Suy hô hấp sơ sinh: Những điều phụ huynh cần biết

Thông thường, khi thai nhi phát triển đủ thời gian cần thiết khoảng 38 – 40 tuần, các cơ quan quan trọng như não, tim, phổi, gan, thân của bé sẽ được hình thành và phát triển đầy đủ. Tuy nhiên, với những bé sinh non, cơ thể chưa phát triển đầy đủ khiến bé có thể gặp phải nhiều biến chứng nguy hiểm đe doạ tính mạng, trong đó có hội chứng suy hô hấp sơ sinh. 

Suy hô hấp sơ sinh là hội chứng nguy hiểm với tỷ lệ tử vong tương đối cao (Ảnh minh hoạ)

Suy hô hấp sơ sinh là gì? Nguyên nhân và triệu chứng

Suy hô hấp sơ sinh là gì?

Hội chứng suy hô hấp sơ sinh là tình trạng phổi của trẻ vẫn chưa phát triển đầy đủ khi chào đời, bị thiếu các hoạt chất tạo tính bề mặt khiến các bề mặt phế nang dùng để trao đổi khi bị thu hẹp. Từ đó làm cho việc hít thở của bé gặp khó khăn.

Nguyên nhân gây ra hội chứng suy hô hấp sơ sinh

Sinh non là một trong những nguyên nhân quan trọng gây ra hội chứng này. Do sinh sớm, phổi của trẻ vẫn chưa hoàn thiện, bị thiếu hoạt chất tạo tính bề mặt, một hoạt chất quan trọng và cần thiết cho hoạt động của phổi. Chính sự thiếu hụt này gây ra tình trạng khó thở và các vấn đề ở hô hấp của trẻ.

Sinh non là một trong những nguyên nhân chính gây ra tình trạng suy hô hấp sơ sinh (Ảnh minh hoạ)

Bên cạnh nguyên nhân sinh non, một số các yếu tố bên ngoài cũng làm xuất hiện hội chứng này ở trẻ sơ sinh như:

• Sinh mổ;
• Mẹ bị đái tháo đường;
• Gia đình có tiền sử bị suy hô hấp;
• Đa thai;
• Lượng máu cung cấp cho thai nhi bị suy giảm;
• Mẹ bị ngạt và xuất huyết trước sinh.

Triệu chứng của suy hô hấp ở trẻ sơ sinh

Suy hô hấp sơ sinh có thể xuất hiện đủ các triệu chứng ngay sau khi bé chào đời hoặc 24 giờ sau sinh. Một số triệu chứng điển hình của suy hô hấp sơ sinh gồm:

• Khó thở dữ dội, đột ngột;
• Cánh mũi phập phồng, có tiếng rên khi thở ra;
• Tím tái toàn thân;
• Thở khò khè;
• Đổ nhiều mồ hôi;
• Co kéo lồng ngực và các cơ liên sườn;
• Lõm xương ức.

Tuy nhiên, các dấu hiệu này có sự tương đồng với một số bệnh lý và tình trạng nhiễm trùng khác. Bởi vậy, khi thấy trẻ sơ sinh bị suy hô hấp, cha mẹ cần thông báo ngay tới bác sĩ tránh để các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra như:

• Gây mù;
• Nhiễm trùng máu;
• Ảnh hưởng não dẫn tới trẻ bị chậm phát triển;
• Chảy máu não hoặc phổi;
• Loạn sản phế quản phổi;
• Viêm phổi;
• Hình thành các cục máu đông trong cơ thể...

Với những trường hợp bị suy hô hấp nặng còn có thể dẫn tới tình trạng suy thận và các rối loạn khác.

Cách chẩn đoán suy hô hấp sơ sinh

Để chẩn đoán hội chứng suy hô hấp cơ sinh, các bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện một số xét nghiệm như chụp Xquang phổi, xét nghiệm khí máu để kiểm tra nồng độ oxy, carbon dioxide trong máu và sự hiện diện của axit dư thừa trong dịch cơ thể, siêu âm tim. Ngoài ra, các bác sĩ cũng sẽ quan sát hình dáng bên ngoài, kiểm tra hơi thở của bé để xem có gì bất thường không.

