Quả hồng bì - loại quả nhỏ mà có võ

Quả hồng bì được nhiều người yêu thích bởi mùi thơm ngọt ngào và hương vị đặc trưng. Không chỉ dùng để làm mứt, quả hồng còn rất nổi tiếng trong giới y học, bởi nó có thể được đông y tinh chế thành bài thuốc ho, giảm ho và giúp tiêu hóa tốt.

Thông tin chung về quả hồng bì

Người ta còn gọi quả hồng bì là quả hoàng bì hay quất bì. Trong khoa học, loại quả này có tên là Clausena lansium (Lour.) Skeels thuộc họ cam quýt. Cây hồng bì phân bố chủ yếu ở vùng khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới, chúng mọc hoang nhiều nhất là ở Trung Quốc hay một số nước Đông Nam Á như Lào, Campuchia, Malaysia. Ở Việt Nam, cây hồng bì được tìm thấy ở nhiều tỉnh phía Bắc, đặc biệt là ở Quảng Ninh, Hòa Bình, Ninh Bình. Nhìn chung loài cây này có thể phát triển tốt ở nhiệt độ 15 - 25 độ, cây rụng lá vào mùa đông, chịu được thời kỳ lạnh ngắn dưới 0 độ. Quả hồng bì ưa mọc ở vùng đất trên núi cao, đồi núi đá vôi.

Chiều cao trung bình của cây là từ 3 - 6 m, cao nhất có thể lên đến 10 m. Vỏ cây màu xám đen, xù xì, sần sùi và có nhiều hạch. Lá là lá kép dài khoảng 35cm, mọc xen kẽ hình hơi tròn ở phần thân. Hoa hồng bì có màu trắng, mọc hướng ra đầu cành. Quả hồng bì hình cầu màu vàng có đốm xanh, đường kính trung bình khoảng 15mm, vỏ ngoài có lông và mỏng. Bên trong quả có nhiều hạt, mỗi hạt là một ngăn, thịt quả ngọt, thơm và hơi chua.

Công dụng của quả hồng bì trong Đông Y

Theo y học cổ truyền, mỗi bộ phận khác nhau của quả quả hồng bì sẽ có tính vị khác nhau, cụ thể:

• Quả có vị chua ngọt dễ chịu, tính nhiệt làm tan đờm, giảm ho và hết nôn, kích thích tiêu hóa.
• Lá có tính bình, vị hơi đắng, giúp chữa sốt, ho do cảm cúm, long đờm, cảm nắng.
• Vỏ và hạt của rễ có vị nhạt, đắng, tính nóng, được dùng để tăng cảm giác ngon miệng, giúp tiêu hóa tốt, ngăn ngừa rối loạn tiêu hóa và giảm các triệu chứng đau khớp.
• Xông hơi lá hồng bì còn có thể chữa cảm lạnh hoặc gội đầu bằng nước của cây này sẽ sạch gàu và mượt tóc.

Tác dụng của quả hồng bì trong y học hiện nay

Điều bạn có thể chưa biết là nhờ vào thành phần hóa học của quả hồng bì mà chúng ta có thể sử dụng loại quả này để giảm độc lực của ký sinh trùng, giảm co thắt hồi tràng và như một chất kháng khuẩn.

Theo y học hiện đại, quả hồng bì có thể điều trị:

• Ho, ho có đờm, nhất là khi ho ở trẻ em.
• Sốt cao, cảm lạnh.
• Trị thấp khớp, dùng cho sản phụ sau khi đẻ.
• Trị đau bụng, bệnh đường ruột, đau quặn bụng, đau bụng trên.
• Tùy theo mục đích sử dụng quả hồng bì sẽ có nhiều cách thức khác nhau như dùng ngoài, đun sôi uống, quả có thể ăn tươi, bỏ vỏ hoặc ủ men,...

