Rối loạn nội tiết tố nữ là gì? Nguyên nhân do đau và cách xử lý

Nội tiết tố có một vai trò quan trọng đối với sức khỏe và tâm lý của phụ nữ. Khi nội tiết tố nữ bị rối loạn, các chức năng và hoạt động của cơ thể bị ảnh hưởng. Vì vậy, để biết rối loạn nội tiết tố nữ là gì? Nhận biết và nguyên nhân để phòng ngừa như thế nào? Mời bạn tiếp tục theo dõi bài viết dưới đây.

Rối loạn nội tiết tố nữ là gì?

Rối loạn nội tiết tố nữ là do hormone nữ có quá nhiều hoặc quá ít trong máu. Tình trạng mất cân bằng nội tiết tố có thể xảy ra cùng lúc nhiều loại hormone. Nồng độ estrogen được gọi là cân bằng nếu nằm trong khoảng 50 - 400pg/ml. Nếu nồng độ này dưới 100 pg/ml trong thời gian dài thì được xem là rối loạn nội tiết.

Nồng độ estrogen mất cân bằng gây rối loạn nội tiết tố nữ

Nguyên nhân rối loạn nội tiết tố nữ

Tuổi tác

Tình trạng mất cân bằng nội tiết tố nữ thường gặp ở phụ nữ trung niên. Nghiên cứu cho thấy phụ nữ trên 30 tuổi có lượng estrogen tăng lên trong khi progesterone giảm. Sự thay đổi nồng độ của hai loại hormone này gây ra các biểu hiện mất cân bằng nội tiết tố nữ. 

Ngoài ra, tình trạng rối loạn hệ thống nội tiết ở lứa tuổi dậy thì cũng khá phổ biến. Khi bắt đầu có kinh nguyệt, cơ thể phụ nữ dần dần sản sinh ra estrogen để khuyến khích sự hình thành các đặc điểm sinh dục nữ. Tuy nhiên, lượng hormone này tiết ra không ổn định kết hợp với những thay đổi tâm lý gây ra sự mất cân bằng nội tiết tố trong tuổi dậy thì.

Yếu tố tâm lý

Khi cuộc sống quá căng thẳng, stress kéo dài khiến hormone progesterone giảm mạnh, estrogen tăng cao dẫn đến suy giảm hoạt động của tuyến thượng thận. Đây cũng là nguyên nhân phổ biến dẫn đến rối loạn nội tiết, rối loạn tuyến yên, buồng trứng và trục não.

Chế độ ăn uống

Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự cân bằng nội tiết tố trong cơ thể. Chị em nên tránh những thói quen ăn uống mất cân bằng như: 

• Ăn đồ đóng hộp, đồ ngọt, đồ cay, nhiều dầu mỡ cũng có thể làm tăng lượng estrogen trong cơ thể. Tệ hơn có thể gây ra hội chứng buồng trứng đa nang.
• Nếu ăn kiêng, thiếu chất, không cung cấp đủ dinh dưỡng cho cơ thể sẽ dẫn đến suy giảm nội tiết tố nữ estrogen, suy dinh dưỡng.

Lạm dụng thuốc tránh thai

Nhiều chị em lựa chọn thuốc tránh thai như một biện pháp bảo vệ để tránh mang thai ngoài ý muốn. Sử dụng thuốc trong thời gian dài làm tăng nồng độ estrogen nhiều hơn progesterone dẫn đến rối loạn nội tiết tố.

Thời kỳ mang thai

Mang thai là một quá trình quan trọng của mỗi người phụ nữ bởi đây là thời kỳ mà cơ thể người phụ nữ trải qua nhiều thay đổi nội tiết tố: 

• Khi mang thai, hormone estrogen đạt đỉnh điểm trước khi sinh và có xu hướng giảm sau đó. Tuy nhiên nồng độ estrogen có thể bị thiếu hụt ở một số người. Điều này sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi nên mẹ cần chú ý và kiểm tra định kỳ.
• Rối loạn nội tiết sau sinh: Sau khi sinh, hormone estrogen giảm đột ngột để nhường chỗ cho hormone prolactin tiết ra sữa. Do đó, phụ nữ thường bị mất kinh nguyệt tạm thời cho đến khi họ ngừng cho con bú (thường là sau 6 tháng). 

Các bệnh lý khác

Một trong những căn bệnh dẫn đến sự gia tăng nồng độ estrogen là suy gan. Khi gan trở nên yếu sẽ làm giảm hoạt động đào thải estrogen ra ngoài cơ thể dẫn đến tình trạng ứ đọng và tăng estrogen dẫn đến mất cân bằng nội tiết tố nữ.