Chụp Xquang phổi giúp các bác sĩ có những chẩn đoán chính xác (Ảnh minh hoạ)

Điều trị suy hô hấp ở trẻ sơ sinh

Mặc dù là bệnh lý nguy hiểm, nhưng các triệu chứng của suy hô hấp sơ sinh sẽ xuất hiện ngay sau khi bé chào đời, giúp các bác sĩ có thể can thiệp kịp thời. Nếu không may bé bị suy hô hấp, điều trị kịp thời là vô cùng quan trọng bởi nếu không điều trị kịp thời có thể làm xuất hiện các biến chứng nguy hiểm do các cơ quan của bé không đủ oxy hoạt động. Một số phương pháp điều trị gồm:

Liệu pháp thay thế surfactant

Phương pháp này được sử dụng trong trường hợp phổi của bé bị thiếu chất hoạt động tạo tính bề mặt. Phương pháp thay thế surfactant được thực hiện bằng cách đưa chất surfactant vào phổi qua đường nội khí quản. Sau khi đưa chất surfactant vào phổi, bé sẽ được đặt máy thở để hỗ trợ hô hấp. Tuỳ vào tình trạng cụ thể các bác sĩ sẽ đưa ra quyết định thời gian và tấn suất thực hiện liệu pháp điều trị. Phương pháp này sẽ có hiệu quả tốt nhất nếu được thực hiện trong 6 giờ đầu sau sinh.

Liệu pháp oxy

Đây cũng là phương pháp điều trị suy hô hấp ở trẻ sơ sinh được áp dụng khá phổ biến. Với. phương pháp này, oxy sẽ được chuyển tới các cơ quan của trẻ sơ sinh. Với những trường hợp không có đủ oxy các cơ quan quan trọng của cơ thể như não, phổi,… sẽ không thể hoạt động.

Điều trị suy hô hấp ở trẻ bằng liệu pháp oxy vừa an toàn lại có hiệu quả cao (Ảnh minh hoạ)

Phương pháp thở CPAP

Phương pháp thở CPAP sẽ giúp duy trì độ mở của các phế nang có khuynh hướng bị xẹp và mở các phế nang bị xẹp. Phương pháp này được thực hiện bằng cách đưa vào đường thở một áp lực dương liên tục.

Tuỳ vào tình trạng bệnh lý các bác sĩ sẽ quyết định sử dụng thuốc để giảm bớt những đau đớn mà các bé có thể phải đổi mặt trong quá trình điều trị. Ngoài ra, các cha mẹ có thể tham khảo thêm ý kiến bác sĩ để xác định cách điều trị phù hợp nhất. với bé và thời gian điều trị.

Tăng cường điều kiện để sửa chữa và hàn gắn tổn thương phổi

Áp dụng phương pháp điều trị này đồng nghĩa với việc sẽ hạn chế xảy ra tình trạng ngộ độc oxy, đảm bảo chế độ dinh dưỡng đầy đủ. Ngoài ra, việc chăm sóc và điều trị suy hô hấp sơ sinh phải đảm bảo vô khuẩn để phòng chống nguy cơ bội nhiễm và nhiễm khuẩn bệnh viện

Nguyên nhân chính gây ra tình trạng suy hô hấp sơ sinh là sinh non. Bởi vậy, để ngăn ngừa sự xuất hiện của tình trạng này, các bà mẹ khi mang thai cần cố gắng cung cấp đầy đủ các dưỡng chất cần thiết cho cơ thể, duy trì các thói quen tốt như không hút thuốc lá, uống rượu bia trong thời gian mang thai.

Ngoài ra, trong trường hợp bắt buộc bạn phải sinh sớm, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để sử dụng thuốc trưởng thành phổi Corticosteroid. Loại thuốc này sẽ hỗ trợ giúp phổi của bé phát triển nhanh hơn và tăng khả năng sản xuất hoạt động tạo tính bề mặt cho phổi.

Điều trị hội chứng suy hô hấp ở trẻ sơ sinh là thách thức với các bố mẹ bởi khi bị tình trạng này bé cần được theo dõi và chăm sóc liên tục. Cách tốt nhất nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để có được phác đồ điều trị phù hợp nhất, thời gian điều trị nhanh nhất.

Hồng Anh

Nguồn: Tổng hợp