rát ở thực quản, cảm giác có dị vật,…

Khi phát hiện có những dấu hiệu trên thì hãy dành thời gian để đi nội soi thực quản ngay để kịp thời phát hiện và chữa trị bệnh càng sớm càng tốt.

Mục đích của nội soi thực quản

Mục đích chính của việc nội soi thực quản là phát hiện các bất thường ở lớp lót của thực quản. Những bất thường chủ yếu khi nội soi ra là:

• Viêm loét thực quản.
• Ống thực quản bị chảy máu trong.
• Có xuất hiện polyp hoặc có sự bất thường tại thực quản.

Mục đích của nội soi thực quản là phát hiện các bất thường ở lớp lót của thực quản

Bên cạnh đó, khi tiến hành phương pháp này cũng có thể phát hiện ra các vấn đề khác như:

• Bệnh Celiac: Bệnh này có thể gây tổn thương niêm mạc ruột, làm cho cơ thể không thể hấp thụ được chất dinh dưỡng.
• Co thắt thực quản: Xảy ra khi cơ trơn của thực quản co giãn không hiệu quả từ đó làm cản trở đường đi của thức ăn xuống dạ dày.
• U thực quản: Đây là tình trạng có mô phát triển bất thường bên trong thực quản. Thông thường thì những mô này đều sẽ là lành tính.
• Viêm thực quản: Là tình trạng viêm loét của lớp niêm mạc thực quản.
• Bệnh trào ngược dạ dày thực quản: Bệnh khiến cơ thể cảm thấy khó chịu, buồn nôn khi acid, chất lỏng hoặc thức ăn từ dạ dày bị rò rỉ ngược lại thực quản.

Quy trình nội soi thực quản dạ dày tá tràng

Khi thăm khám để chỉ định nội soi thực quản, người bệnh sẽ được bác sĩ dặn không thể ăn bất cứ thứ gì trong từ 6 - 12 giờ. Quá trình nội soi sẽ bắt đầu khi bác sĩ phun thuốc gây tê cục bộ vào miệng người bệnh để giảm cảm giác khó chịu, buồn nôn khi đưa ống nội soi vào miệng. 

Tiếp đến, người bệnh sẽ nằm nghiêng và quay về bên trái. Bác sĩ sẽ truyền thuốc an thần. Khi thuốc có hiệu lực, sẽ tiến hành đưa ống nội soi qua miệng vào thực quản, dạ dày và tá tràng. Lúc này, nhờ có camera và đèn chiếu sáng mà bác sĩ có thể thấy được ống thực quản, niêm mạc thực quản của bệnh nhân. Trong quá trình nội soi, bác sĩ có thể dùng ống nội soi để lấy một số tế bào hay mô có sự bất thường để sinh thiết.

Những biến chứng khi thực hiện nội soi thực quản

Nội soi thực quản là một phương pháp được đánh giá là hiện đại và an toàn. Tuy nhiên, đôi khi nó vẫn gây ra một số rủi ro, biến chứng cho bệnh nhân nhưng khả năng xảy ra là rất thấp.

Một số trường hợp khi bác sĩ lấy mô tế bào để sinh thiết, bệnh nhân có thể bị chảy máu ở vị trí lấy mô. Có một số bệnh nhân sau khi nội soi xong còn thấy chướng bụng, đầy hơi hay đau họng. Đây là những điều bình thường và sẽ tự hết trong vòng 24h. Vì vậy, sau khi nội soi, bệnh nhân nên ăn những thức ăn nhẹ, loãng, dễ tiêu hóa để giảm sự khó chịu.

Ngoài ra, có một số người bệnh còn gặp các triệu chứng nặng hơn. Nếu gặp các triệu chứng nặng như dưới đây thì nên nhanh chóng đưa đến các cơ sở y tế:

• Sau 24h mà vẫn còn gặp khó khăn khi nuốt.
• Chóng mặt và ngất xỉu.
• Nôn ói.
• Đau bụng.
• Có máu trong phân.
• Không thể ăn uống được.

Không chỉ vậy, còn có những trường hợp bị dị ứng với thuốc tê dùng trong khi thực hiện nội soi thực quản. Nó được thể hiện qua các triệu chứng như:

• Khó thở.
• Bị tụt huyết áp.
• Tim đập chậm.
•  Ra nhiều mồ hôi.

Những biến chứng khi thực hiện nội soi thực quản

Những tình trạng phản ứng với thuốc này rất hiếm khi xảy ra. Vì thế, khi có các dấu hiệu trên thì người nhà cần phải lập tức đưa bệnh nhân đến ngay các cơ sở y tế gần nhất.

Như vậy, nội soi thực quản có vai trò quan trọng trong việc chẩn đoán và điều trị các bệnh lý, bất thường tại thực quản. Bệnh nhân nên thực hiện nội soi ở các cơ sở y tế uy tín, có kinh nghiệm và thiết bị hiện đại để đảm bảo an toàn, hiệu quả và tính chính xác cao.

Phương Nhi

Nguồn tham khảo: Tổng hợp