Polyphenol là gì? Một số lợi ích của polyphenol đối với sức khỏe

Các loại thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật như trái cây, ngũ cốc, rau, củ,... chứa nhiều thành phần bổ dưỡng cho cơ thể, trong đó có polyphenol. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn giải đáp polyphenol là gì và lợi ích của chúng đối với cơ thể.

Polyphenol là gì?

Polyphenol là một hợp chất tự nhiên có trong thực vật. Polyphenol có đặc tính chống oxy hóa, polyphenol có thể vô hiệu hóa những gốc tự do gây hại cho tế bào của chúng ta. Bên cạnh đó, chúng còn giúp làm giảm nguy cơ mắc phải các bệnh lý nguy hiểm như tiểu đường, tim mạch,... nhờ tác dụng giảm viêm.

Đến đây, chắc hẳn các bạn đã phần nào hiểu được polyphenol là gì, vậy polyphenol bao gồm những loại nào và chúng mang lại lợi ích gì cho sức khỏe? Cùng tìm hiểu phần sau đây nhé!

Phân loại polyphenol

Có hơn 8.000 loại polyphenol được xác định. Chúng được chia thành bốn nhóm sau:

• Flavonoid: Các polyphenol thuộc nhóm này chiếm khoảng 60%, gồm kaempferol, catechin, quercetin,... Các thực phẩm chứa flavonoids bao gồm socola đen, bắp cải đỏ, hành tây, táo,...
• Acid phenolic: Các polyphenol thuộc nhóm này chiếm khoảng 30%, gồm lignans, stilbenes. Các acid phenolic được tìm thấy trong rau, trái cây, hạt và ngũ cốc nguyên hạt.
• Amit polyphenol: Bao gồm capsaicinoids có trong ớt và avenanthramides được tìm thấy trong yến mạch.
• Polyphenol khác: Bao gồm acid ellagic trong các quả mọng, curcumin trong củ nghệ, resveratrol trong rượu vang đỏ, lignans trong hạt vừng và ngũ cốc nguyên hạt.

Thực phẩm giàu polyphenol

Những loại thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật như trái cây, rau thường chứa nhiều hàm lượng polyphenol. Tuy nhiên, hàm lượng polyphenol trong các loại thực phẩm có thể khác nhau tùy thuộc vào vùng đất trồng, cách thức trồng, cách vận chuyển cũng như độ chín và cách chế biến các loại thực phẩm. Một số thực phẩm chứa polyphenol phổ biến như:

• Trái cây: Trái cây chứa hàm lượng polyphenol cao được tìm thấy trong cam, nho đào, nước ép bưởi chùm, việt quất, quả mâm xôi, quả cơm cháy đen, dâu tằm, dâu tây,...
• Rau, củ: Cà rốt, măng tây, bông cải xanh, bông atiso, khoai tây, hành tây, hành củ, rau chân vịt,...
• Ngũ cốc: Polyphenol được tìm thấy trong lúa mạch đen, bột lúa mì, yến mạch nguyên cám.
• Quả hạch, đậu và hạt: Polyphenol chứa trong một số loại hạt như hạt hạnh nhân, hạt bồ đào, hạt dẻ nâu, quả óc chó,... và các loại đậu như: Đậu đen, đậu trắng,...
• Thức uống: Trà, cà phê, rượu vang đỏ.
• Hương liệu và gia vị: Lá hương thảo khô, lá kinh giới, đinh hương, bạc hà, cần tây, đại hồi, xì dầu, nụ bạch hoa, bột ca cao, nhụy hoa nghệ tây, gừng, vỏ quế,...

Polyphenol có tác dụng gì đối với sức khỏe?

Nhờ có tính chống oxy hóa mà polyphenol mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe chúng ta. Những chất chống oxy hóa này có khả năng ngăn chặn những tổn thương xảy ra ở tế bào, từ đó mang đến những lợi ích như:

Giảm nguy cơ mắc đái tháo đường

Polyphenol có khả năng làm giảm lượng đường trong máu của bạn, từ đó làm giảm nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường nhờ vào khả năng ngăn chặn tình trạng tăng đường huyết quá mức sau ăn. Hợp chất này còn có khả năng kích thích tiết insulin, giúp lượng đường trong máu được ổn định.

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng, những người ăn thực phẩm chứa hàm lượng polyphenol cao có nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường tiếp 2 thấp hơn 57% trong thời gian 2 - 4 năm so với những người không ăn thực phẩm chứa polyphenol hoặc ăn thực phẩm chứa polyphenol với hàm lượng thấp.