Một số bài thuốc dân gian từ quả hồng bì

Một số bài thuốc dân gian từ quả hồng bì khá hiệu quả, bạn có thể áp dụng:

• Hạ sốt, giảm cảm: 30g lá hồng bì tươi rửa sạch, phơi khô. Sau khi có thành quả, đem đi sắc nước đó uống cho đến khi người vã mồ hôi.
• Chữa viêm họng, đau họng: Lấy 2 - 3 quả hồng bì ngâm với vài hạt muối nhỏ vào họng. Nên sử dụng 3 - 4 lần/ngày để cảm nhận hiệu quả rõ rệt.
• Chữa đau bụng: Phơi hoặc sấy khô hạt hồng bì, sau đó sao thơm trên lửa nhỏ, nghiền thành bột mịn. Mỗi lần có thể uống 10g bột hòa với nước, ngày uống 2 - 3 lần.
• Kích thích ăn ngon miệng, tăng tốc độ tiêu hóa: Chuẩn bị 20g quả khế, 20g rễ sử quân, 30g rễ hồng bì, thái nhỏ tất cả nguyên liệu rồi đem sao vàng, sắc uống thay nước mỗi ngày.
• Phòng cảm cúm: Dùng 20 - 30g lá hồng bì tươi hoặc 6 - 10g lá hồng bì khô sắc nước súc miệng liên tục trong 3 - 5 ngày.

Ngoài ra, bạn có thể áp dụng bài thuốc: Lá nhãn 30g, lá hồng bì 30g, hoa cúc dại 15g, đem hỗn hợp này sắc lấy nước uống mỗi tuần khoảng 3 lần. Quả hồng bì tuy là dược liệu quý nhưng những người thể chất yếu, người mắc các bệnh mạn tính nặng lâu ngày, phụ nữ có thai và đang cho con bú, người dị ứng với một số thành phần có trong quả không nên dùng hoặc phải sử dụng một cách cẩn trọng.

Bà bầu có thể ăn quả hồng bì không?

Trên thực tế, bà bầu có thể ăn quả hồng bì, loại quả này cũng có rất nhiều lợi ích cho bà bầu.

Quả hồng bì giúp giảm ốm nghén

Ở phụ nữ mang thai, khứu giác và vị giác trở nên nhạy cảm hơn, có thể chán ăn, buồn nôn. Đồng thời, do có vị ngọt hơi chua nên hồng bì có tác dụng kích thích tiêu hóa rất tốt.

Quả hồng bì giảm chứng khó tiêu, đầy hơi

Khi bà mẹ mang thai ăn quả hồng bì, khí trong cơ thể hoạt động tốt hơn, lúc đó bà bầu có thể ợ hơi và xì hơi giúp tống lượng khí dư thừa ra ngoài. Nhờ đó, giảm đáng kể tình trạng đầy bụng, khó tiêu.

Quả hồng bì chữa đau dạ dày hay trào ngược thực quản

Quả hồng bì có tính kháng viêm, kháng khuẩn cao giúp trung hòa sự tiết axit của dạ dày, giảm co thắt và cảm giác đầy bụng. Ngoài ra, những bà mẹ hay bị ho khi mang thai cũng nên sử dụng quả hồng bì để giúp loại bỏ chất nhầy hiệu quả hơn.

Hạn chế táo bón khi mang thai

Vỏ hồng bì chứa nhiều chất xơ tốt cho đường ruột và làm trơn thành ruột, giúp hệ tiêu hóa làm việc nhiều hơn, hạn chế táo bón và từ đó đào thải chất cặn bã ra khỏi cơ thể. Tuy nhiên, hạt hồng bì có vị đắng nhưng lại có tác dụng thanh nhiệt, hạ hỏa rất hiệu quả. Vì vậy, quả hồng bì là loại trái cây rất tốt và chứa nhiều chất dinh dưỡng cho bà bầu.

Như vậy, qua bài viết trên của Nhà thuốc Long Châu, có thể nói quả hồng bì được biết đến là loại cây cho quả rất thơm ngon, đồng thời cũng là cây dược liệu phong phú có nhiều công dụng trong phòng và chữa bệnh. Tuy nhiên, trước khi sử dụng cây thuốc này cần phải nghe tư vấn của bác sĩ chuyên môn để tác dụng của quả hồng bì được phát huy hiệu quả và tránh những tác dụng phụ không mong muốn.

Nga Linh

Nguồn Tham khảo: Tổng hợp