Dấu hiệu nhận biết rối loạn tiết tố nữ

Sự thay đổi của chu kỳ kinh nguyệt: Chu kỳ kinh nguyệt hàng tháng phản ánh hoạt động của nội tiết tố nữ. Nếu chu kỳ kinh nguyệt đột ngột kéo dài hoặc ngắn lại thì đây là dấu hiệu của rối loạn nội tiết tố.

Nám, nổi mụn: Nguyên nhân chính làm sắc tố da thay đổi bất thường là do cơ thể mất cân bằng nội tiết tố. 

Giảm ham muốn tình dục: Ham muốn tình dục ở phụ nữ là do các hormone estrogen và progesterone gây ra. Khi hàm lượng các hormone này bị thay đổi và gây ra những thay đổi sẽ dẫn đến giảm ham muốn tình dục ở nữ giới.

Thay đổi cân nặng: Hầu hết phụ nữ bị mất cân bằng nội tiết tố dễ tăng cân do thiếu hụt hoặc dư thừa một số loại hormone dẫn đến tích trữ chất béo và mất cơ. 

Rối loạn giấc ngủ: Mức progesterone thấp khiến cơ thể không thể duy trì giấc ngủ ổn định, dễ dẫn đến căng thẳng và khó chịu. 

Ảnh hưởng tâm lý: Mức độ hormone estrogen và cortisol thấp dẫn đến mất tập trung và các vấn đề về trí nhớ. Ngoài ra estrogen thấp cũng ảnh hưởng đến việc sản xuất serotonin, một loại hormone ảnh hưởng đến cảm xúc và tâm lý của phụ nữ. Việc thiếu hụt serotonin khiến phụ nữ cảm thấy mệt mỏi, căng thẳng, lo lắng và căng thẳng mà không rõ nguyên nhân.

Làm gì khi bị rối loạn nội tiết tố nữ?

Ngủ đủ giấc

Giấc ngủ có vai trò đặc biệt quan trọng đối với con người, đây cũng là cách tự nhiên của cơ thể để tự điều chỉnh nội tiết tố. Thiếu ngủ kết hợp với căng thẳng kéo dài dẫn đến estrogen, prolactin, catecholamine, hormone tăng trưởng thay đổi. Ngủ đủ 8 tiếng mỗi ngày và tạo thói quen cho cơ thể giúp tăng cường sức khỏe và cân bằng nội tiết tố nữ một cách tự nhiên. 

Chế độ ăn uống lành mạnh

Thực phẩm hữu cơ không chứa hormone tăng trưởng, thuốc trừ sâu rất tốt cho sức khỏe và giúp cân bằng nội tiết tố trong cơ thể. Ngoài ra, hạn chế tối đa việc sử dụng đồ ăn sẵn, thực phẩm chứa nhiều chất bảo quản,... Thực phẩm chứa nhiều chất béo lành mạnh, vitamin, khoáng chất,… giúp tăng cường sản sinh hormone, hạn chế quá trình viêm nhiễm, cân bằng nội tiết tố tự nhiên bên trong.

Ngoài ra tỷ lệ cân bằng giữa omega 3 và omega 6 trong cơ thể cũng đặc biệt quan trọng trong việc cân bằng nội tiết tố. Nghiên cứu bởi Đại học Penn State chỉ ra rằng tỷ lệ omega 3/6 từ 10/1-20/1 là nguyên nhân gây ra nhiều bệnh liên quan đến sự mất cân bằng nội tiết tố. Các nguồn omega tốt cho sức khỏe là trứng, cá, dầu ô liu, các loại hạt, ngũ cốc,...

Tập thể dục 

Tập thể dục thường xuyên giúp tăng testosterone, hormone tăng trưởng và endorphin, cơ chế tự điều chỉnh việc sản xuất và sử dụng các loại hormone này. Tuy nhiên, những người bị mất cân bằng nội tiết tố chỉ nên vận động nhẹ nhàng với các bài tập phù hợp và không nên tập các môn thể thao cường độ cao.

Giữ tinh thần thoải mái

Duy trì thái độ sống tích cực, vui vẻ vừa tốt cho sức khỏe vừa giúp bạn tránh được nguy cơ mất cân bằng nội tiết tố. Tham gia các hoạt động giúp cải thiện cảm xúc, tập yoga, thể dục thể thao, gặp gỡ bạn bè, nghỉ ngơi,...

Bài viết trên đã cung cấp cho bạn một số thông tin tổng quan về rối loạn nội tiết tố nữ là gì, dấu hiệu nhận biết và cách xử lý như thế nào. Nhìn chung, các dấu hiệu của sự mất cân bằng nội tiết tố không khó nhận ra, nhưng hầu hết bị các chị ngó lơ. Nếu có dấu hiệu rối loạn nội tiết tố nữ cần đến bác sĩ để được thăm khám và tư vấn kịp thời để bảo vệ sức khỏe, đảm bảo chất lượng cuộc sống nhé.

Cao Hiếu

Nguồn tham khảo: Tổng hợp