Ngăn ngừa huyết khối

Kết tập tiểu cầu là quá trình các tiểu cầu lưu thông trong máu bắt đầu kết tụ lại với nhau. Quá trình này giúp ngăn ngừa việc chảy máu quá mức. Tuy nhiên, nếu quá trình này diễn ra dư thừa có thể gây nên cục máu đông, làm ảnh hưởng xấu đến sức khỏe bao gồm thuyên tắc phổi, đột quỵ, huyết khối tĩnh mạch sâu.

Yếu tố giúp đông máu II, thrombin, thuộc họ protease serine. Ức chế thrombin là một trong những cách giúp ngăn ngừa huyết khối. Các nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng hợp chất polyphenol có khả năng ức chế hoạt động của protease serine, từ đó giúp ngăn ngừa cục máu đông hiệu quả.

Hỗ trợ trí nhớ

Polyphenol giúp cải thiện hoạt động của não và giúp tăng cường trí nhớ, hỗ trợ tốt cho những người bị sa sút trí tuệ. Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng, người lớn tuổi với tình trạng suy giảm trí nhớ nhẹ, uống nước ép nho giàu polyphenol tự nhiên, trong vòng 12 tuần, có thể tăng cường trí nhớ đáng kể.

Ngăn ngừa tình trạng béo phì

Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người hấp thu nhiều lượng flavonoid (một nhóm của polyphenol) có chỉ số BMI và số đo vòng bụng thấp hơn so với những người không ăn thực phẩm giàu flavonoid. Vì thế, bổ sung thực phẩm giàu polyphenol vào bữa ăn hàng ngày có thể giúp ngăn ngừa tình trạng béo phì, từ đó giảm nguy cơ mắc các bệnh lý mạn tính nguy hiểm.

Bảo vệ hệ tiêu hóa

Polyphenol giúp thúc đẩy sự tăng trưởng của vi khuẩn đường ruột có lợi và chống lại những vi khuẩn đường ruột có hại. Hơn thế nữa, polyphenol có thể giúp các men vi tồn tại và phát triển. Một bằng chứng đã chỉ ra rằng polyphenol trong chiết xuất trà có khả năng thúc đẩy sự phát triển của vi khuẩn có lợi Bifidobacteria. Bên cạnh đó, còn chống lại vi khuẩn có hại như E.Coli, Salmonella, C.difficile.

Bảo vệ sức khỏe tim mạch

Bổ sung thực phẩm chứa polyphenol vào chế độ ăn giúp bảo vệ sức khỏe tim mạch nhờ vào đặc tính chống oxy hóa. Polyphenol giúp làm giảm tình trạng viêm mãn tính, một yếu tố nguy cơ gây nên các bệnh lý về tim mạch.

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng, nguy cơ tử vong do bệnh lý tim mạch giảm 45% ở những người có bổ sung lignan (một nhóm của polyphenol) trong khẩu phần ăn. Một nghiên cứu đánh giá tác dụng của 200 mg/ngày của một chiết xuất trong hạt nho đỏ (proanthocyanidin oligomeric), trong 8 tuần với 70 người tham gia mắc triệu chứng tăng lipid máu từ nhẹ đến trung bình. Kết quả ghi nhận được có sự giảm đáng kể lượng LDL-C, cholesterol toàn phần và triglycerides.

Cần lưu ý gì khi sử dụng polyphenol?

Bên cạnh những lợi ích đối với sức khỏe, polyphenol khi tiêu thụ quá mức có thể gây ra những tác dụng không mong muốn như:

• Polyphenol có trong trà tạo phức với ion sắt làm giảm hấp thu.
• Polyphenol trong nước ép bưởi chùm có khả năng tương tác với nhiều loại thuốc.
• Khi tiêu thụ với lượng lớn lectin (trong đậu Hà Lan) có thể gây triệu chứng khó tiêu, đầy hơi, đầy bụng.
• Nghiên cứu trên động vật chỉ ra rằng nếu bổ sung polyphenol với liều cao có thể gây tổn thương ở thận, làm mất cân bằng hormon của tuyến giáp hoặc nặng hơn có thể gây nguy cơ đột quỵ và tử vong.

Qua những thông tin vừa cung cấp trong bài viết trên, Long Châu tin rằng bạn đã giải đáp được thắc mắc polyphenol là gì cũng như những lợi ích mà hợp chất này mang đến cho sức khỏe. Hãy bổ sung polyphenol với lượng thích hợp để nâng cao sức khỏe cho bản thân và gia đình bạn nhé!