Sụn chêm hình đĩa có mấy loại và biện pháp điều trị như thế nào?

Một biến dạng hiếm của sụn chêm và thường là một trong những nguyên nhân gây đau và hạn chế phạm vi chuyển động của khớp gối. Cùng Long Châu tìm hiểu về các loại sụn chêm hình đĩa và các phương pháp điều trị trong bài viết dưới đây.

Sụn chêm hình đĩa là gì?

Sụn chêm là một lớp sụn hình nêm nằm ở giữa các xương của đầu gối, chức năng chính của nó là đóng vai trò như một tấm đệm bảo vệ xương khi đầu gối chuyển động, hỗ trợ đầu gối uốn cong và duỗi thẳng dễ dàng. Sụn chêm thường được cấu tạo với hai khum sụn chêm trên mỗi bên, bao gồm khum giữa ở bên trong và khum bên ở bên ngoài. Để kết nối với xương đùi, các sụn chêm được liên kết bằng một mô chắc chắn gọi là dây chằng sụn chêm, dây chằng này cũng đồng thời là nguồn cung cấp máu cho một phần nhỏ của sụn chêm.

Các khum sụn chêm khỏe mạnh thường có hình dạng giống mặt trăng lưỡi liềm. Trong khi đó sụn chêm hình đĩa có mặt khum dày hơn so với bình thường và thường có hình bầu dục hoặc hình tròn. Đây là một tình trạng bẩm sinh, thường xuất hiện ở phía bên ngoài của đầu gối và được gọi là sụn chêm ngoài hình đĩa. Nó có thể xảy ra ở cả hai đầu gối, đây là một trong những nguyên nhân gây đau đầu gối từ khi trẻ mới biết đi và làm tăng nguy cơ bị chấn thương cao hơn so với sụn chêm có hình dạng bình thường. Tuy nhiên, có một số trẻ mắc tình trạng sụn chêm hình đĩa có thể trải qua cả cuộc đời mà không gặp phải vấn đề gì và không cần điều trị.

Phân loại sụn chêm hình đĩa

Sụn chêm hình đĩa còn có nhiều biến thể khác nhau. Để giúp dễ hiểu hơn, người ta thường chia sụn chêm biến dạng này thành 3 loại:

Sụn chêm hình đĩa không hoàn toàn

Dày và rộng hơn so với sụn chêm bình thường, tuy nhiên, sụn chêm hình đĩa không hoàn toàn không thể che phủ toàn bộ bề mặt mâm chày (chỉ chiếm khoảng 80%) và biến thể này chiếm khoảng 10%.

Sụn chêm hình đĩa hoàn toàn

Đây là biến thể chủ yếu của sụn chêm hình đĩa, có diện tích đủ rộng để che phủ toàn bộ bề mặt mâm chày.

Sụn chêm hình đĩa di động Wrisberg

Điều đặc biệt về loại sụn chêm Wrisberg không phải nằm ở hình dạng mà chúng không có dây chằng gắn vào mâm chày. Điều này làm cho loại sụn chêm hình đĩa này có khả năng tự do di chuyển trong khớp gối và tạo ra âm thanh lục cục khi đầu gối chuyển động.

Cách biện pháp điều trị sụn chêm hình đĩa

Khi sụn chêm bị lệch gây ra đau đớn hoặc khi xuất hiện các triệu chứng khác, bác sĩ phẫu thuật chỉnh hình có thể đề xuất phẫu thuật nội soi khớp gối để điều chỉnh và sửa chữa sụn chêm.

Điều trị phẫu thuật

Nội soi khớp gối là một trong những phương pháp phẫu thuật chấn thương chỉnh hình phổ biến được thực hiện ngày nay để giải quyết triệu chứng của sụn chêm hình đĩa. Trong quá trình nội soi khớp, bác sĩ phẫu thuật sẽ tạo một số vết nhỏ xung quanh đầu gối và đưa máy nội soi vào ổ khớp. Hình ảnh sẽ được truyền lên màn hình TV bên ngoài và bác sĩ sử dụng những hình ảnh này để hướng dẫn quá trình phẫu thuật thu nhỏ.

Hầu hết các ca phẫu thuật nội soi khớp thường được thực hiện tại cơ sở ngoại trú, và sau khi hoàn thành thủ thuật bệnh nhân thường có thể trở về nhà chỉ sau vài giờ. Trong trường hợp không có vết rách cần xử lý, bác sĩ có thể thực hiện quá trình cắt và tái tạo hình thành dạng lưỡi liềm. Nếu sụn chêm bị rách, bác sĩ phẫu thuật có thể tiến hành đo đạc và sau đó loại bỏ phần bị tổn thương. Một số vết rách có thể được sửa chữa thông qua việc sử dụng mũi khâu, thay vì thực hiện loại bỏ toàn bộ.

Phục hồi chức năng

Sau phẫu thuật, để cố định đầu gối bác sĩ có thể áp dụng nẹp hoặc quấn băng mềm. Do đó, người bệnh có thể phải sử dụng nạng trong một khoảng thời gian ngắn. Đối với những trẻ nhỏ, việc ngồi xe lăn có thể là cách di chuyển trong vài tuần do họ không đủ khả năng sử dụng nạng.

Khi quá trình chữa lành ban đầu hoàn tất, bác sĩ sẽ đề xuất các bài tập vật lý trị liệu để khôi phục sức mạnh và khả năng vận động của khớp gối. Trong giai đoạn này, người bệnh có thể thực hiện các bài tập này tại nhà dưới sự hướng dẫn của một nhà vật lý trị liệu.

Khả năng hồi phục

Hầu hết những người trải qua phẫu thuật sụn chêm hình đĩa có thể trở lại sinh hoạt hàng ngày sau quá trình nội soi khớp để loại bỏ sụn chêm không bình thường. Tuy nhiên, khi toàn bộ sụn chêm bị cắt bỏ, có thể xuất hiện rủi ro như cơn đau tiếp diễn và bị viêm khớp sớm.

Bác sĩ phẫu thuật cũng sẽ khuyến cáo bệnh nhân tránh các hoạt động thể thao có thể tạo ra căng thẳng quá mức cho đầu gối, đặc biệt là những hoạt động đòi hỏi xoay cơ thể đột ngột như bóng đá, quần vợt và bóng rổ để bảo vệ chức năng khớp gối lâu dài.

Trong trường hợp sụn chêm không gây ra đau nhức và không tạo ra bất kỳ triệu chứng nào, có thể không cần phải thực hiện điều trị đặc biệt.

Tóm lại, như những thông tin Long Châu đã chia sẻ phía trên, sụn chêm hình đĩa là một dị dạng của sụn chêm, đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ và duy trì chức năng khớp gối. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến người lớn mà còn xuất hiện ở trẻ em, đặc biệt khi nó gây ra những vấn đề như đau nhức và hạn chế phạm vi chuyển động.